Буынаяқтылардың көптүрлілігін, жәндіктердің негізгі ерешеліктерін ұғындыру, шаянтектестердің тіршілігі және сыртқы, ішкі мүшелерінің қызметін толық меңгерту.
Буынаяқтылардың көптүрлілігін, жәндіктердің негізгі ерешеліктерін ұғындыру, шаянтектестердің тіршілігі және сыртқы, ішкі мүшелерінің қызметін толық меңгерту.
Дамытушылық: Сабақта оқытудың жаңа технология элементтерін қолданып, оқушы белсенділігін арттыру, оқушылардың іс - әрекетін басқару арқылы ой таласын туғызу, білім – білікітілігін дамыту.
Тәрбиелік: Оқушылардың өз бетімен ізденісін қалыптастыру, ойлау қабілетін дамыту.
Сабақтың мақсаты:
Көрнекілігі:
Тірек сызбалар, суреттер, электронды оқулықтан үзінді, кестелер
Сабақтың түрі:
Топтастыра іздестіру сабағы
Сабақтың әдісі:
Дәріс-сұхбат, өзіндік жұмыс, кітаппен жұмыс
Сабақтың жоспары:
Ұйымдастыру (1-минут)
Пысықтау (5-6 минут)
Жаңа тақырып (өзара оқыту) (15 минут)
4. Бекіту (10-минут)
№ 17 зертханалық жұмыс
“Өзен шаянының сыртқы құрылысын зерттеу” (9-10 минут)
6. Бағалау (2-минут)
7. Үйге тапсырма (1-минут)
Сабақтың жүру барысы
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Пысықтау. “Ой толғаныс”
Сұрақтар:
Былқылдақденелілер деп аталуы неге байланысты?
Былқылдақденелілер типі неше класқа бөлінеді?
Былқылдақденелілердің мүшелер жүйесі туралы не айтуға болады?
Буылтық құрттармен салыстырғандағы ерекшеліктері қандай?
Табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы қандай?
Тест сұрақтары
1. Қосжақтаулы былқылдақденелілердің тыныс алу жүйесі:
а) желбезек б) өкпе және тері
ә) өкпе в) желбезек және тері
2. Тоспа ұлуы қалай тіршілік етеді:
а) тері – бұлшықет қапшығы арқылы жорғалап жылжиды
ә) суда тез жылжып, тіршілік етеді
б) дененің бауыр жағында орнадасқан бұлшықетті аяғы арқылы жорғалап жылжиды
в) топрақтың терең қабығында өмір сүреді.
3. Ауылшаруашылық өнімдеріне зиян келтіретін былқылдақденелілер:
а) тоспа ұлуы б) жалаңаш шырыштар
ә) айқұлақ в) кальмар
4. Тоспа ұлуының қаны қандай?
а) түсі жоқ б) көгілдір
ә) қызыл в) жасыл
5. Айқұлақтың дернәсілі қалай аталады?
а) трохофора б) глохидий
ә) велигер в) науплиус
Тест сұрақтарының дұрыс жауабы:
1
2
3
4
5
а
а
б
а
б
Буынаяқтылар типі
Шаянтәріздестер
Өрмекшітәріздестер
Бунақденелілер
ІІІ. Жаңа тақырып
Буынаяқтылар
Аяғы
бунақталған
Екі жақты
симметриялы
Көпжасушалы
жәндіктер
ІІІ. Жаңа тақырып
Хитин дегеніміз – жасуныққа ұқсас ағзалық зат.
Буынаяқтылар типі
(1-1,5 миллионға жуық)
Шаянтәріздестер
(30 000-ға жуық)
Жапырақятылар
Өрмекшітәріздестер
(40 000-ға жуық)
Ескекаяқтылар
Теңаяқтылар
Онаяқтылар
Өрмекшілер
Отауықтар
Құршаяндар
Кенелер
Бунақденелілер
(1 миллионға жуық)
Шаянтәріздестер
Өрмекшітәріздестер
Кесте
Қантарату жүйесі
Зәр шығару жүйесі
Жүйке жүйесі
Көбеюі
Тыныс алу жүйесі
Шаянтәріздес-тер
Жүрегі және қантамырлары қанды дене қуысына айдайды. Қантарату жүйесі тұйықталмаған қантарату жүйесі
Бездер арқылы жүзеге асады. Дененің бас бөлігінде орналасады
Көру, иіс сезу, сипап сезу және тепе-теңдікті сақтау мүшелері едәуір дамыған
Басым бөлігі дара жынысты және олар жынысты жолмен көбейеді
Суда тіршілік ететіндіктен желбезек арқылы тыныс алады
Өрмекшітәріз-дестер
Ашық жүйелі
Көпшілігі сатан без және мальпигий тамырлары арқылы қажетсіз заттар бөледі
Құрсақ жүйке тізбекшелер, жүйке түйіндерінің іріленуінен түйінде жүйкесі түзіледі сезім мүшелерінің құрылысы едәуір күрделі
Дара жынысты іштей ұрықтанады
Өкпе қапшығы және демтүтік (трахея) арқылы тыныс алады
ІV. Сабақты бекіту.
ІV. Сабақты бекіту.
1. Топтастыру (оқушылар жұмыс дәптеріне орындайды)
Шаянтәріздестер
2. Толғаныс. Парта қатары бойынша
А, Ә, Б тобы деп бөлінеді.
А – тобы “Венн диограммасы”
Өрмекшітәріздестер
Шаянтәрізділер
Ортақ
белгісі
Ә – тобы “Кубизм әдісі”
1
Зерттеңіз
Буынаяқтылар түрлерін
2
Салыстырыңыз
-буынаяқтылар құрылысы
-Қызметін
-Тіршілік әрекетін
3
Суреттеңіз
Шаянтәрізділер мен өрмекшітәріз-дестердің сыртқы құрылысын
Б – тобы. Шығармашылық жұмыс
Тақтада жәндіктердің суреті шығады.
Оқушылар бір-бірден келіп өздеріне керекті жәндіктерді таңдап, аталуын дене құрылысын айтады.
V. № 17 зертханалық жұмыс
V. № 17 зертханалық жұмыс
“Өзен шаянының сыртқы құрылысын зерттеу”
Құрал-жабдықтар: өзен шаянының ылғалды препараты, ұлғайтқыш әйнек, қысқыш, препараттық ине.
Өзен шаянының баскөкірегін және құрсағын табыңдар. Бұл бөліктердің қалай жалғасқанына назар аударыңдар.
Өзен шаянының жабынын зерттеңдер. Ол қатты ма, жұмсақ па, бұжырлы әлде тегіс пе, саусақпен сипап көріңдер.
Көздерінің қалай орналасқанына зер салыңдар. Ұзын және қысқа мұртшаларын табыңдар. Олар нешеуден екен?
Баскөкірегінде қанша жүретін аяқтар бар екен? Қай жұбында қысқыш бар? Анықтаңдар?
Құрсақта неше бунақ бар? Құрсақ бунақтарында қандай және қанша аяқ бар?
Өзен шаянының сызба суретін дәптерлеріңе салып, тұсына атауларын жазыңдар. Оқулықтың суретімен салыстырыңдар.
Сапа – 60%
Үлгерім - 100%
VІ. Бағалау
VІІ. Үйге тапсырма - § 46
Ой қорыту
Балалар, бүгінгі сабақты меңгеруде қандай қиындықтар туындады?
