ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешені «Топырақтың экологиялық диагностикасы»

«Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының доцент м.а м.ғ.к Қабышева Жанар Кобегеновна 02.09.2014ж

2.1 Семей қаласындағы Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының отырысында

Хаттама №1 02.09.2014ж.,

Кафедра меңгерушісі доцент м.а. Кабышева Ж.К.

2.2 Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында

Хаттама №1 09. 09.2014 ж.,

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында шығаруға ұсынады

Хаттама №1 11. 09. 2014 ж

Оқу- әдістемелік кеңестің төрағасы,

оқу-әдістемелік жұмысы

бойынша проректор ______ профессор Искакова Г.К.

1. Жалпы ережелер

2. Пәннің мазмұны мен сабақ түріне байланысты сағаттардың бөлінуі 3.Пәнді меңгеру жөніндегі әдістемелік ұсыныстар

4. Курс форматы

5. Курс саясаты

6. Баға қою саясаты

7. Әдебиеттер

1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1.1. Пәнді оқытушы туралы жалпы деректер

Қабышева Жанар Көбегеновна,

мал дәрігерлік ғылымдарының кандидаты, доцент м.а.

Экология және қоршаған ортаны қорғау кафедрасы

Жұмыс телефоны: 53-07-92. Оқу ғимараты №8, кабинет 121

үй телефоны: 52-39-39. ұялы телефоны: 87771533517.

Сабақ өткізетін аудиториялар:111

Пән бойынша кредит саны - 4.

Топырақтану – топырақтың құрылымын, құрамын, морфологиялық, физикалық, химиялық қасиеттерін және географиялық таралу заңдылықтарын түзілу үрдісін, оның жер бетінде дамуын, топырақ түзілуіне экологиялық факторлардың әсерлері мен табиғаттағы орнын, оны тиімді пайдалану мен жақсартудың жолдарын және топырақ экологиясын зерттейтін ғылым.

Топырақтану – экология мамандығын алушы студенттер үшін топырақ туралы түсінік беретін, топырақтың бүкіл биосфераның басты экологиялық қуысы ретінде, табиғаты мен қасиеттерін, оның қоршаған ортамен байланысын көрсететін, іргелі теоретикалық ғылыми пәндердің бірі.

Топырақ - ерекше биокосты табиғи дене. Ол геологиялық және биологиялық денелермен тығыз байланысты, ал оларды оқып - білу эколог мамандарға өте маңызды.

1.3. Пәнді оқытудың міндеттері:

- топырақтың адам өміріндегі маңызын оның биосферадағы ролін;

- биологиялық алуан түрлілікті сақтаудағы топырақтың ролін;

- жер бетіндегі топырақтың зоналық таралу заңдылықтарын және оның табиғи зоналылықпен байланысын;

- топырақ түзілу үрдісі, топырақтың қасиеттері және оларға әсер ететін экологиялық факторлар туралы;

- топырақ құнарлылығы, оның категориялары, элементтері және егіншілікте пайдалану нәтижесінде өзгерулері туралы;

- топырақ қорларын қорғау және тиімді пайдалану жолдары туралы білім беру;
1.4 Курсқа тапсырмалар

Бұл курста студенттер географиялық қабықтың құрлымымен, құрлыс заңдылықтарымен және дамуымен танысады. Табиғи және географиялық ортаны,оған әсер ететін күштер мен ондағы өзара байланысқан және жер шарының бетіне түгелдей тараған процестерді оқып үйренеді. Ондағы жүріп жатқан үрдістерді басқарудың және пайдаланудың тиімді жолдарымен танысады.

Сонымен бірге географиялық қабыққа антропогендік әрекеттердің әсері және ландшафты қалыптастырудағы антропогендік факторлардың ролі жайлы, сонымен бірге географиялық қабықты қорғау, геожүйені зерттеудегі қазіргі ғылыми жетістіктер жөнінде білім алады.
1.5 Пәнді оқығанда студент білу керек:

- топырақтың адам өміріндегі маңызын оның биосферадағы ролін;

- биологиялық алуан түрлілікті сақтаудағы топырақтың ролін;

- жер бетіндегі топырақтың зоналық таралу заңдылықтарын және оның табиғи зоналылықпен байланысын;

- топырақ түзілу үрдісі, топырақтың қасиеттері және оларға әсер ететін экологиялық факторлар туралы;

- топырақ құнарлылығы, оның категориялары, элементтері және егіншілікте пайдалану нәтижесінде өзгерулері туралы;

- топырақ қорларын қорғау және тиімді пайдалану жолдары туралы білім беру;
1.6 Пәннің пререквизиттері

Топырақтану курсына қатысушы студенттердің орта мектепте оқылатын география, биология, зоология, өсімдіктер морфоло- гиясы пәндерінен мағлұматы болуы тиіс. Сонымен бірге жергі- лікті, аймақтық, ғаламдық, экологиялық проблемалардан хабары болуы керек.

