топыраққа ұқсас заттар) алып, оны одан да майда алтын шарлар-
мен қаптады. Шоколадтың ерітіндісімен құйылған,
домалақ печенье
тәрізді, алынған құрылымды, «наноқабықша» деп атады (толығырақ
ол жөнінде 10-тарауда Райс университетінің профессоры Наоми Ха-
лас сипаттаған).
Ядро диаметрі мен алтын жамылғының қалыңдығын өзгерте
отырып, ғалымдар қызыл, ақшыл қызыл, жасыл бола алатын шағылған
сәулемен өлшемдердің байланысын байқады.
Ядро өлшемдері мен жамылғылардың белгілі қатынастарында
наноқабықша инфрақызыл сәулелерді жұта алады.
Бұл нәтиже,
инфрақызыл сәуле шығару тірі теріге 5 см тереңдікке дейін өтуге
қабілетті болғандықтан, маңызды жаңалық жасауға мүмкіндік берді.
Бұл жаңалық жаңа медициналық технологиялардың жасалуына
түрткі болды (медицинада нанотехнологияны пайдалану жөнінде аса
толығырақ
6
-тарауда сипатталады).
Өндіріс
Нанотехнологиялар өнеркәсіптік өндірістің мүлдем жаңа
тәсілдерін қолдануға мүмкіндік береді.
20
-ғасырдың
ортасынан бері
(осы күнге дейін) өте кішкентай электрлік сызбанұсқалар мен матери-
алдарды жасау үшін өте таза және дәл өлшейтін аспаптар қажет бол-
ды. Тіпті қазіргі таңда алынған нәтижелер әрқашан абсолют идеалды
емес.
Инженерлер максималды үлкен қуатты және жадының көлемі
үлкен аса жеңіл және тез жұмыс жасайтын компьютерлер жасап
шығаруға ұмтылды. Ол үшін осы күнге дейін төмендеу тәсіл немесе
жоғарыдан төмен тәсіл қолданылады: (Іор гіотоп) бастапқы үлкен ма
териал біртұтас тетігінің бөлшектері болатын өте майда фрагменттер-
ге бөлінеді. Бұл тәсіл шедевр жасау үшін мрамордың басынан аяғына
дейін артықтың бәрін алып тастаған мықты сәулетші Микеланджело
Буонарротидің еңбектерін еске түсіреді.
Заманауи микротехнология-
лар соған ұқсас қозғалады: мысалы, электрлік сызбанұсқалар артық
заттарды алып тастау арқасында жайлап керекті құрылымды жасауға
әкеледі.
ТӨМЕНДЕУ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫЛАУ ТӘСІЛІ
Көптеген нанобөлшектер мен микрокапсулалар өз-өздігімен
генерацияланады, яғни ол ғалымдар
мен инженерлердің тікелей
қатысуынсыз және өз-өзін қалыптастыру негізінде пайда болады.
Бұл тәсіл жоғарыдан немесе төменнен жоғарыға тәсілі Оойоп ир
(жоғарылау) деген атқа ие болды. Атомдар мен молекулалар химиялық
каталитикалық реакциялардың әсерінен өз бетінше наноқұрылымға
айналады. Заманауи ғалымдар мен инженерлер болашақта барлық
компьютерлер мен басқа да электрондық аспаптар
осы тәсілмен жи-
налса екен деп армандайды. Олай болса, мықты нанокомпьютерлердің
өзі саусақтың ұшындай жерге сыйып кете алады және тіпті, адам
терісінің астына еніп кете алады. Сіздің мобильді телефоныңыз
әрқашан қолыңызда білінбей қалар еді.
Заманауи компьютерлер төмендеу тәсілі арқылы жасалады.
Барлық майда және өте майда бөлшектер макро және микроаспаптар,
химикалий, шаблондар көмегімен қалыптасады және т.б.
Достарыңызбен бөлісу: