Оқулық Алматы, 2014 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»
Астықтың аэродинамикалық қасиеттері
жүктеу/скачать 3,11 Mb. Pdf көрінісі
|
iztaev osimdik sharyashylygy (1) (1)
| 7.4.14. Астықтың аэродинамикалық қасиеттері
Астықтың ішіндегі жеңіл қосындыларын олардың аэродинамикалық қасиеттерін пайдаланып тазалайды. Аэродинамикалық қасиет деп ауа қозғалыстарындағы қимылдардың сипаттамасын айтады. Егер астық жоғарыдан төмен қарай құлап келе жатыр десек, онда оған ауа тосқауыл болып, құлауын баяулатады. Бұл көрсетілген тосқауылдың қарқыны сол түсіп келе жатқан заттардың салмағына, көлеміне, формасына, үстінің жылтырлығына, т.б. көптеген жағдайларға байланысты болады. Міне, осы астыққа көрсетілетін кедергінің күші: 2 3 0.124 ( ) ɜ P KF ɍ ɍ формуласымен анықталады: Мұнда, К – ұшып келе жатқан дəннің формасына, үстінің жыл- тырлығына жəне басқа да аэродинамикалық қасиеттеріне байланыс ты алынған кедергінің коэффициенті; F – «мидел қимасы» деп аталатын астықтың ұшып келе жатқандығы желге перпендикуляр қарсы тұра ала- тын ең үлкен жалпақтығы, м 2 ; У в – ауаның қозғалу жылдамдығы, м/с; У 3 – астықтың қозғалу жылдамдығы, м/с; Астықтың аэродинамикалық қасиетін сипаттау үшін оның желкендік коэффициентін анықтау керек. Ол: ; ɭ ɠ Ʉ F Ʉ G формуласымен анықталады. Мұнда, G y – астықтың салмағы, кг; К у – ауаның тығыздығы, кг/м 3 . Іс жүзінде шарықтау жылдамдығы деген ұғымды пайдаланады. Оны былай түсінуге болады. Егер бір түтікшемен жел жіберіп, үстінен дəнді тастап жіберсек, оған екі күш əсер етеді. Оның бірі желдің тигізетін қысымы (Қ), екіншісі дəннің ауырлығы (G). Осы екі күш біріне-бірі қарсы тұрады. Егер Қ = G болса, дəн бір орында, төмен де, жоғары да кетпей іліп қойғандай тұрып қалады. Міне, осы жағдайда екі қарама- қарсы күштер теңеседі жəне осы сəтті шарықтау жылдамдығы деп атайды. Шарықтау жылдамдығы ол дəннің желкендік коэффициентімен тығыз байланысты. Ол желкендік коэффициентінің квадраттық (екі еселік) түбіріне тең: ɲ ɠ Ⱦ ɍ Ʉ 119 Шарықтау жылдамдық, желкендік коэффициент сияқты тұрақты шама емес. Ол F жалпақтығына байланысты. Ал дəн соққан желге қарсы əр уақытта əртүрлі жағымен келіп, оның У ш – анықтауын өте қиындатады. Сондықтан сол G = Қ кезінде біресе көтеріліп, біресе төмен түсіп тұрады. У ш дəнді дақылдар мен бұршақ тұқымдастардың дəндері үшін ол 4,4-тен 17,5 м/с-ке тең жəне олар əр дақылдар үшін төмендегі мағынада болады. 14-кесте жүктеу/скачать 3,11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|