Гетеретрофты микроорганизмдер метатрофты және паратрофты болып екіге белінеді. Метатрофтар немесе сапрофиттер өсімдіктер мен жануарлардың өлекселерімен қоректенеді. Бұларға топырақтағы және судағы әр түрлі органикалық заттарды ыдырататын және тағамдық заттарды бүлдіретін микрооргнизмдер жатады. Сонымен бірге көптеген бактериялар мен ашытқы саңырауқұлақтар, зең саңырауқұлақтары да сапрофиттер болып есептеледі. Ал паратрофтлар тек тірі организмдер белогында ғана кебейе алады. Бұған адам мен жануарлардың ауру қоздырушы микроорганизмдері жатады. Қөміртегінің көзі ретінде микроорганизмдер негізінен көмірсуларды, спирттерді және түрлі органикалық қышқылдарды (сүт, пропион т.б. қышқылдарды) пайдалана алады. Гетеретрофты микроорганизмдер
Бактерийлардың метаболизмы
Анаболизм Катаболизм
Аутотрофты Гетеротрофты
сапрофиттер паразиттер
патогенді шартты-патогенді
Жер-шарында бактерияның көпшілігі
(99 % жоғары) сапрофиттерғе жатады. Олар органикалық қалдықтардымен азықтанады, сондықтан тірі ағзалардаң тәуелді болмайды
Энергияның көздері және электрондардың донорлары.
Микробтық жасушаларды энергия көздерінің түрлеріне қарай қабылдауына байланысты, оларды фототроф және хемотрофтарға бөледі.
Фототрофты бактериялар күн сәулесінің энергиясын пайдалана алады. Оларды сондай-ақ фотосинтездеуші бактериялар деп атайды. Адам үшін патогенді микроорганизмдар олардың арасында жоқ. Субстраттарда тотығу-тотықсыздану реакциялар арқылы энергия алу қабілеті бар басқа прокариоттарды хемотрофтар деп атайды.
Әр түрлі реакцияларды жүзеге асыру үшін жасушаларға электрондар қажет. Биохимиялық өзгерістер процесінде электрондардың беретін заттарын донорлар деп атайды.
Ал электрондарды алатын молекулаларды акцепторлар деп атайды.
Электрон көзі келесі бейорганикалық қосылыс Н2, H2S + NH3, Fe +2 болып табылатын микроорганизмдерді литотроф (- тас litos) деп атайды. Ал электрондардың доноры органикалық қосылыстар болып табылатын басқа бактерияларды органотроф деп атайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
