ПОӘК 042-14-5-05. 03.20.21/ 2013
|
____ 2013 жылғы №_____басылым
|
_____беттің _______ беті
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3-деңгейлі СМЖ
құжаты
|
ПОӘК
|
ПОӘК 042-16.1.32/03-2013
|
ПОӘК «Синтаксистік стилистика» пәніне арналған оқу-әдістемелік материалдар
|
______2013 жылғы
№ басылым
|
5В011700 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығына арналған
«синтаксистік стилистика»
ПӘНІНІҢ ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
СЕМЕЙ
2013
КІРІСПЕ
Құрастырушы: Жақсыбаева Фарида Задақызы қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі кафедрасының доценті, филология ғылымдарының кандидаты
Қазақ тілі теориясы мен әдістемесі кафедрасының отырысында бекітілген.
/«___»__________ж. № __ хаттама/
Кафедра меңгерушісі: __________ Жұмағұлова Ә.М.
Филология факультетінің оқу -әдістемесі кеңесінде талқыланған.
«___»________ж. № __ хаттама
Филология факультетінің Ғылыми кеңесінде бекітілді.
«___»________ж. № __ хаттама
Филология факультеті
ОӘК төрайымы, _________________Муканова К.К.
Мазмұны
Мазмұны
1 Қолданыс аясы...................................................................................................
2 Нормативтік сілтемелер....................................................................................
3 Жалпы ережелер................................................................................................
4 Оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасының мазмұны............................
5 СӨЖ-ның тақырыптары....................................................................................
6 Пәннің оқу-әдістемелік картасы…………………...........................................
7 Әдебиеттер…………………………………………….....................................
1 ҚОЛДАНЫС АЯСЫ
«Синтаксистік стилистика» пәнінің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына кіретін оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасы 5В011700 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығының мамандығының студенттеріне арналған.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Осы «Синтаксистік стилистика» пәнінің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін төмендегі нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады:
- Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің бекітілген және қолданысқа енгізілген ҚР МЖМБС 3.08.275-2006 Мемлекеттік білім беру стандарты;
- 5В011700 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығының типтік оқу жоспары;
- СТУ 042-ГУ-5-2013 «Пәннің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
- ДП 042-1.07-2013 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны мен құрылымы» құжаттық іс-жосығы.
ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1. Пәннің қысқаша мазмұны:
Студенттерге тілдік бірлік ретіндегі сөз тіркесінің ерекшелігін, тілдік жүйедегі маңызын түсіндіру, сөз тіркесі және оның түрлерін, есімді және етістікті сөз тіркестерінің айырмашылықтарын таныту, жай сөйлем мен құрмалас сөйлемнің айырмашылығын таныту.. Студенттердің теориялық білімдерін іс жүзінде қолдана алу дағдысын қалыптастыру.
3.2. Пәнді оқыту міндеттері.
Қазақ тіл білімінің осы күнгі қол жеткізген табыстары негізінде студенттерге синтаксистің зерттеу нысаны болып табылатын сөз және оның байланысу тәсілдері мен түрлері, сөз тіркесінің сыңарларының сөз таптарына қатысы мен мағыналық жақтан қарым-қатынасқа түсуі, синтаксистегі жүйелік қатынастар мен қабаттар жайлы жан-жақты лингвистикалық түсінік қалыптастырып, білім беру болып табылады.
3.3 Курстың соңында студент мыналарды білуі керек:
Синтаксистің негізгі ұғымдары туралы негізгі түсінік алады.
қазіргі лингвистиканың өзекті мәселелерімен таныс болады.
теориялық білімді практикада қолдана білуді үйренеді.
зерттеу жұмысына икем-дағдысы қалыптасады.
тілдік материалдарға өздік анализ жасауды меңгереді.
3.4 Курстың пререквизиттері:
“Тіл біліміне кіріспе”, “Нормативті қазақ тілі” пәндері оқылды. Студенттердің тілдің жүйелік және құрылымдық ерекшеліктері, синтаксистің зерттеу нысаны, жай сөйлем синтаксисі, сөз тіркесі және сөздердің байланысу түрлері, синтаксистің салалары туралы жалпы мәліметі болу керек.
3.5 Курстың постреквизиті:
“Жай сөйлем синтаксисі”, “Күрделенген сөйлем синтаксисі”, “Құрмалас сөйлем синтаксисі” т.б. студент қазақ тілінің синтаксистік жүйесін, сөздердің байланысу тәсілдері мен түрлерін, сөз тіркесінің ерекшелігін, құрылымын, сөз тіркесінің басқа тілдік бірліктерден айырмашылығын білуі керек. Сөз тіркестері сыңарларының арасындағы грамматикалық және мағыналық байланыстарды меңгеру керек.
1-Кесте – Оқу жоспарынан көшірме:
Курс
|
Семестр
|
Кредит саны
|
Дәріс
|
Тәжіри
белік
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
Барлығы
|
Бақылау формасы
|
3
|
5
|
3
|
30
|
15
|
22,5
|
67,5
|
135
|
емтихан
|
4. ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ОҚУ ЖҰМЫС ЖОСПАРЫНЫҢ МАЗМҰНЫ
2 Кесте – Пәннің мазмұны. Сағаттарды сабақ түріне шағу
4.1 Дәрістік сабақтар тізбесі
№
|
Тақырыбы
|
Дәріс сабақтарының мазмұны
|
Сағат саны
|
Әдебиеттер
|
Ескерту
|
1
|
Есімді және етістікті сөз тірестері
|
Сөз тіркесінің табиғаты және оған тән белгілер
Сөздердің тіркесу тәсілдері мен байланысу формалары туралы көзқарастар Сөз тіркесінің түрлері
|
1
|
1,3,5,15
|
|
2
|
Есімді және етістікті сөз тірестері
|
Есімді тіркестер туралы жалпы түсінік Қабыса байланысқан есімді сөз тіркестері Матаса байланысқан есімді сөз тіркестері Меңгеріле байланысқан есімді сөз тіркестері Етістікті тіркестер туралы жалпы түсінік Қабыса байланысқан етістікті сөз тіркестері Меңгеріле байланысқан етістікі сөз тіркестері
|
1
|
1,2,3,4,5,10
|
|
3
|
Сөздердің сөйлем мүшесі болуының негізгі шарттары
|
Қазіргі қазақ тілінің синтаксисі пәні және оның зерттеу нысаны; Синтаксистің басқа салалармен байланысы; Қазақ тіл білімінде синтаксистің зерттелуі.
Сөйлем мүшесіне тән белгілер, түрлері
|
1
|
1,3,4, 5,25
|
|
4
|
Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері.
|
Бастауыш, оның мағыналық, тұлғалық белгілері. Бастауыш болатын сөз таптары.Баяндауыш.
|
1
|
8,11,22,18
|
|
5
|
Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері. Анықтауыш.
|
Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері. Анықтайыш, оның түрлері
|
1
|
5,11,21
|
|
6
|
Толықтауыш. Пысықтауыш
|
Толықтауыш, оның түрлері. Пысықтауыш, оның түрлері
|
1
|
1,2,5,8,10,13
|
|
7.
|
Сөйлемнің бірыңғай мүшелері.
|
Бірыңғай мүшелердің өзіндік белгілері. Оларды байланыстыратын жалғаулықтар. Бірыңғай тұрлаулы, тұрлаусыз мүшелер.Үйірлі мүше, йқындауыш мүше
|
1
|
1,2,6,9,11
|
|
8.
|
Сөйлемдегі сөздердің орын тәртібі
|
Сөйлемдегі сөздердің орын тәртібі
Инверсияланған сөйлемдер
|
1
|
8,9,11,12,14
|
|
9.
|
Жай сөйлемнің айтылу масатына қарай түрлері
|
Хабарлы сөйлемдер Сұраулы сөйлемдер; Лепті сөйлемдер. Бұйрықты сөйлемдер
|
1
|
1,10,17,15
|
|
10
|
Жай сөйлемнің құрылымдақ типтері
|
Жақты сөйлемнің сипаттамасы Жақсыз сөйлем туралы түсінік Жалаң, жайылма сөйлемдер Толымды, толымсыз сөйлемдер
|
1
|
5,1,9, 8
|
|
11
|
Атаулы сөйлем
|
Атаулы сөйлемге тән ерекшеліктер;
Атаулы сөйлемдердің зерттелуі;
Атаулы сөйлемдердің түрлері.
|
1
|
1,3,5,15
|
|
12
|
Бір мүшелі сөйлем
|
Бір мүшелі сөйлемге тән ерекшеліктер;
Бір мүшелі сөйлемдердің зерттелуі;
Бір мүшелі сөйлемдердің түрлері.
|
1
|
1,2,3,4,5,10
|
|
13
|
Күрделенген жай сөйлемдер
|
Күрделенген жай сөйлемге тән ерекшеліктер;
Күрделенген жай сөйлемдердің зерттелуі;
Күрделенген жай сөйлемдердің түрлері.
|
1
|
1,3,4, 5,25
|
|
14
|
Бөлшектенген жай сөйлемдер.
|
Бөлшектенген жай сөйлемге тән ерекшеліктер;
Бөлшектенген жай сөйлемдердің зерттелуі;
Бөлшектенген жай сөйлемдердің түрлері.
|
1
|
8,11,22,18
|
|
15
|
Құрмалас сөйлемге тән белгілер
|
Құрмалас сөйлемнің жалпы сипаттамасы. Оның қалыптасу, даму жолдарынан мәлімет.Құрмалас сөйлемнің өзіндік айырым белгілері, оның жай сөйлемдерден басты айырмашылығы.Құрмалас сөйлемнің түрлері.
|
1
|
5,11,21
|
|
16
|
Салалас құрмалас сөйлем.
|
Салалас құрмалас сөйлем туралы жалпы сипаттама. Салалас құрмалас сөйлемнің айырым белгілері. Салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары мен түрлері. Салалас құрмалас сөйлемдерді зерттеуге арналған негізгі еңбектер.
|
1
|
1,2,5,8,10,13
|
|
17
|
Мезгілдес, себептес салалас құрмалас сөйлемдер
|
Мезгілдес салалас құрмалас сөйлем. Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
1,2,6,9,11
|
|
18
|
Қарсылас, шартты салалас сөйлем
|
Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем. Шартты салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
8,9,11,12,14
|
|
19
|
Кезектес, талғайлы салалас құрмалас сөйлем
|
Кезектес салалас құрмалас сөйлем. Талғаулы салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
1,10,17,15
|
|
20
|
Түсіндірмелі, салыстырмалы салалас құрмалас
|
Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлем. Салыстырмалы салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
5,1,9, 8
|
|
21
|
Көп компонентті салалас
|
Көп компонентті құрмалас сөйлемдердің грамматикалық, семантикалық сипаты. Көп компонентті құрмалас сөйлемдердің құрылымдық белгілері,түрлері, қызметі. Көп компонентті құрмалас сөйлемдер жөніндегі теориялық зерттеулер
|
1
|
1,3,5,15
|
|
22
|
Сабақтас құрмалас сөйлем
|
Сабақтас құрмалас сөйлем туралы жалпы сипаттама. Сабақтас құрмалас сөйлемнің айырым белгілері. Сабақтас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары. Сабақтас құрмалас сөйлемдердің теориялық мәселелері, оларды зерттеуге арналған негізгі еңбектер.
|
1
|
1,2,3,4,5,10
|
|
23
|
Мезгіл бағыныңқылы және мезгілдес сабақтас құрмалас
|
Мезгіл бағыныңқылы сабақтас құрмаластың ерекшеліктері, жасалу жолдары; Мезгілдес сабақтас құрмалас сөйлем, жасалу жолдары.
|
1
|
1,3,4, 5,25
|
|
24
|
Қарсы бағыныңқылы және шартты бпағыныңқылы сабақтас
|
Қарсы бағыныңқылы сабақтас құрмаластың ерекшеліктері, жасалу жолдары; Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем, жасалу жолдары.
|
1
|
8,11,22,18
|
|
25
|
Түсіндірмелі және салыстырмалы сабақтас
|
Түсіндірмелі сабақтас құрмаластың ерекшеліктері, жасалу жолдары; Салыстырмалы сабақтас құрмалас
|
1
|
5,11,21
|
|
26
|
Мақсат бағыныңқылы, амал бағыныңқылы сабақтас
|
Мақсат бағыныңқылы сабақтас құрмаластың ерекшеліктері, жасалу жолдары; Амал бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем, жасалу жолдары.
|
1
|
1,2,5,8,10,13
|
|
27
|
Көп бағыныңқылы сабақтас
|
Көп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдердің грамматикалық, семантикалық сипаты.Көп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдердің құрылымдық белгілері, түрлері, қызметі.
|
1
|
1,2,6,9,11
|
|
28
|
Аралас құрмалас сөйлем
|
Аралас құрмалас сөйлем құрмалас сөйлемдердің грамматикалық, семантикалық сипаты. Аралас құрмалас сөйлем құрмалас сөйлемдердің құрылымдық белгілері, түрлері, қызметі.
|
1
|
8,9,11,12,14
|
|
29
|
Күрделі синтаксистік тұтастық
|
Күрделі синтаксистік тұтастықтың грамматикалық, семантикалық сипаты.Күрделі синтаксистік тұтастықтың құрылымдық белгілері, түрлері, қызметі.
|
1
|
1,10,17,15
|
|
30
|
Бөгде сөз және оның тыныс белгілері
|
Бөгде сөздің грамматикалық, семантикалық сипаты.Бөгде сөздің құрылымдық белгілері, түрлері, қызметі, тыныс белгілері.
|
1
|
5,1,9, 8
|
|
4.2 Тәжірибелік сабақтар.
№
|
Тақырыбы
|
Тәжірибелік сабақтардың мазмұны
|
Сағат саны
|
Әдебиеттер
|
Ескерту
|
1.
|
Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері
|
Тұрлаулы мүшелердің ерекшеліктері;
Бастауыш, оның жасалу жолдары;
Баяндауыш, оның жасалу жолдары.
|
1
|
1,3,5,15
|
|
2
|
Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері.
|
Анықтауыштың жалпы сипаттамасы.
Тұлғалық және мағыналық белгілері.
|
1
|
1,2,3,4,5,10
|
|
3
|
Жай сөйлемнің айтылу мақсатына қарай түрлері
|
Хабарлы сөйлемдер
Сұраулы сөйлемдер;
Лепті сөйлемдер.
Бұйрықты сөйлемдер
|
1
|
1,3,4, 5,25
|
|
4
|
Күрделенген жай сөйлемдер
|
Күрделенген жай сөйлемге тән ерекшеліктер;
Күрделенген жай сөйлемдердің зерттелуі;
Күрделенген жай сөйлемдердің түрлері.
|
1
|
8,11,22,18
|
|
5
|
Мезгілдес, себеп-салдар салалас құрмалас сөйлем
|
Мезгілдес салалас құрмалас сөйлем Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
5,11,21
|
|
6
|
Қарсылықты, шартты салалас құрмалас сөйлем
|
Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем
Шартты салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
1,2,5,8,10,13
|
|
7
|
Кезектес, талғаулы салалас құрмалас сөйлем
|
Кезектес салалас құрмалас сөйлем
Талғаулы салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
1,2,6,9,11
|
|
8
|
Түсіндірмелі, салыстырмалы салалас құрмалас сөйлем
|
Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлем Салыстырмалы салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
8,9,11,12,14
|
|
9
|
Көп компонентті салалс құрмалас сөйлем
|
Көп компонентті құрмалас сөйлемдердің грамматикалық, семантикалық сипаты.
Көп компонентті құрмалас сөйлемдердің құрылымдық белгілері, түрлері, қызметі. Көп компонентті құрмалас сөйлемдер жөніндегі теориялық зерттеулер
|
1
|
1,10,17,15
|
|
10
|
Мезгіл бағыныңқылы және мезгілдес сабақтас сөйлем
|
Мезгіл бағыныңқылы сабақтас құрмаластың ерекшеліктері, жасалу жолдары; Мезгілдес сабақтас құрмалас сөйлем, жасалу жолдары
|
1
|
5,1,9, 8
|
|
11
|
Қарсы бағыныңқылы және шартты бағыныңқылы сабақтас сөйлем
|
Қарсы бағыныңқылы сабақтас құрмаластың ерекшеліктері, жасалу жолдары; Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем, жасалу жолдары.
|
1
|
1,3,5,15
|
|
12
|
Түсіндірмелі және салыстырмалы сабақтас сөйлем
|
Түсіндірмелі сабақтас құрмаластың ерекшеліктері, жасалу жолдары; Салыстырмалы сабақтас құрмалас
|
1
|
1,2,3,4,5,10
|
|
13
|
Мақсат бағыныңқылы және амал бағыныңқылы сабақтас сөйлем
|
Мақсат бағыныңқылы сабақтас құрмаластың ерекшеліктері, жасалу жолдары; Амал бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем, жасалу жолдары
|
1
|
1,3,4, 5,25
|
|
14
|
Аралас құрмалас сөйлем
|
Аралас құрмалас сөйлем құрмалас сөйлемдердің грамматикалық, семантикалық сипаты. Аралас құрмалас сөйлем құрмалас сөйлемдердің құрылымдық белгілері, түрлері, қызметі.
|
1
|
8,11,22,18
|
|
15
|
Күрделі синтаксистік тұтастық
|
Күрделі синтаксистік тұтастықтың грамматикалық, семантикалық сипаты.
