Оқулық ретінде ұсынған ташкент 2022 М. И. Джумаев Математика окыту методикасы. 2022. 212 бет
Мәселелер шешу арқылы оқушыларда осындай бірліктер
жүктеу/скачать 18,22 Mb.
|
МУМ каз дарслик-20 (2)
Мәселелер шешу арқылы оқушыларда осындай бірліктерқалыптасу қажет. Мәселені тыңдауды үйрену және оны еркін оқи алу.Мәселе үстінде істеу оның мазмұнын меңгеруден басталады. Оқушылар әлі оқу біліктілігіне ие болмаған алғашқы уақыттарда оларды оқытушы оқып берген мәселенің мәтінін тыңдауға, шарттың маңызды элементтерін дауыстап шығарып ажыратуға үйрету керек. Содан кейін мәселенің шартын жақсырақ меңгеру мақсатында, әрбір оқушы мәселенің мәтінін тыңдап қана қоймай, мәселені еркін оқып шығуы тиіс; Мәселенің мәтінін оқытушы немесе оқушылар жағынан бір-екі рет оқылады. Бірақ мұнда балаларды мәселенің мәтіні бір рет оқығанда оның мазмұнын түсініп алуға жайлап үйретіп бару керек. Мәселенің бастапқы анализдеу (белгіліні белгісізден ажырата алу іскерлігі). Белгіліні белгісізден, маңыздыны маңызды болмағаннан ажырату, мәселеде берілгендер мен ізденіп жатқандардың арасындағы байланысты ашу — бұл ең негізгі іскерліктердің бірі. Мұндай іскерлікке ие болмай тұрып, мәселелерді шешуге үйреніп болмайды. Мәселені қысқа жазу іскерлігі. Мәселе мәтіні үстінде ауызша жұмыс жүргізген соң оның мазмұнын математикалық амалдардың тіліне өткізу және қысқа жазу формасындағы математикалық структурасын белгілеу керек (суреттер, схемалар, кестелер). Барлық жағдайларда да қысқа жазуды орындаумен бір уақытта мәселе шартының талқылауы да жүзеге асырылады. Шынын айтқанда қысқа жазудың міндеті төмендегілерден тұрады. Шынында да мәселе шартының қысқа жазуы оқушылардың зердесіне тірек болып, сан мәлеметтерін түсіну мен ажырату мүмкіндігін береді. Сонымен қатар олардың рационал жазылуы мәселеде не берілген және нені ездеу қажеттігін баяндама түрінде түсіндіру мүмкіндігін жаратады. Қарапайым мәселелерді шешуде амал таңдауды негіздеп беру және күрделі мәселенің талқылауын жүзеге асыру, сосын шешу жоспарын түзу іскерлігі. Бұрын қарапайым мәселені шешуде амал таңдау мәселесін көріп шығуға тоқталып өтеміз. Бұл іскерлік бірінші сыныптан бастап қалыптаса бастайды. Екінші және үшінші сыныптарда тағы да дами түседі, яғни, кейбір таныс мәселелерге қарағанда амал таңдау жұмысын орындау негізі өзгертіріледі. Күрделі мәселені шешуде мәселені талқылау іскерлігі үлкен маңызға ие. Бастауыш математика оқтыу методикасына тиісті қолданбаларда мәселені талқылаудың анлитикалық және синтетикалық тәсілдері қаралады. Мәселенің синтетикалық талқылауы дегенде, пікірлердің сондай дамуы түсініледі. Мұнда екі сан мәліметін біріктірудің нәтижесінде бұл мәлеметтерден нені білу мүмкін екені анықталады. Содан соң жаңа топталған мәліметпен бірге басқа мәліметтердің бірлестігіне өтіледі және мәселе сұрағына жауап тапқанға дейін сол жұмыс жалғастырылады. Мәселе талқылауының анлитикалық тәсілі сондай пікірлердің тізбегінен тұрады, бұл тізбек басында мәселеде берілген сұрақ тұрады. Мәселе сұрағына жауап табу үшін қажетті мәлеметтер таңдалады. Бұл мәлеметтерді басқа мәлеметтерден пайдаланып табу мүмкін. жүктеу/скачать 18,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|