1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік

Эпидемиологиясы
• 
Вирусты
гепатиттердің
инфекция
көздері
- 
жедел
жəне
созылмалы
түрлерімен
ауыратын
науқас
адамдар
, 
реконвалесценттер
жəне
ұзақ
антиген
тасымалдаушылар
• 
Парентеральді
вирусты
гепатит
созылмалы
ағымда
өтуі
мүмкін
, 
ұзақ
антиген
тасымалдаушылық
та
осы
гепатиттерге
тəн
• 
Парентеральді
(
перкутантты
) 
механизмді
вирусты
гепатиттердің
берілу
жолдары
:
• 
Барлық
медициналық
манипуляциялар
• 
Наркомандарда
егу
инесін
бірге
қолдану
• 
Жыныстық
қатынас
арқылы
• 
Вертикальді
(
анасынан
балаға
)
• 
Тұрмыстық
қарым
-
қатынас
арқылы
(
тіс
щеткасы
, 
ұстара
, 
қырыну
, 
маникюр
, 
татуаж
)

Д
 
гепатитінің
таралуы
əр
түрлі
аймақтарда
əр
түрлі
болады
да
,HbsAg 
таралу
жиілігімен
сай
келеді
. 
Бақылай
келе
HDV 
инфекциясының
таралуы
Соңғы
кезде
дамыған
елдерде
активті
В
гепатитіне
қарсы
вакцинация
жақсы
жолға
қойылғандықтан
, 
Д
гепатитінің
де
азаюы
байқалуда
жəне
ол
өте
жиі
нашақорларда
кездеседі
.
Патогенезі
.
Д
 
гепатиттің
ең
басты
патогенезіндегі
ерекшелігі
микст
гепатиттің
дамуы
болып
келеді
.
Сондықтан
гепатоциттер
бір
вирустың
емес
,
екі
– HDV 
жəне
HBV- 
вирустарының
əсерінен
зақымдалады
. 
Бұл
жерде
зақымдаушы
əсері
HDV-
да
басымырақ
болады
. 
Бірден
HDV/ HBV-
коинфекциясы
кезінде
HDV-
ң
белсенді
репликациясы
жүреді
де
,
ол
HBV-
ң
репродукциясын
тежейді
. 
Осының
əсерінен
HBV-
ДНҚ
-
ң
мөлшері
қанда
азаяды
.
Д
гепатиті
кезінде
,
В
гепатитінен
ерекшелігі
, 
вирустың
тікелей
цитопатикалық
əсері
болады
.
Мұны
А
гепатитіне
ұқсас
болып
келетін
қысқа
инкубациялық
кезеңінен
жəне
цитологиялық
белгілердің
ерте
айқындалуынан
көруге
болады
.
Алайда
иммундық
жауаптың
алатынорны
да
өте
зор
,
себебі
HDV 
алуан
түрде
-
латенттіден
бастап
манифестті
өте
ауыр
түрлеріне
дейін
өтеді
.
Д
гепатитінің
В
гепатитімен
салыстырғанда
айтарлықтай
патоморфологиялық
ерекшелігі
болмайды
.
Салыстырмалы
 
диагностикасы
.
- 
механикалық
сарғаю
;
- 
гемолитикалық
сарғаю
;
- 
энтеральді
вирусты
гепатиттер
Вирусты
 
гепатит
 «
Д
» 
клиникалық
 
ерекшеліктері
​
-
Коинфекция
- 
В
жəне
Д
гепатиттері
вирустарын
бірмезгілде
жұқтыру
. 
Бұл
кезеде
аурудың
қатерлі
(
фульминантты
) 
түрі
дамуы
мүмкін
-
Суперинфекция
– 
созылмалы
ағымдағы
В
гепатитіне
Д
вирусының
қосарлануы
. 
Бұл
кезде
созылмалы
гепатиттің
бауыр
циррозына
өту
мүмкіншілігі
жоғарылайды
Коинфекциясының
немесе
суперинфекциясының
дамуына
,
əр
вирустың
репликациялық
белсенділігіне
,
инфекцияның
дозасына
, 
процестің
ұзақтығына
,
иммундық
жауаптың
толықтылығына
жəне
т
.
б
.
Жасырын

