ПОӘК 042-18. 39 113/01-2013 10. 09. 2013 ж. №1 басылым 107 беттің 1



Pdf көрінісі
бет11/14
Дата04.12.2019
өлшемі2,59 Mb.
#52989
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Байланысты:
4058304f-9df2-11e3-9dd5-f6d299da70eeУМКД Компьютер архитектурасыТ241


ПОӘК 042-18.39.1.113/01-2013 
10.09.2013 ж.  № 1 басылым  
107 беттің 73 
 
 
 Pentium процессорларында қолданылмайды. Соңғы кезде SIMM –ге ұқсас DIMM 168 контактілі  
модульдері пайда болды. 
 
     Оперативтік жады ерекше логикалық құрылымнан тұрады да 4 категорияға бөлінеді: 
1.  Базалық жад (Conventional Memory) – 640 Кб. Оны операциялық жүйе қолданады. 
2.  Жасырын  немесе  жоғарғы  жады  (Shadow  Memory,  UBM  –  Upper  Memory  Blocks)  –  ол  640Кб  – 
1Мб аймақта жатады да сыйымдылығы 384 Кб болады. Оны жүйелік бағдарламаларға қолдануға 
болады, ал қолданбалы бағдарламалар  үшін жұмыс істемейді.  
3.  Қосымша жады (Expanded Memory) - сирек толықтырылып тұратын жасырын жадтың бір бөлігі. 
EMS  тәсілі  бойынша  қолданылады,  Lotus  Development,  Intel  және  Microsoft  фирмалары  бірігіп 
қолданбалы бағдарламалармен жұмыс істеу үшін жасаған. 
4.  Кеңейтілген  жады  (Exрtended  Memory)  –  қолданбалы  бағдарламаларға  арналған.  Бұл  жадта 
жұмыс істеу үшін процессор нақты жұмыс режимінен қорғанып отыруы керек. Бұл операцияны 
ЕММ386 драйверін пайдаланып процессорлар жылдам орындайды. 
КЭШ – жад 
Кэш  –  жады  –  бұл  статикалық  оперативті  еске  сақтау  құралы.  Ол  екі  қатарлы  контактлі, 
информация табу уақыты 20 нс болатын микросхема. (DIP – Dual In line Package). Кэш – жады 10 МГц 
жиілікте жұмыс істейтін процессорлардың пайда болуына байланысты қажет болды. 25 МГц жиілікте 
жұмыс  істейтін  процессорлардың  периоды  60  –  70  нс.  Бұдан  процессордың  жұмыс  істеу  өнімділігі 
азаяды. Бұл жағдайда кэш – жадысы көмекке келеді. Компьютерлерде стандартты кэш – жады 256 Кб, 
бұл  проблеманы  шешуге  мүмкіндік  береді.  Кэш  –  жиі  қажет  болатын  деректерді  сақтауға  арналған 
жадының аймағы.  
Бекіту сұрақтары: 
1.  Жедел жады: негізігі түсініктері қандай?  
2.  ROM типті жады дегеніміз не? 
3.  DRAM типті жады дегеніміз не? 
4.  Кэш-жады — SRAM дегеніміз не? 
 
Зертханалық 
жұмыс 
8-9. 
Винчестердің 
жұмыс 
принципі. 
Қатты 
диск 
жинақтауыштарының  жұмыс  принципі.  Қазіргі  заманғы  ноутбук  құрылғысы.  Чипсет  және 
платформа. Процессор. Жедел жады. Бейнежүйе. Қатты дискілер (2 сағ).  
Ноутбукты  таңдау  -  стресс  жағдайын  бірден  туғазады.  Нарықтағы  модельдер  саны  әр  алуан. 
Жаңадан шыққан түрлері апта сайын жаңартылып отырады. Технологиялар үздіксіз жаңартылып  - бір 
ветринада  төрт  түрлі  ноутбуктарды  кездестіруге  болады.  Сатушылардың  каталогтарынан  түк 
түсінбейсін.  Ерекшеліктерінің  қытай  тіліндегі  жазылуы  мен  көп  сатылы  болуы  (Sony  VAIO  VGN-
SZ4XRN/C  —  бұл  міндетті  түрде,  түсінесіз  бе,  «/С»  міндетті  болу  керек,  онсыз  болмайды)  атаулары 
сатып алушыны қиын жағдайға әкеп соғады. 

