ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешені «Физиканы оқыту теориясы» пәнінің оқу-әдістемелік материалдары «5В011000 – Физика» мамандығы үшін ОҚУ-Әдістемелік материалдары

Физика мұғалімдерінің іс-тәжірибесіне өз сабақтары үшін қолдан жасалған плакаттар қолданысқа енді, олардың бағасы өте жоғары. Олар сабақтың мазмұнын арттырады, сабақтың көркін кіргізеді.

Плакаттардан басқа физика кабинетінде әртүрлі моделдер бар, бұл моделдердің бір бөлігі – заводта жасалған, бір бөлігі – қолдан жасалған моделдер. Моделдер сәйкес приборлармен қондырғыларды меңгеру кезінде көрнекілік функциясын арттыру ролін атқарады. Моделдер статикалық (кристалл тор) және динамикалық, немес кинематикалық (броундық қозғалыс моделі, бу турбиналары және т.б..). Оқушыларға моделдерді дайындау бойынша тапсырмаларды берген пайдалы.

Эксукрсия – оқушыларды нақтылы заттармен және құбылстармен табиғи күйінде таныстыруды қамтамасыз ететін оқу формасы.

Олар белгілі оқу материалын өтуге байланысты, немесе сыныптан тыс жұмыс жоспары бойынша өткізіледі. Физикалық экскурсиялар оқу жұмысын жандандырады, оқушылардың ғылымға деген құштарлығын арттырады, олардың білім құмарлығы мен талаптылығын күшейтеді. Оқу жылы ішінде экскурсия өткізу үшін арнаулы күндер бөлінедіә. Бұл күні оқушылар мектепте оқымайды. Оқу процесінде алатын орнына байланысты экукурсиялардың үш түрі бар: алдын-ала өткізілетін, ілеспелі, қортындылау мақсатында өткізілетін экскурсиялар.
Алдын-ала өткізілетін экскурсиялар – оқушылардың жаңа материалды түсіндірер алдында қажет болатын білімді жинақтауын көздейді. Бұл оқушылардың жаңа тақырыпты қабылдауын жеңілдетеді.

Қорытынды экскурсиялар – физикатақырыбы, немесе тарауынан өткізілетін жұмысты аяқтап, сыныпта өтілетін материал бойынша білімді бекітуді және тереңдетуді көздейтін шара.

Ілеспелі экскурсиялар – өтілген үлкен тақырып бойынша ұзақ процеске енгізіледі, әңгіме үшін тіректік матреиал беретіндей болып, жеке мәселелерге ілестіріліп жүргізіледі, оны сипаттайды. ФИзикалық экскурсияның мәні – бізді қоршаған дүниені танып білу. Егер экскурсияда көрсетулер болмаса, ол экскурсия болудан қалады, ол кәдімгі лекцияға, немесе әңгімеге айналады. Керісінше, түсіндірме берілмеген экскурсия мақсатсыз саяхатқа айналады, оның білім алуға әсері шамалы. Мақсаты мен тақырбына қарамастан әрбір физикалық экскурсияның өзіне тән белгілері бар. Солардың бірі болмаған жағдайда экскурсия қоршаған ақиқатты танып-білдіру формасы болудан қалады. Тәрбиелеу мен білім беру формасы іспетті экскурсияға тән ерекшелік – көрсету мен айтып беруді ұштастыру. Бұл екеуінің арақатынасы нақты жағдайға қарай өзгеріп отырады. Ол экскурсияның тақырыбына, оқуышлардың құрамына байланысты. Алайда, қандай жағдайда болмасын көрсету мен айтып беру табиғы бірлікте болуы керек. Яғни экскурсия – көрсету, талдау жасаумен; түсінік, ғылыми анықтама берумен қатар жүргізіледі. Экскурсияға қатысушының көргені, мұғалімнің әңгімесі арқылы оның санасында белгілі бір оқиғаларға, құбылыстарға, фактілерге, процестерге нақты тұжырым жасатады. Шынында оқушы экскурсияда тек көріп, тыңдап қана қоймай, сонымен бірге толғанады да. Көргені мен естіген оның бойына күшті сезім туғызады, ол қызығады, қобалжиды, ойланады. Сөйтіп, экскурсия өзінің көрнекілгі, түсініктілігі және әсерлілігі мен білім берудің тиімді формасы болып табылады. Фактілерді тиянақты меңгеруге және есте тұрақты сақтап қалуға себін тигізеді. Демек, дүниеге диалектикалық көзқарас қалыптастырады.

Экскурсия орнын таңдағанда, бірінші кезекте, оның экскурсия тақырыбын ашып көрсетудегі маңызына көңіл аударады, мұғалім көптеген фактілерді ескереді. Солардың ішіндегі ең бастылары – барар орынның танымдылық құндылығы, олардың мәлімділігі, ерекшелігі және орналасқан жағдайы. Тақырыбына, экскурсия кезінде көрсетілетін құбылыстың күрделілігіне қарай оның ұзақтығы түрліше болады. Экскурсияның ұзақтығы оның түріне, жүргізу әдісіне, өткізілетін орнына, экскурсияға қатысушы оқушылардың құрамына қарай анықталады. Мәселен, төменгі сынып оқушылары үшін экскурсия ұзаққа созылмағаны жөн. Өйткені, олардың зейін қою, қаракет ету сипаты өзгешелеу. Балалар жалығып, экскурсияның мәліметтеу дәрежесі төмендеп кетпейтіндей етіп құруға мүмкіндік жасау қажет.

Сонымен, білім беру ісінде экскурсияның маңызы өзгеше. Экскурсия тақырыбы, сондай-ақ, оны ұйымдастыру тәсілі әртүрлі болады. Олар ең алымен оқу-тәрбие процесінің мақсатына бағышталады. Мысалы, төменгі сыныптарда – ол табиғатты көру мақсатында ұйымдасытылатын экскурсиялар болса, орталау мектептегі оқушылар үшін диалектикалық-материалистік түсінік қалыптастыру мүмкін. Жоғары сыныптардағы оқу-өндірістік экскурсиялар толитехникалық білім беру жолында маңыз атқарады, мектептің өірмен байланысын қалыптастырудың елеулі құралы бола алады. Экскурсияның мүмкіндігі мол, ол өзінің ерекшеліктеріне қарай тәрбиенің қай түріне де қолайлы. Экскурсияның оқу процесі ретіндегі ғылыми принципі – ең алдымен экскурсия мазмұнының диалектикалық атериализм идеяларына, осы заманғы ғылыми жетістіктерге сәйкес болуын талап етеді. Материалдың терең ғылыми негізде болуы, оқушылардың танымдық ынтасын арттыруға көмектеседі. Физикалық ғылыми білім, ең алдымен шынай шындыққа сүйенеді. Ол эксперимент арқылы тексеілген болмыстық дүниенің жалпы және маңызды заңдылықтарының көрінісі болып есептеледі.

Ғылыми принциптің талаптары атериалдың мазмұнына ғана қатысты емес. Бұлар материалды баяндау барысында да қатал сақталып отыруы керек: жүргізуші мұғалімдердің, немесе жетекшілердің фактілерді, құбылыстарды, ұғымдарды ғылыми тұрғыдан түсіндіріп беруі - әрбір экскурсияға тән қасиет. Тәрбие беру – ғылым мақсатарын іске асыруды көздейтін болғандықтан, экскурсияның тиісті идеялық бағыты болуын талап етеді. Экскурсия жүргізуші мұғалім теорияның өмірмен байланысын жүзеге асыру үшін түрлі әдістер мен тәсілдерді жете пайдалануы тиіс. Мысалы, ол белгілі бір теориялық қағиданы келтіріп, оны нақты мысалдармен, фактілермен, цифрлармен нақтылацйды яғни баяндаудың дедуктивті (жалпыдан жалқыға) әдісі қолданылады. Теорияның өмірмен байланысын іске асыру жолында экскурсия жетекшісіне салыстыру тәсілі үлкен мүмкіндік береді. Бұл тәсілді қолданғанда оқушылар табиғаттағы өзгерістер сырын толығырақ және тереңірек түсінеді. Сонымен бірге, көрнекілік принципінің талаптары мен ережелерін сақтап отырудың маңызы да үлкен. Экскурсияның қандай болсын, бәрібір оның адамгершілік, патриоттық сезімдерге тәрбиелейтін материалы болуы шарт. Білім беру мен тәрбиенің танылған формасына айналып отырған физикалық экскурсия ғылыми білімдерді, ғылыми-техникалық білімдерді насихаттаудың тиімді құралы.