Күрделі синтаксистік тұтастықтың құрылымдық белгілері, түрлері, қызметі.
|
1
|
5,11,21
|
|
5 СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫС ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
№
|
Тақырыбы
|
Сабақтың мақсаты мен мазмұны
|
Ұсынылатын әдебиеттер
|
Бақылау түрі
|
Жоғарғы ұпай
|
1
|
Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері
|
Бастауыштың мағыналық, тұлғалық белгілерін көрсету. Мәтіндегі күрделі, үйірлі бастауыштардың өзіндік белгілерін анықтау. Баяндауыштың түрлеріне синтаксистік талдау жасау
|
1,3,5,15
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
2
|
Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері. Анықтауыш
|
Анықтауыштың анықталушы сөзбен қабыса және матаса байланысуы. Сын, сан, сілтеу есімдіктерінен болған және зат есімдермен есімшелерден болған анықтауыштар.
|
1,2,3,4,5,10
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
3.
|
Сөйлемнің бірыңғай мүшелері, үйірлі мүше, айқындауыш мүше.-
|
Көркем мәтіндегі бірыңғай мүшелерге синтаксистік және стилистикалық талдау жасау. Қазақ тіліндегі үйірлі мүшелердің өзіндік ерекшеліктері. Үйірлі мүшелердің жасалу жолдары
|
1,3,4, 5,25
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
4
|
Жай сөйлемнің айтылу мақсатына қарай түрлері
|
Айтылу мақсатына, интонациясына қарай жіктелетін сөйлемдерді мәтіннен тауып, олардың өзіндік ерекшеліктері мен жасалу жолдарын айқындау.
|
8,11,22,18
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
5.
|
Жай сөйлемнің құрылымдық типтері
|
Мәтіннен толымды, толымсыз сөйлемдерді тауып,өзіндік ерекшеліктерін ашып көрсету. Көркем мәтіннен жақты, жақсыз сөйлемдердің өзіне тән белгілерін, олардың жасалу жолдарын, бір-бірінен айырмашылықтарын айқындау арқылы игеру
|
5,11,21
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
6
|
Күрделенген жай сөйлемдер
|
Жай сөйлемнің оқшау сөздер арқылы күрделенуі. Оқшау сөздер туралы жалпы түсінік. Қыстырма, одағай, қаратпа сөздер
|
1,2,5,8,10,13
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
7
|
Бөлшектенген жай сөйлемдер
|
Көркем шығармадан бөлшектенген жай сөйлемдерге мысалдар теру.
|
1,2,6,9,11
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
8
|
Мезгілдес және себеп-салдар салалас құрмалас
|
Көркем шығармадан мезгілдес және себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемдерге мысалдар теру.
|
8,9,11,12,14
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
9
|
Қарсылықты және шартты салалас құрмалас
|
Көркем шығармадан қарсылықты және шартты салалас құрмалас сөйлемдерге мысалдар теру.
|
1,10,17,15
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
10
|
Кезектес және талғаулы салалас құрмалас
|
Көркем шығармадан кезектес және талғаулы салалас құрмалас сөйлемдерге мысалдар теру.
|
5,1,9, 8
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
11
|
Түсіндірмелі және салыстырмалы салалас құрмалас
|
Көркем шығармадан түсіндірмелі және салыстырмалы салалас құрмалас сөйлемдерге мысалдар теру.
|
1,3,5,15
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
12
|
Көп компонентті салалас құрмалас
|
Көркем шығармадан көп компонентті салалас құрмалас сөйлемдерге мысалдар теру.
|
1,2,3,4,5,10
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
6
|
13
|
Мезгіл бағыныңқылы және мезгілдес сабақтас құрмалас
|
Көркем шығармадан мезгіл бағыныңқылы және мезгілдес сабақтас құрмалас сөйлемдерге мысалдар теру.
|
1,3,4, 5,25
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
14
|
Қарсы бағыныңқылы және шартты бағыныңқылы сабақтас
|
Көркем шығармадан қарсы бағыныңқылы және шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдерге мысалдар теру.
|
8,11,22,18
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
5
|
15
|
Түсіндірмелі және салыстырмалы сабақтас құрмалас
|
Көркем шығармадан түсіндірмелі және салыстырмалы сабақтас құрмалас сөйлемдерге мысалдар теру
|
5,11,21
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
5
|
16
|
Мақсат бағыныңқылы және амал бағыныңқылы сабақтас құрмалас
|
Көркем шығармадан мақсат бағыныңқылы және амал бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдерге мысалдар теру.
|
1,2,5,8,10,13
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
6
|
17
|
Көп бағыныңқылы сабақтас
|
Көркем шығармадан көп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдерге мысалдар теру
|
1,2,6,9,11
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
4
|
18
|
Аралас құрмалас сөйлем
|
Көркем шығармадан аралас құрмалас сөйлемдерге мысалдар теру
|
8,9,11,12,14
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
5
|
22
|
Күрделі синтаксистік тұтастық
|
Көркем шығармадан күрделі синтаксистік тұтастық түрлерін мысал теру
|
1,10,17,15
|
Синтаксистік талдау жұмыстары
|
6
|
СӨЖ тапсырмалары және оның орындалу кестесі
№
|
Тақыры-бы
|
Жұмыстың мазмұны мен мақсаты
|
Ұсынылатын әдебиеттер
|
Жұмыс түрі
|
Жоғарғы ұпай
|
1
|
Синтаксистің зерттеу нысаны
|
Синтаксис мәселелерінің зерттелу тарихына шолу жасау
|
1,3,5,15
|
конспект
|
2
|
2.
|
Сөйлем мүшелерінің қазақ тіл білімінде зерттелу жайы
|
Бастауыштың қазақ тілінде зерттелу жайы. Ғылыми еңбектерді конспектілеу.
|
1,2,3,4,5,10
|
коспект
|
2
|
3.
|
Тұрлаулы мүшелер
|
Тұрлаулы мүшелер туралы өздік жұмысын жазу.
|
1,3,4, 5,25
|
талдау
|
2
|
4.
|
Тұрлаусыз мүшелер
|
Тұрлаусыз мүшелер туралы өздік жұмысын жазу.
|
8,11,22,18
|
Талдау
|
2
|
5.
|
Сөйлемнің бірыңғай мүшелері
|
Көркем мәтіндегі бірыңғай мүшелерге синтаксистік және стилистикалық талдау жасау.
|
5,11,21
|
Талдау
|
2
|
6.
|
Жай сөйлемнің күрделену жолдары
|
Көркем шығармадан жай сөйлемнің күрделену жолдарына мысалдар теру. Үйірлі мүшелердің жасалу жолдарына мысалдар теру.
Айқындауыш мүшелерге мысалдар теру.
|
1,2,5,8,10,13
|
Талдау
|
2
|
7.
|
Сөйлемдегі сөздердің орын тәртібі
|
Поэзиялық шығармалардан инверсияға мысалдар теру
|
1,2,6,9,11
|
Талдау
|
2
|
8.
|
Сөйлемнің түрлері
|
Айтылу мақсатына қарай бөлінетін сөйлемдерді мәтіннен тауып, жасалу жолдарын айқындау
|
8,9,11,12,14
|
Талдау
|
2
|
9
|
Құрмалас сөйлем синтаксисі
|
Прозалық шығармаларға кешенді синтаксистік талдау жасау.
|
1,10,17,15
|
Талдау
|
2
|
10
|
Құрмалас сөйлем синтаксисі
|
Поэзиялық кешенді синтаксистік талдау жасау.
|
5,1,9, 8
|
талдау
|
2,5
|
6 ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
3-Кесте Пәннің оқу-әдістемелік картасы
№
|
Тақырыптар аты
|
Сағат саны
|
Дәріс
|
Тәжір
|
ОЖ-СӨЖ
|
СӨЖ
|
1
|
Сөз тіркесінің табиғаты және оған тән белгілер
|
1
|
|
|
2
|
2
|
Есімді және етістікті сөз тіркестері
|
1
|
|
|
2
|
3.
|
Сөздердің сөйлем мүшесі болуының негізгі шарттары
|
1
|
|
|
|
4.
|
Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері. Бастауыш. Баяндауыш.
|
1
|
1
|
2
|
3
|
5.
|
Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері. Анықтауыш.
|
1
|
1
|
1
|
1
|
6
|
Толықтауыш. Пысықтауыш.
|
1
|
|
|
1
|
7.
|
Сөйлемнің бірыңғай мүшелері. Үйірлі мүше. Айқындауыш мүше.
|
1
|
|
3
|
3
|
8.
|
Сөйлемдегі сөздердің орын тәртібі.
|
1
|
|
|
3
|
9.
|
Жай сөйлемнің айтылу мақсатына қарай түрлері.
|
1
|
1
|
2
|
3
|
10
|
Жай сөйлемнің құрылымдық типтері
|
1
|
|
|
|
11
|
Атаулы сөйлем.
|
1
|
|
|
2
|
12
|
Бір мүшелі сөйлем.
|
1
|
|
|
3
|
13.
|
Күрделенген жай сөйлемдер
|
1
|
1
|
1
|
2
|
14.
|
Бөлшектенген жай сөйлемдер
|
1
|
|
1
|
2
|
15.
|
Құрмалас сөйлемге тән белгілер
|
1
|
|
|
3
|
16.
|
Салалас құрмалас сөйлем.
|
1
|
|
|
2
|
17.
|
Мезгілдес, себептес салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
1
|
1
|
3
|
18.
|
Қарсылас, шартты салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
1
|
1
|
2
|
19
|
Кезектес, талғаулы салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
1
|
1
|
2
|
20.
|
Түсіндірмелі, салыстырмалы салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
1
|
1
|
2
|
21.
|
Көп компонентті салалас құрмалас сөйлем
|
1
|
1
|
1
|
3
|
22
|
Сабақтас құрмалас сөйлем
|
1
|
|
|
3
|
23
|
Мезгіл бағыныңқылы және мезгілдес сабақтас құрмалас сөйлем
|
1
|
1
|
1
|
3
|
24
|
Қарсы бағыныңқылы және шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем
|
1
|
1
|
1
|
3
|
25
|
Түсіндірмелі және салыстырмалы сабақтас құрмалас сөйлем
|
1
|
1
|
1
|
3
|
26
|
Салыстырмалы, мақсат бағыныңқылы және амал бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем
|
1
|
1
|
1
|
2
|
27
|
Көп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем
|
1
|
|
1
|
2
|
28
|
Аралас құрмалас сөйлем
|
1
|
1
|
1,5
|
2
|
29
|
Күрделі синтаксистік тұтастық
|
2
|
1
|
1
|
2
|
30
|
Бөгде сөз және оның тыныс белгілері
|
1
|
|
|
2,5
|
|
|
30
|
15
|
22,5
|
67,5
|
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Негізгі әдебиеттер:
Балақаев М., Сайрамбаев Т. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 2002ж.
Балақаев М., Қордабаев Т. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1971ж
Қазақ тілінің грамматикасы. 2 бөлім. Алматы, 1967ж.
Аханов К. Тіл білімінің негіздері. Алматы, 2003ж.
Байтұрсынов А. Тіл тағылымы. Алматы, 1992ж.
Әмір Р. Жай сөйлем синтаксисі. Алматы, 2002ж.
Қазақ грамматикасы. Астана, 2002ж.
Аблақов Ә. және басқалар. Қазақ тіліндегі сөз тіркестерінің дамуы және мен лексикалану процесі. Алматы, Алматы, 1997ж.
Әбілақов А. Меңгеріле байланысқан етістікті сөз тіркестері. Алматы, 1986ж.
Балақаев М. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1992ж.
Сайрамбаев Т. Қазіргі қазақ тіліндегі күрделі сөз тіркестері. Алматы, 1981ж.
Хасанова С. Кестелі грамматика. Алматы, 1996ж.
Қосымша әдебиеттер:
13. Қалиев Ғ. және басқалар. Қазіргі қазақ тілінің жаттығулар жинағы. Алматы, 1997ж.
14.Қордабаев Т. Қазақ тіл білімінің қалыптасу, даму жолдары. Алматы, 1997ж.
15. Аманжолов С. Қазақ әдеби тілі синтаксисінің қысқаша курсы. Алматы,1994ж.
Достарыңызбен бөлісу: |