ПОӘК 042-18.39.1.113/01-2013 
10.09.2013 ж.  № 1 басылым  
107 беттің 74 
 
Жетер.  Енді  қанша  шыдауға  болады?  Пайдаланушылардың  басындағы  умаждануды  енді 
ойламаймыз!  «Mobi»  көмекке  келуде,  бұл  дәрісте  біз  ноутбук  құрылғысының  ішімен  танысамыз. 
Портативті компьютерлердің барлық компоненттерін жеке алып қарастырамыз. Аталған барлық «Core 2 
Duo  Т7800»,  «GeForce  Go  7900»,  «4965AGN»  және  «965  Express»  түсініктерінің  арасында  өзіңізді 
ыңғайлы сезінетін боласыз. Тек қана уақыт берсеңіз болғаны. 
Ал бастауын ертеден бастаймыз. Ноутбуктардың құрылғы санаты ретінде қалыптасуынан. 
Ноутбуктың  тарихы. 
Ноутбуктың шыққан мезгілін тура айтып беру қиынға соғады. Мәселе анықтамаларда - ноутбук 
деп нені қарастырамыз? Бірінші ықшамдалған дисплеймен біріктірілген компьютерлер 1980 жылы 
пайда болатын. Бірақ оларды ноутбук деп айтуға болмайды. 
Айтарлық,  Epson  НХ-20,  1981  жылы  шығарылған  (Сурет  1),  ол  акуумулятормен  шығарылған 
болатын, соның салдарынан өз бетінше қолданыла беретін. Оның массасы не бары 1,6 кг болатын. Басқа 
жағынан  қарағанда,  СК  экранның  көлемі  өте  кішкентай  болды.  (120x32  нүктеге  дейінгі  аралықта). 
Сонымен  қоса,  дисплей  жанымен  орналасқан  болатын.  Мағлұмат  тасушы  негізінде  микрокассеталар 
қолданылған  болатын.  Қазіргі  кездегі  адамның  көзқарасына  сүйінсек,  ол  электронды  жазу 
машинасының  «қу  гибридіне»  калькуляторға,  магнитофонға  немесе  қарапайым  кассалық  құрылғыға 
ұқсас болатын. 
 
              
 
Сурет 1. Ең алғашқы компактты компьютер - Epson HX- 20 
 
Сол сияқты ерте шыққан портативті компьютер isfy gjhnfnbdn3 компьютер Osborne 1 (Сурет 2), 
ол  да  1981  жылы  жарық  көрді,  бірақ  техникалық  жағынан  әлдеқайда  қызықты  болатын.  Екі  5,25 
дисководты,  13  см  диогнальды  ңлкен  экран  (бірақ,  CRT),  сырты  екі  бөліктен  құрылған.  Бірақ  та 
құрастырылған  аккумуляторы  жоқ  болатын.  Ал  салмағы  10,7  кг  болатын.  Компьютер  деп  санауға 
келмейтін сияқты, солай ма? 
               
 
Сурет 2. Osborne 1, поративті ДК нарығындағы пионер 
Сол  кезден  бастап  портативті  компьютерлер  нарықта  үзілмей  шығарылып  отырды,  бірақ 
олардың қайсысын да болмасын белгілі бір жетіспеушілік көрініп тұрады. 
1986  жылы  және  1987  жылы  шығарылған  IBM  PC  Convertible  (Сурет  3)  және  Toshiba  Т1000, 
сыртқы пішінінің мөлшері аз болса да, экрандарының сипаттамалары өте қарапайым болатын. 
Бірақ олар өздерінің нысандары бойынша поративті компьютерлерге ұқсаған болатын. 

ПОӘК 042-18.39.1.113/01-2013 
10.09.2013 ж.  № 1 басылым  
107 беттің 75 
 
         
 
 
Сурет 3. IBM PC Convertible компьютерлері 
 
Ең  алғашқы  ноутбук  деп  атауға  болатын  құрылғы  NEC  UltraLite  (Сурет  4).  Ол  1988  жылы 
шығарылып,  шын  мәнісінде  көтеріліс  құрылғысын  атауына  ие  болды.  Алғаш  рет  ДК  ықшамды  және 
жіңішке  қалпында  орнатылған  болатын,  ол  қазіргі  кездегі  ноутбуктардың  сыртқы  пішіні  бойынша 
ажыратылмайды.  Бірақ  оның  процессоры  ескілеу.  Ол  кездегі  индустрия  80286-ға  көшкен  болатын,  ал 
NEC UltraLite 8086-да негізделген болатын. 
 