Экскурсиялар көрсетілімдік әдісінің бір түрі және оқытудың айрықша ұйымдастыру формасы. Физикалық экскурсияны өткізу барысында әртүрлі әдістердің - әңгіме, лекция, әңгімелесу және т.б. қолданылуы мүмкін. Бірақ бұлардың бәрі көрсетілімдік әдісімен үйлестіріледі, соған бағынышты. Әдетте экскурсия нақтылы заттарды, құбылыстарды процестерді абиғи жағдайда көріп, қабылдауға мүмкіндік береді.

Экскурсия жасалатын обьектімен экскурсанттарды таныстыру үшін мекеме жетекшілері экскурсовод тағайындайды. Экскурсоводтан басқа, машиналлардың және қондырғылардың жұмыс принципімен толығырақ таныстыру үшін тәжірибелі механиктер, маман жұмысшылар бөлінеді. Бірақ экскурсия кезінжде жетекші рөлді мұғалім атқарады. Экскурсоводтар, маман қызеткерлер, жұмысшылар мұғалімді алмастыра алмайды. Олардың сөзі тек мұғалімнің әңгімесін толықтыады. Экскурсия кезінде қауіпсіздік техникасының ережесі қатаң сақталуы керек. Экскурсия кестесі мектеп директорының қолы қойылып, мөрімен бекітіледі.

Обьектілерге экскурсия жасалғаннан кейін оқушылардың білімдерін тексреу, бекіту мақсатында тақырып бойынша әңгімелесулер, есептер шығаруға болады. Сонда оқушылардың ойында материал терең бекіп, ұзақ сақталады.

Мектеп физикасы бағдарламасы бағдарламасында көрсетілген білімдер мен дағдыларды оқушыларға меңгертумен физиканы оқытудың мақсаттары толық орындалды деп айтуға болмайды. Өйткені физиканы сүйетін оқушылардың білімін тереңдетіп, дағдыларын дамытумен қатар, нашар үлгеретін балалардың ынта ықыласын көтеріп, олардың пәнге деген қызығушылығын арттыруымыз керек. Бұл міндетті нәтижелі шешудің бір жолы- физикадан сыныптан тыс жұмыстарды дұрыс ұйымдастыра білу. Әрине, ол мұғалімнің теориялық, физика-техникалық, эксперименттік дайындығының дәрежесіне және оның әр жақты әдістемелік шеберлігіне байланысты.

Физиканы оқыту процесіне байланысты мұғалімнің басшылығымен оқушылардың сабақтан басқа уақытта істейтін қосымша жұмыстарын физикалық сыныптан тыс жұмыстар деп атайды. Сыныптан тыс жұмыстарды жүргізгенде мұғалім төмендегідей мақсаттарды жүзеге асыруды көздейді:

Оқушылардың физикалық-техникалық білімдерін толықтыру, тереңдету, кеңейту, дамыту.

Мектеп оқушыларының өз бетінше жұмыс істеуге ынта-жігерін, шығармашылық қабілеттерңн арттыру.

Оқушыларды оқулықпен, ғылыми-көпшілік әдебиеттермен өз бетінше жұмыс істеуге үйрету.

Жас жеткіншектерге саяси, ғылыми, эстетикалық тәрбие беру.

Бұл оқушылардың еркі бойынша ұйымдастырылуы керек. Бұл мынадай жұмыстардың түрлерінен тұрады:

оқушылардың арнаулы физикалық білімдерін тереңдету;

қолданбалы физика салаларын (электротехника, радиотехника, кинотехника, дыбыс техникасы және т.б.) оқу;

физикалық приборлардың модельдерін жасау және т.б.

Бұларды ұйымдастырудың формалары да әртүрлі, мысалы: қосымша әдебиеттерді оқыту, реферат жаздыру, физикалық кеш өткізу,тақырыптық көрмелер ұйымдастыру, қабырға газеттерін шығару, үйірме жұмыстарын ұйымдастыру. Сыныптан тыс жұмыстар оқушылардың жеке, топ және жаппай қатыстырылуымен орындалатын болып 3-ке бөлінеді.

Сыныптан тыс жұмыстар көбіне үйірме түрінде өткізіледі.Үйірмелер физикалық және физика-техникалық болып бөлінеді.Үйірмелерге қатысатын оқушылар саны 10-15-тен аспауы керек.Үйірме жұмысы барлық пәннен мектеп бойынша жоспарлануы қажет. Физика үйірмесінің күнтізбелік (календарлық) жоспары, оған қажетті әдебиеттер тізімі физика кабинетінде ілініп тұруы тиіс.

Физика және техника бойынша үйірмелер

Физикалық үйірмелер – оқушылардың сыныптан тыс өзіндік жұмысын ұйымдастырудың негізгі формасы. Оқушылар үйірмеге өз тілегі бойынша жазылады. Үйірме жұмысының мазмұны оқушының ғылымға қабілетін ашуды, болашақ мамандығын сенімді таңдауына көмектесуді қамтамасыз етуі тиіс. Көптеген мектептерде тұрақты, табысты жұмыс істейтін үйірме аттары «Радиоэлектроника», «Информатика», «Техникалық моделдер» тәріздес болады.

Физика пәні бойынша сыныптан тыс жұмыстардың тағы басқа сан-алуан интенсивті, қызғылықты түрлері бар: физикалық олимпиада, физикалық кеш. Викторина, шығармашылық кеш, т.с.с.

3. Практикалық сабақтар

ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚ № 1

ТАҚЫРЫБЫ: Қолданыстағы бағдарлама бойынша физиканы оқыту

Жоспары:

1. Физика бойынша бағдарлама – мұғалімнің негізгі құжаты. Деңгейлік және кәсіптік бағыт үшін бағдарламалар пакеті. Оларды салыстырмалы талдау.

2. Физика оқулығы. Физикадан қазіргі заманғы жаңа оқулықтар, оларды салыстырмалы талдау. Қолданыстағы физика оқулығына бағдарламаның сәйкестігі.

3. Жаңа оқу-әдістемелік оқулық.

ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚ № 2-3

ТАҚЫРЫБЫ: Физика мұғалімінің жұмысын жоспарлау. Сабаққа дайындық

Жоспары:

1. 
   Жұмысты жоспарлау – оқу жұмысының негізгі кезеңі. Жоспарлау барысындағы тірек құжаттары.
   
2. 
   Тақырыптық жоспар.
   
3. 
   Сабақ жоспары.
   
4. 
   Мұғалімнің сабаққа дайындығы.
   

Тақырып: Физика сабағы және оны талдау (2 с.)

Жоспары:

1. 
   Сабақ – оқу жұмысын ұйымдастырудың негізгі формасы.
   
2. 
   Физика сабағына қойылатын талаптар.
   
3. 
   Сабақ түрлері.
   
4. 
   Жаңа материалды меңгеру сабағы.
   
5. 
   Физика сабағын талдау.
   

Тақырып: Физика сабақтарында оқушылардың құралдармен жұмыс жасауы (2 с.)

Жоспары:

1. 
   Физика курсындағы зертханалық жұмыстардың мәні.
   
2. 
   Зертханалық сабақтардың түрлері.
   
3. 
   Фронталь жұмыстарды жүргізу әдістемесі.
   
4. 
   Физикалық практикумдар.
   
5. 
   Зерттеулік зертханалық жұмыстар.
   

Тақырып: Білім, іскерлік және дағдыны тексеру және бақылау, тіркеу (1 с.)

Жоспары:

1. 
   Білімді, іскерлікті және дағдыны жүйелі тексерудің мәні.
   
2. 
   Оқушыларды жеке (индивидуальды) және фронтальды сұрау.
   
3. 
   Білімдерді тексерудің жазбаша тәсілі.
   
4. 
   Білімдерді тексерудің жаңа формалары: физикалық диктант, дидактикалық карточкалар, перфокарталар, бағдарламаланған тапсырмалар және т.б.
   

Тақырып: Физика сабақтарында есептер шығару (2 с.)

Жоспары:

1. 
   Физиканы оқытудағы есептердің мәні.
   
2. 
   Есептердің классификациясы.
   
3. 
   Физика есептерін шығару әдістемесі. Есептер шығару жолдары, оларды жазу тәсілі.
   
4. 
   Мектеп физика курсындағы графиктік есептер.
   
5. 
   Эксперименттік есептер және олардың физика сабақтарындағы орыны.
   

Тақырып: Физика кабинеті және оны жабдықтау (мектепте өтеді) (2 с.)

Жоспары:

Физика кабинетімен танысу (қарау) және мұғаліммен әңгімелесу барысында келесі қағидаларды анықтауы керек:

1. 
   физика кабинетін ұйымдастыру принциптері;
   
2. 
   кабинетті ұйымдастыру жоспары;
   
3. 
   помещение;
   
4. 
   қондырғылардың классификациясы;
   
5. 
   физика кабинетін жабдықтаудағы политехникалық бағыттылық;
   
6. 
   оқушылардың қолымен жасалған приборлар және қондырғылар;
   
7. 
   приборлардың инвентаризациясы және каталогизациясы;
   
8. 
   физика кабинетіндегі кестелер, плакаттар, дидактикалық материалдар;
   
9. 
   физика кабинетінің даму болашағының жоспары;
   

Тақырып: Мектеп физика курсында тарихи материалдарды қолдану (1 с.)

Жоспары:

1. 
   Мектеп физика курсында тарихи материалдарды қолданудың мәні және орыны, ролі.
   
2. 
   Орта мектепте физика бойынша тарихи материалдарды қолданудың негізгі бағыттары: ғалымдардың өмірбаянын, ашылулардың тарихын, ұғымдардың қалыптасу тарихын меңгеру.
   
3. 
   Мектеп физика курсында тарихи материалдарды пайдаланудың формалары мен әдістері.
   

Тақырып: Физика сабағын талдау (мектепте жүргізіледі) (1 с.)

Жоспары:

Сабақты бақылау барысында студент келесі кезеңдеге көңіл аударуы керек:

1. 
   Үй тапсырмасын тексеру қалай жүргізілді? Сабақ материалы өткен сабақпен қаншалықты байланысты болды?
   
2. 
   Мұғалім оқушыларға қандай бағалар қойды? Олар дұрыс бағаланды ма?
   
3. 
   Сабақтың тақырыбы ашылды ма және мақсатына жетті ме?
   
4. 
   Материалды баяндау кезінде қандай әдістер қолданылды?
   
5. 
   Мұғалім мен оқушылардың құралмен жұмыс жасауы.
   
6. 
   Оқушылардың өз беттерінше жұмыстары қалай ұйымдастырылды?
   
7. 
   Сабақтың басы мен соңы қалай ұйымдастырылды?
   

Сабақтан соң ұсынылған жоба бойынша сабақ талданады.

Тақырып: Білімдерді жалпылау және қайталау сабағы. Оқу конференциялары (1 с.)

Жоспары

1. 
   Қайталау – білімдерді меңгеру процесінің міндетті және қажетті бөлігі.
   
2. 
   материалды қайталаудың формалары мен әдістері.
   
3. 
   Қайталу-жалпылаушы сабақтар.
   
4. 
   Орта мектептің физика курсындағы оқу конференциялары.
   

Тақырып: Физикадан сыныптан тыс жұмыстар (1 с.)

Жоспары:

1. 
   Сыныптан тыс жұмыстың мәні.
   
2. 
   Сыныптан тыс жұмыстардың мазмұны мен формалары.
   
3. 
   Физикадан сыныптан тыс жұмысиардың жаңа формалары.
   

Семинар соңында студенттер тапсырма алады.

1. 
   Оқытушы ұсынған тақырып бойынша физикалық кештің жоспарын жасау.
   
2. 
   Физикалық КВН-ды, викториналарды өткізу жоспарын жасау.
   
3. 
   ИФМ, Физика журналдарындағы сыныптан тыс жұмыстарға арналған мақалаларға шолу жасау.
   

Тақырып: Білім берудегі жаңа технологиялар (1 с.)

Жоспары:

1. 
   Оқыту процесіндегі компьютерлік технологияның орны мен ролі.
   
2. 
   Компьютерлік технологияны қолданып физика сабағын өткізуді ұйымдастыру және өткізу әдістемесі.
   
