Қазақстан Мемлекеттік шығындарды және қаржы есептілігін (МШҚЕ) бағалау 2018



Pdf көрінісі
бет78/137
Дата08.02.2022
өлшемі1,85 Mb.
#120962
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   137
Байланысты:
KZ-Dec19-PFMPR-Final with PEFA Check KZ (1)

Көрсеткіш/Параметр
2018 ж. 
бағалау
ы 
2018 ж. бағалаудың 
негіздемесі
2009 
жылмен 
салыстырғанда 
өзгеріс және басқа 
факторлар
PI-28-Жыл ішінде 
ұсынылатын 
бюджеттің атқарылуы 
туралы есептер (M1) 

 
 
(i) - Есептерді қамту 
және салыстыру 

Әкімшілік, функционалдық, 
бағдарламалық және 
экономикалық сыныпнамаға 
сәйкес ай сайынғы есептер 
жарияланады 
Өзгерістер жоқ 
(ІІ) - Жылдық 
бюджеттік есептілікті 
жасау мерзімдері 

Ай аяқталғаннан кейін, екі 
апта ішінде дайындалатын 
ай сайынғы есептер 
Ешқандай өзгерістер 
жоқ, бірақ баға алу 
үшін қатаң стандартқа 
сәйкес болу қажет (2 
апта құрастыру үшін) 
(iii) - Жылдық 
бюджеттік 
есептіліктің дәлдігі 

Есептер дәл және 
міндеттемелерді қамтиды 
Өзгерістер жоқ 
Қайнар көзі: Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің ресми сайты 
D-29.1 PI-29 ЖЫЛДЫҚ ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТЕР 
Бұл көрсеткіш жылдық қаржылық есептіліктің толықтығы мен уақыттылығын және 
оның жалпы қабылданған қағидаттар мен стандарттарға сәйкестігін бағалауға 
мүмкіндік береді. Онда үш параметр бар, олар бойынша балдар M1 әдісін пайдалана 
отырып, көрсеткіш бойынша жалпы бағалау үшін біріктірілген. Осыған ұқсас 
қаржылық есептер осы көрсеткіш үшін, сондай-ақ олар бойынша аудиторлық жұмысты 
бағалайтын PI-30 және Парламенттің аудиторлық есептер жөніндегі жұмысын 
қарайтын PI-31 үшін қарастырылады. Қамту: орталық үкімет. Кезең: 29.1 үшін-соңғы 
аяқталған қаржы жылы; 29.2 үшін – аудитке берілген соңғы жылдық қаржылық есеп; 
29.3 үшін – соңғы үш жылдағы қаржылық есептер.
D-29.1 ЖЫЛДЫҚ ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТІЛІКТІҢ ТОЛЫҚТЫҒЫ 
Бұл параметрде соңғы аяқталған қаржы жылы үшін жылдық қаржылық есептіліктің 
толықтығы бағаланады (аудитке жататын 2017 жыл). А бағасын алу үшін бекітілген 
бюджетпен және кірістер, шығыстар, қаржылық және қаржылық емес активтер, 
міндеттемелер, кепілдіктер және ұзақ мерзімді міндеттемелер туралы, сондай-ақ ақша 
қаражатының қозғалысы туралы толық ақпаратпен салыстыруды қамтамасыз ету қажет. 
Әр министрлік жариялайтын жылдық қаржылық есептілік ҚР ҚМ 2017 жылғы 1 
тамыздағы № 468 бұйрығымен реттеледі. Бұл жылдық қаржылық есептер бюджеттің 
атқарылуы туралы есепті, ұзақ мерзімді міндеттемелерді қоса алғанда балансты, ақша 
қаражатының қозғалысы туралы есепті және түсіндірме жазбалармен бірге таза 
активтердегі өзгерістер туралы есепті қамтиды. 2013 жылдан бастап шығыстар 


81 
есептерде есептеу әдісі негізінде, ал кірістер 2018 жылға дейін кассалық әдіс негізінде 
есепке алынды. 2017 жылы РБ үшін шоғырландырылған қаржылық есептілік 
дайындалды, бірақ әлі жарияланбаған немесе СК ұсынылмаған. Үкімет 2018 жылғы 
республикалық бюджеттің атқарылуы жөніндегі шоғырландырылған қаржылық 
есептілікті жариялауға ниетті, ол Есеп комитеті жүзеге асыратын бюджеттің атқарылуы 
жөніндегі жылдық аудит үшін негіз болады. ЕК есебінде жыл сайын осы күнге дейін 
негізгі назар Үкіметтің бюджеттің атқарылуы туралы есебіне аударылды, ол тек 
кірістер мен шығыстарды қамтиды, сондықтан 2017 жылғы бюджеттің атқарылуы 
туралы есеп осы параметрді бағалау үшін негіз болып табылады. 
ҚР ҚМ 2019 жылы бюджеттің атқарылуы туралы есепті есептеу әдісі бойынша (2018 
жылға арналған бюджетке қатысты) және 2020 жылы мемлекеттік сектордың 
шоғырландырылған қаржылық есептілігін (ГП және ГРП қоса алғанда) (2019 жылға 
арналған бюджетке қатысты) толығымен дайындауды жоспарлап отыр. Қаржылық емес 
активтерді бағалауға дайындық бойынша кейбір жұмыстар атқарылды, бірақ бұл 
жұмыс айтарлықтай уақыт алады. Бағалау-C. 
D-29.2 СЫРТҚЫ АУДИТ ҮШІН ЕСЕПТЕРДІ ҰСЫНУ 
Бұл параметрде соңғы ұсынылған есеп негізінде сыртқы аудит үшін салыстырылған 
жылдық қаржылық есептерді уақтылы ұсыну бағаланады. Ең дұрысы, PEFA әдіснамасы 
тұрғысынан, бұл есепті кезең аяқталғаннан кейін үш ай ішінде болуы тиіс. 
2017 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған жыл үшін бюджеттің атқарылуы туралы соңғы 
жылдық қаржылық есептілік Есеп комитетіне 2018 жылғы наурыз айының соңына 
дейін ұсынылды. Бағалау-А. 
D-29.3 ЕСЕПКЕ АЛУ СТАНДАРТТАРЫ 
Бұл параметрде жылдық қаржылық есептіліктің есепті пайдаланушыларға түсінікті 
болу дәрежесі бағаланады. Ол соңғы үш қаржы жылын-2015-2017 жж. қарастырады. 
Үкімет мемлекеттік сектордағы (IPSAS) есеп пен есептіліктің халықаралық 
стандарттарын қабылдау және қолдану жөнінде жақсы жұмыс жүргізді. Қаржылық 
есептілікті жақсарту ҚР ҚМ-нің басымдылығы болды және болып қала береді. 
Жоғарыда көрсетілгендей, 2013 жылдан бастап әрбір министрлік қалыптастыратын 
қаржылық есептілікте шығыстар - есептеу әдісінің негізінде, ал кірістер кассалық әдіс 
негізінде 2017 жылдың ортасына дейін есепке алынды. 2017 жылдың ортасынан кейін, 
кірістер де есептеу әдісі негізінде есепке алынды. Бұл тәжірибе 2017 жылдың ортасына 
дейін қолданылды, сондай-ақ қаржылық есептерге түсіндірме жазбаларды қоса алғанда, 
барынша міндетті ақпарат берілді. Ал ол аралықты осы уақытқа дейін Үкіметтің ЕК 
(PI-30) және Парламент (PI-31) қараған бюджеттің атқарылуы туралы есептері жылдан 
жылға дәйекті бола тұра, бірақ IPSAS талаптарын сақтау үшін қажетті кірістер мен 
шығыстар бөліктерінен басқа материалдардың едәуір бөлігін қамтымады. Егер 
қаржылық есептілікті министрліктер деңгейінде қарайтын болсақ, онда А бағасы 
қойылуы мүмкін. Бірақ сыншарт ЕК аудиті үшін ұсынылатын бюджеттің атқарылуы 
бойынша жылдық есептерге негізделгендіктен, бағасы қойылады. Үкімет 2018 жылға 
арналған республикалық бюджет үшін республикалық бюджеттің атқарылуы бойынша 
есепті 2019 жылғы есептеу әдісінің негізінде және Үкіметтің 2020 жылға арналған 
шоғырландырылған қаржылық есептілігін (2019 жылға) дайындаған кезде бағалау 
автоматты түрде "А" - ға дейін жақсарады. 


82 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   137




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет