Астана қаласының білім басқармасы «білім беруді жаңҒырту орталығЫ» мкқК

A.
Резус – сәйкессіздік 
B.
Резус – сәйкестік 
C.
Агглютинация 
D.
Рецепиент 
E.
Донор 
12 – нұсқа 
Иммунитет (лат. иммунис – бір нәрседен босату) – бұл ағзаның жұқпаларға 
(бактериялар мен вирустарға) және кез келген бөтен бөлшектерге қарсы тұру 
қасиеті. Иммунитет туралы ілім негізін орыс ғалымы и.и. Мечников пен 
неміс ғалымы П. Эрлих жасады. Олар 1908 жылы Нобель сыйлығын алды. 
Ағзаны жұқпалардан қорғауды қанның ақ жасушалары – лейкоциттер 
қамтамасыз етеді. Олар ағзаны екі әдіспен қорғайды: 1) микробтарды жояды 
– фагоцитоз; 2) микробтарды жоятын немесе арнайы қорғаныш нәруыздар – 
антиденелерді жасайды. 
1.
Ағзаның жұқпаларға және кез келген бөтен бөлшектерге қарсы 
тұру қасиеті 
A.
Иммунитет 
B.
Гомеостаз 
C.
Фагоцитоз 
D.
Пиноцитоз 
E.
Антидене 
2.
Қатты бөлшектерді жасушалардың ұстап қалуы 
A.
Пиноцитоз 
B.
Фагоцитоз 
C.
Антидене 
D.
Моноциттер 
E.
Иммунитет 
3.
Лимфоциттердің кейбір түрлерін бөгде заттардың – 
антигендердің енуіне жауап ретінде бөліп шығаратын ерекше 
нәруыздар 
A.
Фагоцитоз 
B.
Иммунитет 
C.
Пиноцитоз 
D.
Антиденелер 
E.
Фитофтороз 
4.
Белсенді макрофагтар – жасушааралық кеңістікте, теріде 
кездеседі 
A.
Лимфоциттер 
B.
Моноциттер 
C.
Эозинофильдер 
D.
Нейтрофилдер 
E.
Базофилдер 
Антиденелер – лимфоциттердің кейбір түрлерін бөгде заттардың – 
антигендердің (грек. анти – қарсы) енуіне жауап ретінде бөліп шығаратын 
ерекше нәруыздар. Антиденелер микроағзаларды өзара жабыстырып, оларды 

жоя алады. Сонымен қатар антиденелер улы заттардың молекулаларымен 
химиялық реакцияға түсіп, оларды бейтараптайды. Антидене молекулалары 
ағзаның зақымданған жасушаларын жою үшін «белгілеп алатын» сияқты. 
5.
Антиденелердің түзілуіне жауап береді 
A.
Т – лимфоциттер 
B.
В – лимфоциттер 
C.
Моноциттер 
D.
Базофилдер 
E.
Нейтрофилдер 
6.
Бір аурумен ауырған соң қалыптасатын иммунитет 
A.
Белсенді иммунитет 
B.
Жүре пайда болған иммунитет 
C.
Туа пайда болған иммунитет 
D.
Табиғи иммунитет 
E.
Жасанды иммунитет 
7.
Медициналық препараттар емдік сарысу немесе вакцина 
енгізілнен соң пайда болатын иммунитет 
A.
Белсенді иммунитет 
B.
Жүре пайда болған иммунитет 
C.
Туа пайда болған иммунитет 
D.
Табиғи иммунитет 
E.
Жасанды иммунитет 
8.
Тіршілігі жойылған немесе әлсіздендірілген ауру қоздырғышы, 
не оның уы 
A.
Иммунитет 
B.
Вакцина 
C.
Антибиотик 
D.
Анализ 
E.
Прибиотик 
13 – нұсқа 
Кестеде түрлі жануарлардың жүрек құрылысының ерекшеліктері берілген 

1.
Қандауыршада жүрек қызметін атқарады 
A.
Жүрек 
B.
Құрсақ қолқа қан тамыры 
C.
Вена 
D.
Артерия 
E.
Арқа қолқа қан тамыры 
2.
Қан тамырларына пішін, серпімділік және беріктік қасиет беретін 
сыртқы қабаты тұрады 
A.
Біріңғай салалы бұлшық ет талшықтарынан 
B.
Сілемейлі қабықшадан 
C.
Дәнекер ұлпасынан 
D.
Жүйке ұлпасынан 
E.
Тірек ұлпасынан 
3.
Қан тамырларына серпімділік қасиет береді, яғни қан 
тамырларын тарылтып, кеңейтетін ортаңғы қабаты 
A.
Біріңғай салалы бұлшық ет талшықтарынан 
B.
Сілемейлі қабықшадан 
C.
Дәнекер ұлпасынан 
D.
Жүйке ұлпасынан 
E.
Тірек ұлпасынан 
4.
Қан тамырларының ішкі қабаты жалпақ эпителий ұлпасының 
жасушаларынан тұрады 
A.
Біріңғай салалы бұлшық ет талшықтарынан 
B.
Сілемейлі қабықшадан 
C.
Дәнекер ұлпасынан 
D.
Жүйке ұлпасынан 
E.
Тірек ұлпасынан 
Адамның және басқа да сүтқоректілердің жүректері төрт бөліктен тұрады: 
екі қарынша (оң жақ және сол жақ) және екі жүрекше. Жүректе қан 
тамырлары сияқты үш қабаттан тұрады. Сыртқы жұқа дәнекер қабаты – 

