Пәннің ОҚУ-Әдістемелік кешені «Биологияны оқыту әдістемесі» пәнінің



жүктеу/скачать 495,5 Kb.
бет4/31
Дата06.02.2022
өлшемі495,5 Kb.
#81146
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   31
Байланысты:
70b12e79-3327-11e3-9d7d-f6d299da70eeБиология оқытц әдістемесі УМКД.

Ұғымдарды дамыту әдістемесі.
Оқушылардың оқу материалын тұрақты меңгере алмауының себебі- олардың білімінің қабылдау (түйсік) және түсінік деңгейінде қалуы.
Ұғымдардың қалыптасуы дұрыс педагогикалық шарттарды қолдануы мен байланысты.

Ұғымдардың дұрыс қалыптасуының педагогикалық шарттары.





Қабылдау (түйсік) дұрыстығының шарттары.

1.Табиғи обьекттерді байқау.
2.Қабылдауды нақтылайтын жаттығулар.
3.Мұғалімнің нақты және бейнелі сөзі.

Түсініктердің дұрыстық шарттары.

1.Мұғалімнің сұрақтары.
2.Ойша сурет салу.
3.Тану және айыру жаттығулары.

Ұғымдардың дұрыстық шарттары.

1.Оқушылардың алдына мәселе қою.
2.Оқытушының оқу материалының баяндау логикасы (қисыны).
3.Анықтау, салыстыру және сұрыптау жаттығулары.
4.Ұғымдарды байланыстырып дамытатын қайталау жүйесі.
5.Жалпылауды қажет ететін сұрақтар.
6.Ұғымдарды дағдылар мен байланыстыратын сұрақтар.
7.Ұғымдардың пайдалануын қажет ететін есеп- тапсырмалар.

Тікелей қабылдау – байқауға негізделіп зерттелген зат немесе құбылыс туралы нақты және анық түсінік пайда болған жағдайда ғана биологиялық ұғым дұрыс меңгеріледі.


Ұғымдардың алғаш құрылуында табиғи обьекттер мен көрнекі құралдардың маңызы зор (таблица,схема,сурет,кино).
Ұғымдардың дамуы ойлау қабілетінің дамуысыз мүмкін емес.
Биологиялық ұғымдардың топтары.

Ұғымдардың
топтары.

Ұғымдардың анықтамасы.

Мысалдар.

Қарапайым.

Күрделі.
Арнайы.


Жалпы био-


логиялық.

Бастауыш ұғым,білімнің 1 элемен-
тінен құралады.
Жалпыланған ұғымдар, бірнеше қарапайым ұғымдардан құралады.

Бір курс көлемінде ғана қарастырылады.


Бүкіл әлемге және тірі организм-
дерге байланысты заңдылықтарды
қарастырады.

Жапырақтың сыртқы
құрылысы;жапырақ-
тың ішкі құрылысы;
ф-з, тыныс алу, була-
ну.

Жапырақ- гүлді өсім-


діктің дене мүшесі.

Өсімдік орг-змі тура-


лы ұғымдар,жануар-
лар туралы ұғымдар;
адам орг-змі туралы
ұғым.

Тірі орг-м; жасуша-


тіршіліктің қарапай-
ым бірлік өлшемі;
ағзалардың құрылы-
сы мен қызметінің
бірлігі т.б.
ағзамен қоршаған
ортаның байланысы;
орг-м өзін-өзі реттеу-
ші жүйе ретінде.

Арнайы ұғымдардың дәрежелері.

Арнайы ұғымдардың
дәрежелері.

Мысалдар.

өсімдіктер

бактериялар,
саңырауқұлақтар,
қыналар

жануарлар

адам

Анатомия -
морфология-
лық

тұқымның
ішкі және
сыртқы құрылысы

саңырауқұлақтың
ішкі және сыртқы
құрылысы

қоңыздың ішкі және
сыртқы құрылысы

ас қорыту
жүйесінің
сыртқы және
ішкі құрылы-
сы

Физиология-
лық



тұқымның
тыныс алуы;
өскіннің өсуі
және қорек-
тенуі

бактериялардың,
қыналардың қо-
ректенуі

қоңыздың
көбеюі

асқазан ішіндегі тағамдардың
өзгеруі

Экологиялық

тұқымдардың
өсу жағдай-
лары;дәндер-
дің таралуы;

саңырауқұлақтар-
дың, қыналардың
өсу жағдайлары

ормандағы,
су қойма –
ларындағы,
сазды жер –
лердегі құс-
тар

жұқпалы ауырулардың
ауа арқылы
таралуы

Систематика-
лық

түр,
өсімдіктер
патшалығы




тип,класс




Эволюциялық

өсімдік әлемі-
нің дамуы,мә-
дени өсімдік -
тердің пайда
болуы




қосмекенді-
лердің,
бауырымен жорғалау –
шылардың,
құстардың
шығу тегі

адамның сүт-
қоректі жан-
уарлармен
ұқсастығы




  1. Отандық биологияны оқыту әдістемесінің пайда болуы мен дамуының тарихы.

Революциядағы дейінгі кезең. Жаратылыстануды оқу пәні ретінде мектепке еңгізудің себептері. В.Ф.Зуев 1-ші жаратылыстану оқулығының авторы. 1804 жылғы мектеп реформасы. Мектеп жаратылыстанудағы суретті-жүйелілік бағыты, оның мазмұнында К.Линней системасының көрініс табуы. 19-ғасырдың 2-ші жартысындағы жаратылыстанудың жағдайы. Жаратылыстануда оқыту әдістемесіндегі Любендік және эволюция-биологиялық бағыт. Рулье К.Ф. жұмыстарының, Ч.Дарвин жаңалықтарының мектеп жаратылыстануындағы табиғатка деген метафизикалық көзқарастарға қарсы күрестегі ролі. Д.Н.Кайгородов, оның табиғатты зерттеудегі көзқарастары. В.В.Половцев, оның отандық жаратылыстану әдістемесін дамытудағы ролі.
Б.Е.Райков, оның революцияға дейінгі және советтік кезеңдердегі отандық жаратылыстану әдістемесін дамутыдағы ролі.
Советтік кезең. Советтік жаратылыстану әдістемесінің тууы. Мектеп жаратылыстануына қойылған жаңа талаптар. Оқушыларда коммунистік тәрбие мен материалістік көзқарасты қалыптастыру, атеистік тәрбие. Мектептегі биология курсының негізі. Оқытудағы өлкетану принципі. Биологияны оқутыдағы оқушыларды политехникалық принципте оқыту және еңбекке тәрбиелеу.
Биологияны оқыту әдістемесінің одан әрі дамуындағы М.М.Беляев, П.П.Боровицкий, В.В. Всесвятский; М:М. Мельников, В.Ф.Нотали, И.П.Полянский, Б.Е.Райков,М.Я.Цузмердің және т.б. еңбектері, маңызы.
50-ші жылдардағы биологияны оқыту әдістемесінің дамуы, Н.М.Верзилиннің, Н.А.Райковтың, В.М.Корсунская және т.б. еңбектері. Пәнаралық байланысты жетілдіру. 1960-1980-ші жылдар.
Биология ғылымының жаңа бағыттарындағы: (цитология, биохимия, генетика, экология және табиғат қорғау) жетістіктері пайдалана отырып, биологияны оқыту мазмұнын жетілдіру. Биологиялық білім бері құрылымындағы өзгерістер, Мектепте жаңа «Жалпы биология» пәнінің, оқушыларға арналған оқулықтардың және студенттермен мұғалімдер үшін әдістемелік көмекше құралдардың пайда болуы. Орта білім беру жүйесіндегі биологиялық білім берудің қазіргі заманға сай, қоғам сұрасына қарай өзгерістері. Қазақстандық биолог ғалымдар мен әдіскерлердің және озат пән мұғалімдерінің іс тәжірибесі.



  1. Биологияның мектеп курсы мазмұнының құрылым принципі.

Оқушыларды биологиялық ғылымдардың негіздері мен ауылшаруашылық өндірісі және басқада ғылымдармен байланысты халық шаруашылығы салалары туралы біліммен қаруландыру. Өздігінен білім алуға қажетті біліммен біліктілікті қалыптастыру. Адамгершілік, патриоттық, интернационалистік, гумандық және табиғатқа деген көзқарасты қалыптастыруға бағытталған тәрбие беру. Оқушыларды әдептілікке және эстетикалық талғамға тәрбиелеу. Оқушыларың тұлғалық қасиеттерін дамыту: табиғатқа қызығушылық, оның ресурстарын сақтау мен көбейтуге талаптану, еңбек тәртібі, есте сақтау қабілеті мен зейін және т.б. «Оқу пәні» ұғымы. Биологиялық циклдегі оқу пәндерінің жүйесі. Орта мектеп оқулықтарымен программаларын таңдау. Биологиялық цикл пәндерінің мазмұны мен құрылымының ерекшеліктері, олардың сабақтастығы. Мектеп биология курсының пәнаралық және пән ішілік байланыстары. Қазақстандық төл оқулықтар мен бағдарламаларға талдау.






  1. жүктеу/скачать 495,5 Kb.

    Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   31



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет