Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
Симпатикалық жүйкеленудің бүліністері
жүктеу/скачать 6,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Патофизиология учебник (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Парасимпатикалық жүйкеленудің бүліністері.
| Симпатикалық жүйкеленудің бүліністері.
Жануарларда симпатикалық жүйкелердің тізбегін, омыртқалар жандарындағы тораптарын отап тастауды толық десимпатизация деп атайды. Осының нәтижесінде көптеген ағзалардың жүйкелік нәрленісі (трофикасы), қан тамырларының қимылдық әрекеттері бұзылады. Дененің көптеген жерлерінде қан тамырларының артериолалары кеңіп кетеді, артериялық қан қысымы төмендейді. Жүректің жиырылу қабілеті төмендеуінен оның әлсіздігі дамиды, ішек-қарынның қимылдық әрекеттері артып кетеді, қуық пен жел ішектің қыспақтары ашылады. Десимпатизацияның нәтижесінде тіндер мен ағзаларда тотығулық үрдістер азаяды, дене температурасы төмендейді, гипогликемия, лимфоцитопения, нейтрофилез дамиды. Қанда кальций азайып, калийдің мөлшері көбейеді. Симпатикалық жүйкелердің межеқуаты көтерілуі жоғарыда көрсетілгендерге қарсы бағыттағы өзгерістерге әкеледі. Парасимпатикалық жүйкеленудің бүліністері. Парасимпатикалық жүйке жүйесі қозымдылығының көтерілуі кейбір адамдарда тұқым қуалаушылықтың ерекшелігіне байланысты болуы мүмкін. Бұндай адамдарды ваготониктер деп атайды. Олардың айырша безі мен лимфалық түйіндері үлкейген болады. Бұл адамдарда кезбе жүйкені шамалы тітіркендірудің өзі жүректің тез тоқтауына, аяқ астынан адамның өліміне әкеледі. Бұл жағдайда парасимпатикалық жүйке жүйесі қозымдылығының көтерілуі симпатикалық жүйкелердің межеқуаты жоғарылауымен қабаттасады. Парасимпатикалық жүйкелердің тітіркенуі сопақша мидағы кезбе жүйкенің (n. vagus) орталығы қозуынан (миға қан қүйылудан немесе өспе өсуінен бас сүйек ішінде қысым көтерілуі кездерінде) немесе жүректе т.б. ішкі ағзаларда кезбе жүйке аяқшаларының өт қышқылдарымен және басқа заттармен •гітіркенуінен дамиды. Осыдан жүрек соғуы сирейді, брадикардия дамиды, артериялық қысым төмендейді, 703 ішек-қарынның толқи жиырылуы күшейеді, іш өтуі байқалады. Парасимпатикалық жүйке жүйесінің қозымдылығы көтерілуі мына жағдайларда болуы мүмкін: ● кейбір заттардың (калий иондары, В 1 -витамині, ұйқы безінен алынған зат - ваготонин, холин, тұмаудың вирустары, бактериялар, кейбір аллергендер т.с.с.) ацетилхолиннің әсерін күшейтуден; ● кейбір заттардың холинэстераза ферментінің белсенділігін төмендетуінен. Бұл заттарға соғыс кезінде қолданылатын фосфорорганикалық көптеген улы заттар жатады. Осыдан парасимпатикалық жүйкелік түйіспелерде ацетилхолин ыдыратылмай, тым артық жиналып қалады да, адамның өліміне әкеледі. жүктеу/скачать 6,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|