перикард – жүрек қабын түзеді. Жүрек пен жүрек қабының арасында аздаған 
сұйықтық болады. Ол жүректің еркін жиырылуына жағдай жасап, үйкелісті 
азайтады. Ортанғы қабат миокард деп аталады. Ол ерекше көлденең жолақты 
бұлшық ет қабатынан тұрады. Оның жасушалары бірігіп тұтасып кеткен 
(қаңқа бұлшық етінен айырмашылығы). Ішкі қабаты – эндокард – қанмен 
үйкелісін азайтатын тегіс эпителийден тұрады. 
5.
Жүректен шыққан қанды таратады 
A.
Веналар 
B.
Капиллярлар 
C.
Артериялар 
D.
Жүрек 
E.
Қолқа 
6.
Ағзадағы ең ірі артерия қан тамыры 
A.
Веналар 
B.
Капиллярлар 
C.
Артериялар 
D.
Жүрек 
E.
Қолқа(аорта) 
7.
Қанды денеден жүрекке айдайтын қан тамырлары 
A.
Веналар 
B.
Капиллярлар 
C.
Артериялар 
D.
Жүрек 
E.
Қолқа 
8.
Зат алмасу мен газ алмасуды қамтамасыз ететін ең жіңішке қан 
тамырлары 
A.
Веналар 
B.
Капиллярлар 
C.
Артериялар 
D.
Жүрек 
E.
Қолқа 

14 – нұсқа 
Жануарлардың қан айналым жүйесі тек қан тамырларынан (жауынқұрт) 
немесе жүрек пен қан тамырларынан (ұлулар, буынаяқтылар)тұруы мүмкін. 
Бүкіл омыртқалылардың жүйесі адам ағзасының мысалында берілді. 
Эволюция барысында қан және қан айналым жүйесі ең алғаш рет буылтық 
құрттарда пайда болды. Оларда жүрек болмады, жүректің қызметін дененің 
алдыңғы жағындағы «жүрекше» деп аталатын 5 ірілеу сақиналы қан 
тамырлары атқарды. 
1.
Балықтардың қан айналым шеңбері 
A.
Бір шеңберлі 
B.
Екі шеңберлі 
C.
Жүректен ғана тұрады 
D.
Үлкен және кіші қанайналым шеңберлі 
E.
Өкпелік шеңбер 
2.
Үлкен қан айналым шеңбері басталады 
A.
Оң жақ қарыншадан 
B.
Оң жақ жүрекшеден 
C.
Сол жақ жүрекшеден 
D.
Сол жақ қарыншадан 
E.
Венадан 
3.
Кіші қан айналым шеңбері басталады 
A.
Оң жақ қарыншадан 
B.
Оң жақ жүрекшеден 
C.
Сол жақ жүрекшеден 
D.
Сол жақ қарыншадан 
E.
Венадан 
4.
Өкпе венасымен ағады 
A.
Вена қаны 
B.
Артерия қаны 
C.
Капилляр қаны 
D.
Гемолимфа 

E.
Лимфа 
Қан айналым жүйесі мүшелерінің көптеген аурулары бар. ДДҰ 
(Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы) мәліметтері бойынша, ХХ ғасырдың 
екінші жартысынан бастап табиғи өлімге себепші аурулардың ішінде 
алдыңғы қатарда жүрек-қан тамырлары жүйесінің аурулары тұр. Демек, 
адамзаттың өмір жасын ұзартудың бір жолы – жүрек-қан тамырлары 
жүйесінің ауруларымен күресу. 
5.
Қан қысымының жоғарлауы 
A.
Гипертония 
B.
Гипотония 
C.
Инсульт 
D.
Инфаркт 
E.
Атеросклероз 
6.
Жүректің қанмен қамтамасыз етілуінің бұзылуы 
A.
Гипертония 
B.
Гипотония 
C.
Ишемиялық ауру 
D.
Инфаркт 
E.
Атеросклероз 
7.
Май шытырларының орнына тамырларда қан ұйығы пайда 
болуы 
A.
Гипертония 
B.
Гипотония 
C.
Инсульт 
D.
Инфаркт 
E.
Тромбоз 
8.
Жүректің жиі соғуы 
A.
Тахикардия 
B.
Гипотония 
C.
Инсульт 
D.
Инфаркт 
E.
Атеросклероз 
15 – нұсқа 

Тыныс алу – оттек қатысатын күрделі химиялық үдеріс. Алғашқы тірі 
ағзалар оттексіз қоректік заттарды бұзған. Осы кезде энегрия бөлінген. Бірақ 
мұндай әдістің тиімділігі аз. 
1.Оттексіз тіршілік ете алатын тіршілік иелері 
а) прокариодтар 
б) эукариодтар 
в) аэробты ағзалар 
г) анаэробты ағзалар 
д) протистер 
2.Оттек қатысатын күрделі химиялық үдеріс 
а) бөліп шығару 
б) тыныс алу 
в) көбею 
г) қоректену 
д) тітіркену 
3.Жәндік денесінде күшті тармақталған тыныс алу түтікшелері 
а) кеңірдек 
б) бронх 
в) өкпе 
г) желбезек 
д) ауа қапшығы 
4.Кеңірдекке ауа түсетін тесік не деп аталады 
а) демтүтік 
б) бронх 
в) жұтқыншақ 
г) бойлық кеңірдек 
д) желбезек доғалары 
Суретте адамның тыныс алу мүшелері берілген 

жүктеу/скачать 1,38 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: