«Қазіргі заманғы түркологияның Ғылыми даму миссиясы және ғҰбайдолла айдаров феномені»



Pdf көрінісі
бет48/85
Дата19.11.2022
өлшемі2,21 Mb.
#158914
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   85
Байланысты:
Ғұбайдулла Айдаров. Конференция

ойрот
тілінде: 
дьол – жол, 
дьудым – жұтым (глоток), дьоқ – жоқ, дьастық – жастық, дьаш – жас; дьақ – жақ
түріндегі мысалдарда да қосуға болады. Бұл дыбыстық ерекшеліктер қазірде жалпыға мәлім 
және ешкімді таңғалдырмайды. Бұлар – заңды өзгерістер. Бұл ауысулардың түп-төркіні 
Алтай дәуіріндегі 
Т[С/Ш]
архетипінде жатыр және бұл тек түркі не Алтай тілдеріне ғана 
емес, генетикалық тұрғыдан, жалпы адамзат тіліне ортақ өзгерістер. Төменде «өз» 
есімдігінің әр түрлі тілдерде берілуінің деректері келтірілген (4-сызба). Бұл мысалдардан 
т-
д-с-ш-ж
сәйкестіктерін айқын көруге болады және мұның бүгінгі тілдегі мысалдарында біз 
түркі (қазақ) тілі мен өзге қазірде өзге генеологиялық топтарға жатады деп есептеліп жүрген 
орыс, ағылшын, неміз, жапон, қытай тілдері деректерінің сәйкестігін көре аламыз. 
Логика 
Лық ұғым 
Қазақ тілі 
Орыс тілі 
Ағылшы
н тілі 
Неміс 
тілі 
Жапон 
Тілі 
Кытай тілі 

«ӨЗ» 
«ғаламды
қ өзек» 
өздік есімдігі 
«ӨЗ» 
(САМОСТЬ) 
өзі 
өзім 
өзің 
ось, САМ, 
себя, себе ... 
САМ < СА 
«ось» + ОМ 
«моя» = (өз) 
Моя ось / / Я 
сам 
SELF 
myself 
yourself 
itself 
himself 
herself 
selbst, 
selber 
дзи / 
дзику 
судзику 
Zhóu (чоу) 
– ось 
tā zìjǐ 
тә сиджи – 
он сам; 
nǐ zìjǐ 
нә сиджи – 
ты сам 

Т[C/Ш] 
архетипі 
осы, со 
это, то 
үш/үс/СҮ+ур 
три 
three 
Сызба 4 – «Өз» есімдігінің әр түрлі тілдерде берілуінің деректері 
 
Жапон тілінде 
«дзи / дзику»
(ӨЗ) сөздері арқылы көптеген өзге де сөздер жасалады: 
самолет
(дзико хикан), 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   85




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет