Пәннің ОҚУ-Әдістемелік кешені «химия есептерін шығару әдістемесі»
Ерітінділердегі заттын массалық үлесін есептеу
жүктеу/скачать 4,82 Mb.
|
кешені «химия есептерін шы ару дістемесі
| Ерітінділердегі заттын массалық үлесін есептеу.
Ерітінділер еріген затпен ерігіштен тұратыны белгілі. Ерітіндідегі еріген заттың проценттік мөлшерін формула арқылы табуға болады. Есеп №7. 10 г тұзды 70 г суға еріткен. Ерітіңдінің проценттік концентра- циясын табыңдар? Ш ешуі: ω = 10 : 80 = 0,12 m(тұз) =10 г m1(су)= 70г ------------------------------- ω- ? Есеп №8. Бір литр НСІ ерітіндісіндегі тұз қышқылының проценттік мөлшері 0,38 тең. (p=1194кг/м3) . Ерітіндідегі НСІ массасын табу? Ш ешуі: V(НСІ)ерт=1л=0,001м3 ω = mзат : mерт ω(НСІ)=0,38 p(НСІ)=1194кг/м3 ω = mзат : m + m1 ------------------------------- m(НСІ)- ? ω = m : V ∙ p m = ω ∙V∙ p = 0,38 ∙ 0,001м3 ∙1194кг/м3 = 0,454кг = 454г Есеп №9 45г қантты суға ерітіп 10% ерітінді алынған. Судың массасын табу. Ш ешуі: m(қант) = 45г ω = mзат : mерт ω = mзат : m + m1 ω = 0,1(10%) --------------------- m1(Н2О) -? Бірінші-әдіс ω = mзат : mерт mерт = m : ω = 45г : 0,1 = 450г m(Н2О) = 450 – 45 = 405г Екінші -әдіс ω = m / m + m1 Осыдан ортақ бөлімге келтіріп мына теңдеуді аламыз: mω + ωm1 = m немесе ωm1 = m – ω ∙ m m1 = m − ω∙ m : ω = 45г − (45∙ 0,1) г : 0,1= (45- 4,5) г : 0,1 ; m (Н2О) = 40,5г : 0,1= 405 г Жауабы: 45г қантты 405г суға еріту керек. Химиялық лабораторияда әртүрлі ерітіңділерді араластырып белгілі дәрежедегі еріген заттың массалық үлесіне тең ерітіңділерді дайындау көп кездеседі. Мысалы, бірінші ерітіндінің массасын – m1, екінші ерітіндінің массасын – m2 , деп белгілейік. Ал олардағы еріген заттың массалық үлесін ω1: ω2 : ω3 деп белгілейік. Ерітіндінің қоспасын (m1 +m2) дейміз. Еріген зат: m1 ∙ ω1; m2 ∙ω2; (m1 +m2) ∙ ω3 болады. Осыдан m1 ∙ ω1 + m2 ∙ ω2 = (m1 + m2) ∙ ω3; немесе m1 ∙ ω1 + m2 ∙ω2 = m1 ∙ ω3 + m2 ∙ ω3 осыдан: m1 ∙ ω1 − m1 ∙ ω3 = m2 ∙ ω2 − m2 ∙ ω3 m1(ω1- ω3) = m2 (ω2 - ω3) Осыдан жалпы формула шығады. m1 : m2 = ω3 − ω2 : ω1 − ω3 Енді есеп шығарып көрейік. Есеп №10 Массалық үлесі 0,2 тең 100г ерітінді мен 0,32г тең 50г ерітіндіні араластырған. Алынған ерітіндінің массалық үлесін табу. Шешуі: m 1= 100г 1-әдіс Ығыстыру ережесі формуласы бойынша ω1= 0,20 m1 : m2 = ω3- ω2 : ω1- ω3 m2= 50г ω 2= 0,3г 100 : 50 = ω3 - 0,3г : 0,2 - ω3 ω3- ? 0,4 − 2ω3 = ω3 − 0,32; 0,72 = 3ω3 ω3 = 0,24 Жауабы: Алынған ерітінді 24% 2-әдіс Алгебралық әдіс m1 ∙ ω1 + m2 ∙ ω2 = (m1 + m2) ∙ ω3; ω3 = m1 ∙ ω1 + m2 ∙ ω2 : m1 + m2 = 100 ∙ 0,2 + 50 ∙ 0,3 : 100 + 50 = 0,24 = 24% 3-әдіс Крест ережесі 0,20 ω3 - 0,32 ; 100г ω- 0,32 ‗ 100 ω3 0,20 - ω3 50 0 ,32 0,20 - ω3 ; 50г ω3 - 0,32 = 0,4-2 ω3 3 ω3 = 0,73 ω3 = 0,24 = 24% 4-әдіс Сандық есептеу 1. Бірінші ерітіндідегі еріген затты табамыз m1(зат) =100 ∙ 0,20 = 20г 2. Екінші ерітіндідегі еріген затты табу. m2 (зат) = 50 ∙ 0,3 = 16г 20 +16 = 36 4. Жаңа ерітіндінің массасын табу 100 + 50 = 150г 5. Қоспадағы еріген затгың массасын табу ω3 = 36 = 0,24 =24% 150 жүктеу/скачать 4,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|