7. 
   Пәннің постреквизиті
   

1. 
   ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ
   

«Топырақтың экологиялық диагностикасы» курсын берілген бағдарлама бойынша реттелген түрде оқу керек. Нәтижелердің логикалық жолдарын ұғынып, анықтамалар мен негізгі түсініктерді ажырата білу қажет. Теориялық материалдарды оқу кезінде және есептерді шешуде міндетті түрде төтенше жағдайдың өту кезіндегі физикалық құбылыстардың мағынасына көңіл аудару қажет. Студенттер пәнді оқып-үйренуге арналған әдістемелік нұсқаулармен танысып пәнді толық меңгерулері керек. Әдістемелік нұсқау пәннің кейбір бөлімдерін студенттермен үздік жұмыс жасау ретінде жүргізіледі.

4 КУРС ФОРМАТЫ

Әдістемелік нұсқаулар құрамына:

1. 
   пәнді оқуда қажетті жоспарлау, уақытты ұйымдастыру (орындау уақыты);
   
2. 
   оқу-әдістемелік кешенін қолдану нұсқасы;
   
3. 
   әдебиеттер мен оқулықтарды қолдана білу;
   
4. 
   емтиханға даярлану үшін берілетін кеңестер кіреді.
   

Пәнді оқыту барысында дәрістерде студенттерге «Топырақтану» курсының негізгі әдістерін, негізгі терминдар мен түсініктерді, зерттеу жұмыстары бойынша жоспар құруды, биологиялық бойынша қорытынды жасап, оны арнайы мекемелерде қолдана білуді оқытады, бағытталған шаралардың ұйымдастырылуын, жоспарлануын және орындалуы жан- жақты оқытылады.

Студенттер аудиторлық тәжірбие сабақтары мен СОӨЖ кезінде тақырып бойынша ғылыми ақпараттарды іздеу, жинау, өңдеу, ғылыми эксперимент және оның ерекшеліктерін, теориялық және эмпирикалық зерттеулердің әдістерін, ғылыми зерттеулерді пайдалану және қолдануды оқып талдайды.

СӨЖ биологиялық экология бойынша тақырыптар берілген.

Студенттер осы тақырыптарға берілген әдебиеттерді және қосымша әдебиеттер іздестіріп рефераттар жазып өткізуге тиіс. Әрбір рефераттың жоспары болуы және қолданылған әдебиеттердің тізімі берілуі міндетті. Көлемі 5-10 бет. Оны компьютерде теруге немесе қолмен жазуға рефераттарға арналған дәптерге жазуға болады. Тексеріліп бағасы қойылған реферат иесіне қайтарылады.

Теориялық сабақты өтіп болған соң есептерді шешу әдістемесін үйрену керек. Берілген материалды жақсы меңгеру үшін әр тақырып бойынша конспект құру керек.

5 КУРС САЯСАТЫ

Университетте қабылданған ішкі тәртіп талаптарын сақтау:

• 
  Сабаққа қатысу: Дәріске, зертханалық сабақтарға қатысу міндетті. Егер қандай да бір себеппен сабаққа қатыса алмасаңыз, тақырып және тарау бойынша өзіндік жұмыс жазып мезгілінде тапсыру керек, ал дәрістен өткен тақырып және зертханалық жұмыс бойынша бақылау жұмысын немесе тест бойынша жауап жазуыңыз керек.
  
• 
  Тәртіп: Сабақ кезінде тәртіпті жүйені бұзу аудиториядан шығарумен және/немесе барлық курс үшін «қанағаттанарлықсыз» деген бағамен жазаланады.
  
• 
  Бақылау жұмыстары: Оларды орындау міндетті және белгіленген мерзім ішінде тапсыру керек. Мерзімнен кейін орындалған жұмыстар төмен бағаланады.
  
• 
  Межелік аттестация: межелік аттестация қорытындысы сабаққа қатысуды, берілген уақытта өзіндік жұмыстарды орындауды, сабақта ауызша немесе жазбаша жауап беруді, межелік бақылаудың өзінің нәтижесін ескереді.
  
• 
  Көшіру: Кез-келген көшіру (дайын тапсырмаларды немесе басқа студенттердің есептерін көшіру, пайдалану) аудиториядан шығарумен және/немесе курс үшін «қанағаттанарлықсыз» деген бағамен жазаланады.
  
• 
  Ұялы телефондар: Сабақты өткізу уақытында өшіру керек.
  
• 
  Емтихан: Нәтижесінде барлық студенттерге тестік емтихан болады, яғни пәннен максималды балл санынан 50 % жинаған студент емтиханға жіберіледі. Емтиханда студент барлық курста өткен материал мазмұнына берілетін сұрақтар.
  

6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ

Апта бойынша баллдарды бөлу және бақылау түрлері кестеде келтірілген

«Топырақтың экологиялық диагностикасы» пәнінен баллдарды бөлу.