3. 
   Физикалық құбылыстар мен процестерді компьютерлік моделдеу – ғылыми таным әдісі ретінде.
   
4. 
   Компьютерлік бағдарламалық қамсыздандыру.
   
5. 
   Физика сабақтарындағы оқушылардың компьютермен өздік жұмысы.
   
6. 
   Компьютерлік технологияларды қолданудың кейбір мәселелері.
   

4 ЗЕРТХАНАЛЫҚ САБАҚТАРДЫ ӨТКІЗУ ЖОСПАРЫ

Тақырып: «Мектепте фронталь лабораториялық жұмыстарды өткізу әдістемесі. Физикадан экскурсияларды дайындау және өткізу» (2 с.)

Фронталь лабораториялық жұмыстарды өткізу технологиясымен танысу, оларға әдістемелік нұсқаулар жиынтығын жасау. Физика бойныша экскурсиялардың міндеттерін, мақсатын және жоспарын жасау.

Тақырып: «Мектеп физикалық экспериментінде компьютерлік технологияларды, моделдерді қолдану» (2 с.)

Виртуаль лабораториялық жұмыстарды орындау және рәсімдеу, компьютерлік технологияны қолданып өткізген сабақтың фрагментін рәсімдеу және орындау.

Тақырып: «Механика бойынша лабораториялық жұмыстарды орындау әдістемесі» (3 с.)

Лабораториялық жұмыстарды рәсімдеу және орындау: «Мензурканың бөлік құнын анықтау. Дененің көлемін анықтау», «Қатты дененің массасы мен тығыздығын анықтау», «Кішкене денелерді өлшеу», «Серпімді деформацияны зерделеу», «Сұйықтағы дененің жүзу шартын анықтау», «Архимед заңын тексеру», «Рычагтың тепе-теңдік шартын анықтау», «Денені бірқалыпты көтерген кезде атқарылатын жұмысты анықтау», «Көлбеу жазықтықтың ПӘК анықтау», «Математикалық маятниктің көмегімен еркін түсу үдеуін анықтау», «Суда толқынның таралу жылдамдығын анықтау».

Тақырып: «Молекулалық физикадан лабораториялық жұмыстарды орындау әдістемесі» (2 с.)

Лабораториялық жұмыстарды рәсімдеу және орындау: «Температурасы әртүрлі сұйықтарды араластыру кезінде жылу мөлшерін салыстыру», «Мұздың жылу сыйымдылығын анықтау», «Металдардың молярлық жылусыйымдылығын салыстыру», «Тамшы әдісімен сұйықтың беттік керілуін анықтау»

Тақырып: «Электродинамика бойынша лабораториялық жұмыстарды орындау әдістемесі» (2 с.)

Лабораториялық жұмыстарды рәсімдеу және орындау: «Өткізгіштерді аралас жалғауды зерделеу», «Тізбек бөлігі үшін Ом заңын тексеру», «Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау», «Электр тізбегін жинау және оның әртүрлі бөлігіндегі ток күшін, кернеуді өлшеу»

Тақырып: «Электр және магнетизм бойынша лабораториялық жұмыстарды орындау әдістемесі» (2 с.)

Лабораториялық жұмыстарды рәсімдеу және орындау: «Электр тогының қуаты мен жұмысын өлшеу», «Ток көзінің ЭҚК және ішкі кедергісін анықтау», «Электромагниттік индукция құбылысын зерттеу», «Электромагнитті жинау және оның әсерін тексеру»

Тақырып: «Оптика бойынша лабораториялық жұмыстарды орындау әдістемесі» (2 с.)

Лабораториялық жұмыстарды рәсімдеу және орындау: «Жинағыш линзаның оптикалық күші мен фокус қашықтығын анықтау», «Судың сыну көрсеткішін анықтау», «Жазық пластиналардың көмегімен шынының сыну көрсеткішін анықтау», «Жарықтың интерференциясы мен дифракциясын бақылау», «Дифракциялық тордың көмегімен жарық толқынының ұзындығын анықтау».

5. БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ

5.1. 7-11 кл. Тақырыптық, календарлық жоспарды жасау

5.2. Есеп шығару сабақтарында электронды-оқытушы бағдарламаларды қолдану.

жүктеу/скачать 389 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: