План мен картаның шартты белгілері

План мен картаның шартты белгілері

Орындаған:Еркінбек Рауан Исис-11

Тексерген:Мусайф Гауһар Мусайфқызы

• Шартты белгілер -графикалық белгілер, мұндай белгілер арқылы карталардағы жергілікті заттар мен құбылыстарды сандық және сапалық сипаттамаларын көрсетеді.
• Шартты белгілер

Сызықтық Түсіндірме
шартты

• Масштабты Масштабтан тыс

Жер бетіндегі заттарды планға масштабпен кішірейтіп салу үшін қолданылатын шартты белгілерді контурлық деп атайды. Контурлық белгілер орманның, шабындықтың және оладың көлемін де білуге мүмкіндік береді. Объектілердің контурлары нүктелік пунктирлермен немесе жіңішке тұтас сызықпен жер бетінің белдерін және шын мәндегі сулбаға ұқсастығын сақтай отырып белгіленеді. Бейнелейтін заттардың көлемі кішкентай болып оны масштаб арқылы көрсету мүмкін болса, ондай заттар масштабтан тыс шартты белгілер тиісті объектінің сыртқы түрін еске салатын геометриялық фигуралар. Өзендер, каналдар, жолдар, т.б. сызықтық объектілер де масштабтан тыс шартты белгілермен кескінделеді. Олар объекті өсін оның табиғи орнына сәйкес береді, ал олардың ені біршама ұлғайтылып көрсетіледі.

Контурлық және масштабтан тыс белгілерді толықтыратын және оларды түсіндіретін белгілерді түсіндіргіш шартты белгілер дейді. Мәселен, өзендердің ағын жылдамдығы , көпірді ұзындығы мен көтеруілігі, геодезиялық пункттердің, ормандағы ағаштардың жанында жазылған сандар, т.б. түсіндіргіш белгілеріне жатады. Елді-мекендердің, өзен-көлдердің, таулардың, т.б.аттары толық жазылады. Қысқартылған жазулар объектілердің маңызын немесе қасиетін түсіндіреді. Мысалы: вкз-вокзал; ск-скважина; қ-құдық деген мағынаны береді. Топографиялық карталардағы түрлі-түсті бояулардың түсі кескінделетін объектілердің шын өзіне сәйкес болып келеді; Мәселен: ормандар-жасыл, су-көк, жер бедері-коңыр, темір жолдар, өнеркәсіптік, шаруашылық және әлеуметтік-мәдениет объектілері-қара бояулармен боялады.

Назарларыңызға рахмет!!!