кезеңі
- 20-40 
күн
.
Продромальді
кезеңнің
ерекшелігі
, 
ауру
жедел
басталып
,
жоғары
қызбамен
өтеді
,
бұл
белгілері
В
гепатитіне
емес
,
А
гепатитіне
ұқсас
болады
.
Сонымен
қатар
, 
В
гепатитіндегідей
ірі
буындардың
ауруы
байқалады
.
Сарғаю
пайда
болғанда
,
науқастардың
жағдайы
жақсармайды
,
керісінше
улану
белгілері
айқындалады
. 
Көп
жағдайда
сарғаю
кезеңінде
субфебрилді
температура
сақталады
.
Микст
гепатитінің
ерекшелігі
аурудың
басталғанына
2-3 
апта
болғанда
клиникалық
белгілердің
қайта
өршуі
Лабораторлы
 
диагностикасы
Жалпы
 
клиникалық
 
зерттеулер
 :
7. 
Жалпы
қан
талдауы
: 
аздаған
лейкопения
, 
ЭТЖ
төмендеуі
8. 
несеп
түсі
(
күреңденуі
), 
ондағы
билирубинді
анықтау
(
Розин
сынамасы
)
9. 
Нəжісінің
түсі
(
түссізденуі
)
Биохимиялық
 
қан
 
талдауы
1.
Цитолиз
синдромы
2.
Холестаз
синдромы
Цитолиз
 
синдромының
 
көрсеткіштері
:
1.
АлАТ
, 
АсАт
протеазалық
ферменттер
белсенділігінің
жоғарылауы
;
2.
Бауырдың
белоктар
(
альбумин
, 
протромбин
) 
жəне
холестерин
эфирлерін
түзу
қасиетінің
төмендеуі
.
Холестаз
 
синдромының
 
көрсеткіштері
:
1.
Қандағы
жалпы
билирубиннің
, 
оның
фракцияларының
, 
холестериннің
жоғарылауы
2. 
Зəрде
өт
пигменттерінің
, 
билирубиннің
анықталуы
Мезенхимальді
-
қабыну
 
синдромының
 
көрсеткіштері
:
1.
Қанда
глобулиндер
мөлшерінің
жоғарылауы
2.
Белок
- 
тұндыру
сынамаларының
өзгеруі
тимол
сынамасының
жоғарылауы
, 
сулема
сынамасының
төмендеуі
Вирусты
 
гепатиттердің
 
маркерлік
 
диагностикасы
 (
ИФА
 
əдісі
)
ПТР
 
əдісімен
 
вирус
 
геномдарын
 
анықтау
 
ВГВ
 –
ДНК
, 
басқа
 
вирустарда
 
РНК

Науқастарға
 
күтім
 
жасау
 
ерекшеліктері
.
1. 
Науқастардың
белсенділігін
төмендету
, 
төсекте
жайлылық
қалыпты
қамтамассыз
етеді
.
2. 
Науқастардың
№
5 
емдəмді
сақтауын
қадағалау
. 
Егер
науқастардың
тəбеті
болмаса
аз
мөлшерде
, 
жиі
тамақтандыруға
ауыстыру
.
3. 
Қажетті
мөлшерде
сұйықтықпен
қамтамассыз
ету
( 
тəулігіне
2 
литрден
кем
емес
).
4. 
Терінің
қышуын
қадағалау
.
5. 
Ауырлық
дəрежесіне
қарай
гармонды
ем
алатын
науқастарда
артериялық
қан
қысымы
жоғарлауы
, 
асқазан
-
ішектен
қан
кетуі
мүмкін
. 
Əр
4 
сағат
сайын
АҚҚ
өлшеу
.
6. 
Əрдайым
венепункцияға
тек
қана
бір
венаны
қолдануға
болмайды
, 
себебі
науқастарда
қанның
ұюы
төмендейді
жəне
қан
тамырларының
сынғыштығы
жоғарлайды
.
7. 
Комаалдындағы
жағдайдың
белгілерін
білу
: 
тұрақты
құсу
, 
ұйқының
бұзылуы
( 
түнде
ұйықтай
алмау
, 
күндіз
ұйықтау
), 
мінез
құлық
əдеттері
,
тахикардия
, 
бауыр
өлшемдерінің
қысқаруы
,
геморрагиялық
синдром
( 
мұрын
жəне
басқа
да
қан
кетулер
, 
терідегі
петихиальды
бөртпелер
),
ойлаудың
тежелуі
( 
қарапайым
сұрақтарға
жауап
берудің
кешеуілдеуі
). 
Осы
аталған
белгілердің
қай
-
қайсысын
байқаған
мейіргер
тез
арада
науқасты
интенсивті
палатаға
ауыстыру
мəселесін
шешу
үшін
дəрігерді
шақырту
керек
.
8. 
Науқасты
күнделікті
мейіргерлік
тексеруден
өткізу
, 
егер
мəселе
туындаған
жағдайда
оны
шешу
.

жүктеу/скачать 6,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: