Эмоционалды (эстетикалық) тәрбие. Оның міндеттерін 2 топқа бөлуге болады:
1. Теориялық білімді қалыптастыруы.
2. Практикалық дағдының қалыптасуы.
1-ші топ эстетикалық құндылықтарға үйретсе, 2-ші топ эстетикалық қызметке белсене араласу міндеттерін шешеді. Міндеттері:
- эстетикалық білім қалыптастыру;
- өткеннің эстетикалық және мәдени мұрасын меңгерту;
- ақиқат шындыққа эстетикалық қарым-қатынасты қалыптастыру;
- эстетикалық сезімдерін дамыту;
- эстетикалық идеалын қалыптастыру.
Практикалық іс-әрекет:
музыка, би, живописьпен айналысу;
шығармашылық ұйымдарда, тортарда қатысу.
3. Философиялық теориялар педагогикалық тұжырымдамалар мен тәрбие жүйелеріне негіз болды. Философиялық бағыттарға негізделген басты педагогикалық тұжырымдамалар:
прагматизм
неопозитивизм
экзистенциализм
неотомизм
бихевиоризм
Прагматизм (грек сөзі «прагма» - іс) - философиялық-педагогикалық бағыт. Ол тәрбиені өмірмен ұштастыра, тәрбиенің мақсаты практикалық іс-әрекетте жүзеге асырылады дейді. Прагматикалық философия негізін қалаушылар Ч. Пирс (1839 – 1914), У. Джеймс (1842 – 1910), Дж. Дьюй (1859 -1952). Оның басты қағидалары: мектеп өмірден, оқыту тәрбиеден алыс болмауы тиіс. Оқу-тәрбие үрдісінде оқушылардың белсенділігіне сүйену керек. Тәрбие және оқыту практикалық іс-әрекеттер көмегімен жүзеге асырылады. Оқу-тәрбие үрдісінің негізінде баланың қызығушылықтары болуы керек. «Біз баланың орнына өзімізді қойып, содан шығуымыз керек. Оқытудың саны мен сапасын бағдарлама емес, бала өзі анықтағаны жөн».
60-шы жыдары прагматизм құлдырап, оның орнына неопрагматизм келеді. А. Маслоу, А. Кумбс, К. Роджерс, Т. Браммельд, С. Хук және т. б. Басты мәні - тәрбие бұл тұлғаның өзін-өзі бекітуі. Яғни тұлғаның жүріс-тұрысында толық өз беттілік болу керек. Бұнда тұлғаның белсенділігі мен оптимизмі көрінеді.
Неопозитивизм - ғылыми-техникалық құбылыстар жиынтығын ұғыну.
Ол Платон, Аристотель, Юм, Канттың этикалық идеялары негізінен туындаған. Қазіргі педагогикалық неопозитивизмді «жаңа гуманизм» деп атайды, немесе «сциенцизм» (ағыл. «ғылыми») өкілдері - П. Херс, Дж. Вильсон, Р.С.Питерс, А.Харрис, М.Уорнок, Л.Кольберг және т. б.
Басты идеялары: «рационалдық ойлау», интеллектіні дамыту, тәрбиенің мақсаты - рационалды (ақыл-ойға жеңдіруші! Ойлайтын адамды құрастыру. Олар сезімге емес, логика мен ақылға сенеді. Адамдық «мен» дамуы тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: |