Дәріс №1 Тақырыбы
жүктеу/скачать 1,06 Mb. Pdf көрінісі
|
4 Дәрістер БОӘ-конвертирован
| Дәріс мазмұны
18-ші ғасырдағы жаратылыстану пәнін оқыту Жалпы жаратылыстану саласындағы ғылымдарды оқытып үйрету əдістемесі, мектептерде оқыту əдістерінің дамуы 18-ші ғасырдың екінші жартысынан дами бастады. Пəннің дамуына биология мамандары, ғалымдар,көптеген əдіскер мұғалімдер көп жылдар бойы жүргізілген оқу- əдістемелік жұмыстарының нəтижесіне зор үлес қосты. Әдістемелік құралдар мен оқулықтардың мазмұны тарихтың дамуының əртүрлі кезеңдеріндегі қоғамдық-əлеуметтік құрылымның ерекшеліктеріне тікелей байланысты болды. 18-ші ғасырдың бастапқы кезеңдерінде табиғат туралы пəн жарық көрген жоқ. Осы ғасырдың екінші жартысында арнайы мектептерде жаратылыстану пəні оқу процесіне енгізіле бастады. Екатерина ІІ өз еліне білімді мамандар қажетті болғандықтан, Ресейде мұғалімдер дайындайтын семинариялар (1787ж), Халық училищелерін ашты, 5 жылдық бас училищелер жəне 2 жылдық кіші училищелер»-деп аталды. Осы оқу орындарында академик Василий Феодорович Зуев (1757-1794) дəріс берді. 1786 жылы В.Ф.Зуев өз тегін көрсетпей 2 бөлімнен тұратын оқулық жазды. Оқулық «Орыс империясының халық училищелеріне арналған табиғат тарихының нұсқасы»-деген атпен жарық көрді. Осы кезеңнен бастап жаратылыстану пəнінің оқыту əдістемесінің тарихы басталды. Оқулықтың бірінші бетінде автор пəннің мақсаты мен міндеттерін алғаш рет ашып берді. Оқулықта В.Ф.Зуев жаратылысты, табиғатты оқытудың жүйесі мен оқыту тəртібін көрсетті: 1.Қазба байлықтар (Өлі табиғат); 2.Тоңатын əлем (Өсімдіктер əлемі); 3.Жануарлар əлемі (Зоология). Оқулықта өсімдіктер мен жануарларға , олардың биологиясына тоқтала отырып, адам өміріндегі пайдалану жолдарын да қамтыған. Оқулықта 148-ге жуық өсімдіктер мен 157-ге жуық омыртқалы жануарларға сипаттама берілген. Мазмұндауда автор К.Линнейдің систематикасын басшылыққа алып, саралаудан аулақ болып, адам тіршілігіне пайдалы өсімдіктер мен жануарлар түріне көбірек тоқталған. Оқулықтың кіріспе бөлімінде, сабақ берушілерге арналған ұсыныстар келтірілді. Сабақты əңгімелеу барысында көрнекіліктерді пайдаланудың тиімділігін көрсетті. Оқулықтың екінші бөлім «Жаратылыстану тарихының бейнелері» деп аталып, онда 57 сызбанұсқа, 193 сурет берілді. Осы бейнелер сабақ өту барысында оқушыларға таратылып берілуге тиіс. Оқулықтың құндылығы, барлық биологиялық мəліметтер нақты, ғылыми тұрғыдан дəлелденген, оқушылардың алған білімдерін іс жүзінде пайдалану жолдарын көрсете білген. Әулие Петр қаласында «Растущий виноград» журналының бас редакторы қызметін атқарды. Жаратылыстану пəнін оқытумен қатар В.Ф.Зуев сол кездегі жаратылыстануды оқытудың маңызды проблемаларын шешу барысында көптеген еңбек етті. Пəннің ғылымилығы, көрнектілігі, оқушылардың білімді саналы түрде игеруі, оқыту əдістерінің практикалық мəселелеріне тоқталды. 18-ші ғасырдағы жаратылыстану пəнін оқытудың негізін қалаушы, оны бірінші рет оқу жүйесіне енгізуші В.Ф.Зуев болды. жүктеу/скачать 1,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|