Кесте 2

Апта	Бақылау түрі	Барлық баллдар	Ескерту
1	2	3	4
1 – 7 апталар аралығындағы аудиториялық сабақтардың барлық түрлеріне қатысу		30	Тест-бақылау
1	ТС-15 СОӨЖ СӨЖ	15	Тест- бақылау Жазбаша сұрау
2	ТС -15 СОӨЖ10 СӨЖ-5	30	Тест- бақылау Реферат Жазбаша сұрау
3	ТС -30 СОӨЖ10 СӨЖ-5	45	Отчет Реферат
4	ТС -15 СОӨЖ10 СӨЖ-5	30	Тест- бақылау Реферат
5	ТС -15 СОӨЖ10 СӨЖ-5	30	Ауысша сұрау Жазбаша сұрау Презентация
7	ТС -15 СОӨЖ10 СӨЖ-5 1-аралық бақылау	75	Тест- бақылау
1 – 7 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы бойынша баллдардың жиынтығы		300
8-15 апталар аралығындағы аудиториялық сабақтардың барлық түрлеріне қатысу		30
8	ТС-15 СОӨЖ-10 СӨЖ-5	30	Тест-бақылау
9	ТС -15 СОӨЖ10 СӨЖ-5	30	Тест- бақылау Жазбаша сұрау
10	ТС -30 СОӨЖ10 СӨЖ-5	30	Тест- бақылау Реферат Жазбаша сұрау
11	ТС -15 СОӨЖ10 СӨЖ-5	30	Отчет Реферат
12	ТС -15, СОӨЖ-10 СӨЖ-5	30	Тест- бақылау Реферат
13	ТС -15 СОӨЖ10 СӨЖ-5	30	Ауысша сұрау Жазбаша сұрау Презентация
14	ТС-15 СОӨЖ-10 СӨЖ-5	30	Тест- бақылау
15	ТС,СОӨЖ,СӨЖ, 2-аралық бақылау -60	60	Тест-бақылау
8 – 15 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы бойынша баллдардың жиынтығы		300
Емтихан үшін балл жиынтығы		400
Академиялық кезеңдегі баллдарың жиынтығы		1000

7 Негізгі әдебиеттер

7.1.1 Кабышева Ж.К. учебник «Топырақтану» рекомендованая МОН РК, издательство ЖШС РПБК «Дәуір» 2013г., 414 б.

7.1.2 Жамалбеков Е .Ү, Білдебаева Р.М “Жалпы топырақтану және топырақ географиясы”-Алматы,2000.ҚҰУ. 7.1.1 Қазақстан Республикасының экологиялық кодекстері. Алматы: Бико, 2007.

7.1.3. Панин М.С. Экология Казахстана. Семипалатинск. 2005ж.

7.1.4. Ветошкин А.Г. Защита литосферы от отходов.учебное пособие.- Пенза; изд-во Пенза. Гос. Унив, 2005.

7.1.5. Қазақстан топырақтары: орысша-қазақша анықтамалық сөздік – Почвы Казахстана: русско-казахский словарь справочник. – Алматы: Каз ККА, 2008 – 270 б..

7.1.6. Мирзадинов Р. А., Үсен Қ., Торғаев Ә. Ә., ж.б.- Топырақтану: оқу құралы / Алматы: Каз ККА, 2009.- 276б.- 1 ч.з., 2 агр., 97 уч.а.

7.1.7. Жамалбеков Е. Топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы: Алматы: Қазақ университет, 2006.

7.1.8. Шилибек С. Қ Топырақтану және топырақтар механикасы. оқу құралы/ Алматы: Веро баспасы, 2009 – 127 б.

7.1.9. Жамалбеков Е. У.; Бильдебаева Р. М., Бигалиев А. Б. Жалпы топырақтану. – Алмата, 2001

7.1.10.Добровольский В. В. Задачи почвоведения в решении современных экологических проблем. Санкт-Петербург: ЦМП.2004.

7.1.11. Асанбаев И. К., Фаизов К. Ш.. Почвоведение с основами экологии и географии почв. Учебное пособие., Алматы «Қазақ университеті», 2007.

7.1.12.Тайжанова Ш. Т. Топырақтану. 1 бөлім. Оқу құралы. – Павлодар, 2002.

7.1.13. Тайжанов Ш. Т. Топырақтану.Оқу құралы. – Павлодар, 2004.

7.2. Қосымша әдебиеттер

7.2.1 Алексеев В.И., Винокуров Е.А., Пугачев Е.Н. Проектирование сооружений переработки и утилизации осадков сточных вод с использованием элементов компьютерных информационных технологии. Учеб. Пособ. М.:ИЗД-во АСВ, 2003. 176 с.

7.2.2. А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая. «Экология» .М.,2000.

7.2.3Федорова А.И., Никольская А.Н. Практикум по экологии и охране окружающей среды. Москва. 2003.

Интернет-көздері

www.carec.kz

www.ecoobraz.kz

www.ecolife.ru

www.global.ru

www.geogragic.ru

www.googl.kz

www.rambler.ru

жүктеу/скачать 204,55 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: