Пәннің оқу-әдістемелік кешені 6В07366 (5В073000) -Құрылыс материалдары, бұйымдары және конструкцияларын өндіру мамандығының Жұмыс оқу бағдарламасы негізінде дайындалған

Әдетте анықталатын зат мөлшерін граммен немесе пайызбен есептейді. Есептеуді анықталатын заттың молекулалық массасының (М_А) гравиметриялық түрдің молекулалық массасына (М_гр.түр.) қатынасы гравиметрлік фактор немесе есептеу факторы (Ғ) деп аталады.

Мұндағы;

m,n – стехиометриялық коэффициенттер.

М_А – анықталатын заттың молекулалық массасы г/моль

М_гр.ф. – гравиметриялық түрдің молекулалық массасы
Анықталатын затты граммен есептеу

q_A = m_гр.түр∙F (2)

Анықталатын затты пайызбен есептеу

(3)

Кристалдық тұнбаларды анықтауда

Мұндағы; М_А және М_гр.ф. – анықталатын заттың және гравиметриялық түрдің молекулалық массалары;

m,n – стехиометриялық коэффициенттер.
Аморфты тұнбаларды анықтау кезінде

(5)
Кристалдық тұнбалар үшін гравиметрлік түрдің массасы 0,5 г және аморфты тұнбалар үшін гравиметрлік түрдің массасы 0,1 (г) түзілетіндей етіп, сынамадан өлшемдік массаны есептеп алады.

Тұнбаға түсіруші ерітінді шамасын есептеу үшін реакция теңдеу жазылады. Теңдеу бойынша есептеу жүргізіліп реагент массасы анықталады. Реагент массасын пайдалана отырып оның концентрациясы, тығыздығы арқылы тұнбаға түсіруші ерітінді көлемін стехиометриялық есептеулердегідей 1,5 есе артық алады.

Тұнбаға түсіруші ерітінді көлемі келесі формуламен есептеледі
, (6)
Мұндағы,

1,5–тәжірибе жүзінде анықталған тұрақты (const) коэффициент

М_Б – тұнбаға түсіргіш Б затының молекулалық массасы;

М_А – анықталатын заттың молекулалық массасы;

а – анықталатын зат өлшендісі, г;

С – ерітінді концентрациясы, моль/л;

Ғ – гравиметрлік фактор;

m _{гр. түрі} – гравиметриялық түрдің массасы;

m_х - анықталатын заттың массасы.