Алматы «Сардар» баспа үйі
Қазақ этимологиясының алғашқы ғылыми негіздері
жүктеу/скачать 1,52 Mb. Pdf көрінісі
|
| Қазақ этимологиясының алғашқы ғылыми негіздері
Қазақ тіл біліміндегі этимологиялық зерттеулердің нəр алар бас- тау-бұлағы, тарихы қазақ тіліне қатысты жазылған алғашқы зерттеу еңбектерден басталады. Революциядан бұрын жарық көрген еңбектердің ішіндегі ең құндыларының бірі – П.М.Мелиоранскийдің «Краткая грамматика казах-киргизского языка» 29 деп аталатын екі бөлімді еңбегі. Бұл еңбектің құндылығы жөнінде Р.Ғ.Сыздықова былай деп жазады: «Во всей литературе, относящейся к изучению казахского языка в дорреволюционный период, особо выделяются труд выдающегося уче- ного, тюрколога-лингвиста, профессора Петербургского университета Платона Михайловича Мелиоранского «Краткая грамматика казах- киргизского языка» в двух частях, изданная в 1894-1897 гг. Эту граммати- ку акад. А.Н.Кононов считает одним из трудов, вошедших в основной фонд исследований по тюркологии» 30 . Автор осы кітаптың бірінші бөлімінде («Фонетика и этимология» 31 ) қазақ тіліндегі бірнеше сөздің түп- төркінін сөз қылады: «Лингвистическое чутье позволило ученому сде- лать ряд тонких и точных наблюдений. Он отметил, например, обрат- ное сингармонизму действие гласных в образованиях типа бүгін<бұл + күн (уподобление не по начальному слову, а по второму), выражение совместного действия формой взаимного залога, трансормацию форм жүктеу/скачать 1,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|