              
 
 
Сурет 4. Ноутбук деп санауға болатын алғашқы компьютер - NEC UltraLite   
 
Шын  мәнісінде  сәтті  және  кең  өріс  алған  ноутбук  -  Compaq  LTE  (Сурет  5).  Ол  бір  жылдан 
кейін  жарық  көрді.  Ол  8086  процессоры  мен  де  (9,95  МГц)  сол  сияқты  12-мегагерцті  80С  286  мен  де 
шығарылған. Сол сияқты ол қатты дискпен қамтылған. Монохромды СК экранның рұқсаты 640x200 тең 
болатын. 
                
 
 
Сурет 5. Коммерциялық тұрғыдан қарастырғанда, алғаш ең сәтті ноутбук Compaq LTE  
 
1990  жылдың  басындағы  жаңа  енгізулер  Apple  компаниясының  шығармашылығына  тікелей 
байланысты болды. 1991 жылы шыққан PowerBook 100, 140 және 170 пернетақта алғаш рет корпустың 
түбіне  жылжытылады,  ал  оның  алдыңғы  жағында  трэкбол  орналасты.  1993  жылы  компания  сенсорлы 
панелі  бар  алғаш  ноутбукты  ұсынды.  Ол  кейіннен  партотивті  компьютерлердің  стандартты 
манипуляциларына айналды. 
Бұл  екі  оқиға  арасында  1992  жылы  IBM  компаниясы  ерекшеленеді,  ол  алғаш  рет  TFT-түрлі  - 
түсті дисплеймен қамтылған, диогналі 10,4 - ThinkPad 700с ноутбугын шығарды.  
 

ПОӘК 042-18.39.1.113/01-2013 
10.09.2013 ж.  № 1 басылым  
107 беттің 76 
 
 
Сурет 6. Apple PowerBook 100 сериясында ноутбуктар қазіргі кездегі ноутбуктарға ұқсас болды. 
 
Аталған  жағымды  ерекшеліктердің  барлығы  кейіннен  нарықтағы  барлық  қатысушыларымен 
енгізілген болатын. Соның салдарынан даму процесі күшейе түсті де өнімділік сапасы жоғарылай берді, 
массасы  керісінше  азайып,  одан  әрі  дамыған  дисплейлер  т.б.  құрылғылар  шығарылған  болатын. 
Құрылғысы  жағынан  қарастырсақ,  ақырғы  15  жылдың  ішінде  ноутбуктар  кереметтей  өзгеріске 
ұшырамады. 
 
Қазіргі кездегі ноутбуктардың құрылғысы 
Қазіргі  кездегі  ноутбук  екі  бөліктен  тұрады:  оның  төменгі  жағында  көбінесе  электронды 
толықтырулар,  барлық  коммуникационды  порттар  мен  кеңею  слоттары,  басқару  құрылғылары 
орналасқан.  Жоғары  бөлігінде  қақпағында  -  экран  орналасқан.  Кейбір  кездерде  қақпағына  динамика 
немесе микрофон орнатылады (бірақ олар корпусқа да орнатылуы мүмкін). Экранның үстіңгі жағында 
орнатылған веб - камераларды да кездестіруге болады. 
Корпустың  ішінде  аналық  тақша  орналасқан,  онда  барлық  электронды  компоненттер  бар. 
Олардың бір бөлігі тақшаның үстінде орналасып, ауыстыруға жатпайды. Басқа бөлігі бір тетікшілерге 
орнатылады.  Берілген  бөлу  маңызды  болып  табылады.  Себебі  ол  ноутбукты  таңдауға  үлкен  әсерін 
тигізеді. 
Басында  ноутбуктар  үстел  компьютерінің  қарапайым  компоненті  ретінде  құрастырылған 
болатын. Бірақ кейіннен осы жолдың тиімсіздігі көзге түсе бастады, себебі осы жол батареймен жұмыс 
істеу  уақытын  қатты  шектеп  отырды  -  ол  портативті  компьютер  көрсеткішінің  ең  негізгісі  болып 
табылады.  Сондықтан  1990  жылы  мамандырылған  компоненттер  (тікелей  ноутбуктарға  арналған) 
шығарыла  бастады.  Біріншісі  -  Intel  386SL  мобильді  процессоры  болып  табылады.  Оның  көмегімен 
портативті  компьютерлерді  өңдірушілер  жаңа  кезеңге  көшті  -  одан  бұрын  көшу  процесі  жоғары 
электрді қолданылу салдарынан қиынға түскен болатын (80836 процессоры). 
Кейіннен  компоненттер  саны  портативті  мамандырылған  болып  шықты.  Бүгінгі  күнге  олардың 
ноутбукқа  қолданылатын  барлық  түйіндері  арнайы  соларға  құрастырылып  отыр  немесе  мобильді 
қажеттіліктерге сай оптималды негізделген. Олардың ең негізгілерін қарастырайық. 
Чипсет және платформа 
Кез  келген  компьютер  мен  ноутбуктың  жекелеген  негізі  болып  табылады.  Чипсеттің 
микросхемалы  тақшасында  орнатылып,  ауыстыруға  жарамайды.  Бүкіл  платаның  қайтадан  толық 
жаңартылуы  да  мүмкін  емес.  Себебі,  әрбір  плата  белгілі  бір  ноутбуктың  моделі  үшін  қарастырылған. 
Жөндеу  жұмысын  ғана  жүргізуге  болады  -  егер  де  плата  жұмыс  істемесе,  жаңасын  орнатқан  дұрыс 
болар. 
Қазіргі кездегі ноутбуктарда:  «платформа»  концепциясы қолданылады:  чипсет, процессор  және 
басқа  да  компоненттерден  тұратын  құралдар  жиынтығы».  Коммерциялық  жағынан  қарағанда,  бұл 
көрсеткіштердің  ең  айқын  және  сәттісі  Intel  Centrino  (Сурет  7)  болып  табылады.  Оның  құрылымы 
басынан  ақ  талаптандырылып,  қазіргі  кезге  дейін  мүлдем  өзгермеген  деуге  болады.  Платформа  Intel, 
процессорынан  (басында  -  Pentium  М,  қазіргі  кезде  -  Core)  және  желілерсіз  адапторлардан  -  ол  Intel 
өнімі болып табылады. Қазіргі кезде бұлардың қатарына модуль ретінде Intel Turbo Memory қосылады. 

ПОӘК 042-18.39.1.113/01-2013 
10.09.2013 ж.  № 1 басылым  
107 беттің 77 
 
 
Сурет 7. Centrino платформасының классикалық құрамы 
 
Атап  көрсетейік,  аталған  түрдегі  құрал  ноутбуктың  Centrino  платформасына  қажеттілігінше 
қойылды.  Celeron  М  немесе  чипсет  немесе  WLAN-адапторын  қолдану  шет  өндірушілерден  Centrino 
атты  ноутбуктың  атауын  автоматты  түрде  жойып  жібереді.  Сондықтан,  Centrino-ноутбугын  сатып 
алғанда, оның Intel компаниясының мобильдік концепциясына сай екендігіне күмәндарыңыз болмайды. 
Бірақ  бұл  вендорлардың  бағалық  политикасын  одан  әрі  икемді  етеді  -  ноутбуктарды,  модельдердің 
бағаларының  жоспарлы  түрде  түсуінен.  Centrino  платформасында  орнатылған  модельді  $1000  арзан 
ешқайда сатып ала алмайсыз.  
Ал  AMD  компаниясы  өзінің  Turion  64  және  Turion  64  X2  платформасында  басқаша  үйлесім 
тапты: Бұл платформалардың негізгі қажетті компоненттері - бір атаулы процестер болып табылады. Ал 
чипсет пен желісіз адапторды жақтылары қолданылады. Бір жағынан қарағанда конкуренцияға жайлы 
бола тұрып, арзан ноутбуктарды шығаруға жағдай туғызады. 
Басқа  жақтан  қолданушы  тәжірибе  кезінде  ана  немесе  мына  модель  өзін  қалай  сезінетініне 
сенімді  бола  алмайды.  Өте  жиі  қолайсыз  варианттар  болып  қалады,  әдетте  ең  арзан  чипсеттерді 
қолданылу кезінде. 
Айта  кетсек,  AMD  осыдан  біраз  уақыт  бұрын  ATI  компаниясын  сатып  алған  болатын,  осыған 
орай ол өзі чипсеттерді шығарып, графикалық мәслелерді өз бетінше шешуге көшті. Сондықтан AMD - 
нің компонент таңдауы қатан болатынына күмәным тумайды. 
Процессор 
Қазіргі  кездегі  ноутбуктағы  процессорлар  арнайы  тетікше  -  сокетке  қондырылған.  Оның  өте 
маңызды  қасиеті  бар:  портативті  компьютердің  бірдей  модельдеріне  процессорлардың  тізбегі 
орналасқан. Сондықтан, ноутбукты процессор моделі арқылы таңдау дұрыс емес деп ойлаймын. 
Бүгінгі таңға өзекті варианттарды атап өтсек: 
AMD Turion Х2. Бір түйінде қасында көп чипсет орналасқан кезде қолданылады. Ең көп тараған 
варианты  -  ATI  Radeon  Xpress  және  NVIDIA  GeForce  Go  6100  сызықтары  қолданылады.  Сол  сияқты 
ноутбуктардың  осы  модельдерінде  Mobile  Sempron  және  Turion  сериялы  бір  ядролық  процессорлар 
орнығуы  мүмкін,  олар  аналогтік  сокетті  қолданылады.  Аталған  процессорлардың  барлығы  64  биттік 
есептеуді  қолдап  орнатылған  жад  бақылаушысымен  қамтылған.  Оперативті  модель  жиілік  әсері  -  667 
Мгц. 
Intel  Core  2  Duo.  Бұл  процессор  Intel  945  және  Intel  965  чипсеттерімен  қолданыла  алады,  шет 
өндірушілердің  чипсеттермен  процессордың  ешқандай  ұқсастығы  жоқ.  Берілген  Intel  CPU  мобильді 
процессорларының  алдындағы  буыны  64  биттік  айрысу  және  жетілдірілген  архитектурасымен 
ерекшелінеді. 
 
 
 
    
 
 
Сурет 8. Intel Core 2 Duo 
 

ПОӘК 042-18.39.1.113/01-2013 
10.09.2013 ж.  № 1 басылым  
107 беттің 78 
 
Intel  Core  Solo  және  Core  Duo.  Біріншісінде  тек  қана  бір  ғана  ұйытқы,  ал  екіншісінде  -  екі 
ұйытқы  бар.  Берілген  процессорлар  Intel  945  чипсеттерімен  қоса  істейді.  Кейбір  кезде  шет 
өндірішулерінің микросхема жинақтаушысы ретінде де кездесіп отырады. 
Біл  сәтте  ноутбук  «Centrino»  логотипінің  атауын  ала  алмайды,  сол  себепті  вендорлар  бұндай 
эксперименттерді  жиі  қолданбайды.  Бірінші  буынды  Core  64  биттік  есеп  айырысумен  қамтамасыз 
етілмеген , сол себепті оның өнімділігі Core 2-ден темен болып келеді. 
Pentium Dual-Core. Core Duo ең қызықты аналогы. Оны Core-ен салыстырғандағы кэш жадының 
екінші  деңгейде  екенін  көруге  болады.  An  Celeron  М-нан  Intel  Enhanced  SpeedStep  электр  жинақтау 
технологияларының қолдауы бөліп тұрады. Берілген CPU қолдану арқылы оны Centrino платформасына 
жатқызуға болмайтыны айқын анықталады. 
Celeron  М.  Intel  компаниясының  ең  арзан  мобильді  процессорлары.  Олар  екі  ұйытқылық 
қасиеттерімен  және  үлкен  көлемді  кэшпен  мақтан  ете  алмайды.  Бірақ  жұмыстарын  едәуір  такт 
жиіліктерінде орындайды деуге болады. Олар Centrino платформасына кірмегендіктен ноутбуктарды әр 
түрлі  чипсеттермен  қолданылғандарынан  ұялмайды.  Кейбір  кезде  өте  қызықты  варианттарды 
кездестіруге болады. Сол себептен Celeron М ноутбугын байқап таңдау керек. Оның басты кемшілігі  - 
Intel Enhanced SpeedStep - нан қолдануының жоқтығы. Бүгінгі таңда Celeron М 2 версиясы бар: 400 және 
500. Ақырғысы 64 биттік есеп айырысуымен мақтан ете алады. Ең кішкентай және жеңіл ноутбуктарға 
арналған процессорлар туралы бөлек айта кету керек. Олардағы энергопайдалану мөлшері минимальді 
деңгейге дейін азайтылған. Бүгінгі таңда Intel ғана осы процессорларды ұсына алады. Компания оларды 
энерго пайдаланғыштығы есебінен 2 деңгейге бөліп тастады: Low Voltage және Ultra-Low Voltage. Олар 
қарапайым  сөзбен  айтқанда,  «экономды»  (15-17  Вт)  және  «ультродинамикалық»  (5,5-9  Вт).  Бірінші 
версиясы  Core  Duo  LV  және  Core  2  Duo  LV  шығарылған.  Екіншісі  ноутбуктерді  шығарушылар 
арасында ең танымал және көп салалы болып келеді: Core Solo ULV, Core Duo ULV, Core 2 Duo ULV. 
Жалпы, мобильді процессорлар - бұл өте кең тақырып, сондықтан біз ол туралы бөлек сөйлесетін 
боламыз. Ал қазір басқа да негізгі компоненттерге көшсек. 
Жедел жады 
Қазіргі кездегі ноутбуктардың массалары жедел жадқа арналған 2 слотпен қамтылған. 
Негізінде  SO-DIMM  форм-факторы  қолданылады.  Бүгінгі  күнге  осы  форм-фактордағы 
модульдерінің  максималды  көлемі  1024  Мбайт,  яғни  ОЗУ  максималды  көлемі:  2048  Мбайт.  2 Гб 
модельдер  көп  кездеспейді.  Сол  себепті  4  Гб  алу  қиянға  соғады.  Сонымен  қатар,  қазіргі  кездегі 
мобильді чипсеттер осындай жад мелшерін қолдай  алады, ал операциондық  жүйеде міндетті  емес. Ол 
үшін ОС 64 битті болуы керек. 
Кейбір  кезде  ноутбуктер  бір  ғана  жад  слотымен  қамтамасыздандырылады.  Ол  арзан  немесе 
кішігірім ноутбуктарға арналған. Ақырғы жағдайда жад бөлшегі әдетте 512 Мбайт аналық тақшасында 
ажыратылады. 
 
 
Ультракомпактты  модельдерде  кейбір  кездерде  Micro
 
SO-DIMM
 
жадын  (немесе
 
MSO-DIMM
кездестіруге  болады.  Ол  кіші  пішіні  жағынан  бұдан  да  кіші  және  қымбаттау  болып  келеді.  Берілген 
модульдің  тағы  бір  кемшілігі,  оларды  сатып  алу  үшін  көп  іздену  керек.  MSO-DIMM  сатып  алғанда, 
байқау керек: себебі бұл модульдер бірнеше типті бола алады, ноутбукқа келе алмауы да ғажап емес. 
 
Бейнежүйе 
Бейнеадапторлардың 
мобильды 
тақырыптары, 
ноутбуктерге 
арналған 
процессорлар, 
тақырыптары  сияқты  бөлек  әңгімелесуді  талап  етеді.  Ал  қазір  оның  басты  ерекшеліктерін 
қарастырайық. Біріншісі және негізгісі - мобильды графиктік шешімдер үстелдік аналогтық атауларына 
(Сурет 9) сәйкес келе бермейді. «Қарапайым мысал, мобильді GeForce Go 7600 – 8 пиксельді конвейрлі 

ПОӘК 042-18.39.1.113/01-2013 
10.09.2013 ж.  № 1 басылым  
107 беттің 79 
 
болып  келеді,  ал  үстелдік  GeForce  7600  —  12  пиксельді.  Жиілікті  есепке  алмағанда:  ноутбук 
видеокарталарында олардың сапасы өте төмен. 
                   
 
Сурет 9. қазіргі кездегі ноутбуктарға арналған графикалық адапторларды ноутбуктарға арналған МХМ стандартты 
платалар ретінде шығарады. 
 
Екінші ерекшелігі - оның ңстанымдылығында. Тіпті ең аз өндеуші дсикреттік шешім  «жоғарғы 
өндеуші графика» сияқты устанымдылыққа ұшырайды (яғни жекелегендері, чипсетке біріктірілгендері). 
Үшінші еркешелік: өкінішке орай құрастырушылар: NVIDIA және ATI жиіліктерін орнатпайды. 
Кейбір кезде олар азайған болып келеді. Әрине, ол қосымша қиындықтарға әкеп соғады, ноутбуктарды 
таңдау мәселесінің мәні: оның компоненттерін бөліп сатып алуға келмейтіндікте, сол себепті көптеген 
ақпаратты білу шарт. 
Енді шешім нарығына шолу жасап өтейік. 
Оларды  5  категорияға  бөліп  қарастырамыз.  Бұл  бөлу  процесі  құрастырушылардың 
ұстанымдарына сәйкес келмейтінің еске алайық. Бірақ, ол шындыққа жақын болу керек. 
Ең төменгі өнімділік 
3D-минималды  деңгей  өнімділігімен  чипсетке  біріккен  графикалық  шешімдер  ие  болады. 
Нарықта  ATI,  NVIDIA  және  Intel  микросхема  жинақтарын  жиі  кездестіруге  болады.  олардың 
арасындағы  жылдамдық  ерекшелігі  көп  емес.  Олардың  барлығы  да  Quake  3  ойының  тарта  алу 
қабілеттері бар, бірақ бұдан да зорғысын талап етуге болмайды. 
Төменгі өнімділік 
ATI  өнімінен  берілген  категорияға  келесі  видеоадапторлар  енеді:  ATI  Mobility  Radeon  Х1300, 
Х1350,  Х1400,  Х1450,  Х2300  және  HD  2300.  Атауларының  ерекшеліктеріне  қарамастан,  олар  бір 
графикалық чип негізінде құрастырылған және ұқсас қуатпен жайғастырылған. 
NVIDIA  компаниясы  да  low-end  сегментінде  кең  спектрлі  шешімдермен  жайғастырылады.  Ол 
NVIDIA  GeForce  Go  7200,  7300  және  7400  ATI  бағдаластарының  сипаттамаларын  есепке  алмағанда 
GeForce Go 7400 көптеген тесттерде барлық «класстастарынан» жоғары қарқынды өнімділік нәтижесін 
керсетеді. 
Осы  жерге  GeForce  8400М  G  NVIDIA-ның  жаңа  буының  жатқызуға  болады.  Ондағы  қолдау 
DirectX 10 болып табылады, ал өнімділігі Go 7400 темен болып келеді. 
Орташа өнімділік 
ATI өнімдерінен бұл категорияға Mobility Х1600, Х1700 және Х2500 карталарды кіреді. Олардың 
барлығы  бір  чип  негізінде  құрастырылған  бірақ  12  пиксельді  конвейрмен  жабдықталған  қарқынды 
жылдамдықты талап етуге болмайды, ол өте аз текстуралық модельдер санатына тіреледі. 
Шейдерлік  эффектерді  Go  7600-ге  қарағанда  ол  тезірек  санай  алады,  ал  текстураларды  енгізіп, 
олардың қортынды суретін шығару - баяу болып келеді. 
Олардың бағдаласы тек біреу ғана, NVIDIA буындағы DirectX 9 орта категориясындағы GeForce 
Go 7600 ғана жатқызуға болады. 
DirectX 10 версиясын қолдайтын шешімдерде әлі түсініспеушіліктер көп. Орташа деңгейге келесі 
видеокарталарды жатқызайық: NVIDIA GeForce 8400М GS, 8400М GT, 8600M GS. 
Жоғары өнімділік 
Берілген категорияларға NVIDIA GeForce Go 7600 GT және 7700, сонымен қатар ATI Mobility 
Radeon X1800 жатқызуға болады. Ақырғысының өнімді болып келеді. 
DirectX 10 қолдауы бар адапторлардан «жоғары өнімді» деп мыналарды айтуға болады: NVIDIA 
GeForce 8600М GT және 8700М GT, сонымен қатар, ATI Mobility Radeon HD 2400 и HD 2400 XT. 
 
 

ПОӘК 042-18.39.1.113/01-2013 
10.09.2013 ж.  № 1 басылым  
107 беттің 80 
 
Топтық өнімділік 
Қазіргі кезде топтық адапторлардың ең жиі қолданылатындары: NVIDIA дан : GeForce Go 7900 
GS, 7900 GTX және 7950 GTX. NVIDIA екі адапторды бір мезгілде SLI технологиясының қарамағында 
қолдану мүмкіндігін ұсынып отыр. 
ATI компаниясы да сол сияқты осындай деңгейлі чиптерді ойлап тапқан: Mobility Radeon Х1800 
XT және Х1900. Ақырғысы DirectX 9 буын адапторларының ең өнімдісі болып табылады. 
Ал DirectX 10 қолдауы бар NVIDIA компаниясы өз шешімін әлі шығарған жоқ. Ал ATI Mobility 
Radeon  HD  2600  және  HD  2600  XT  моделдерін  жарнамаға  шығара  бастады.  Осы  адапторлар  кең  өріс 
табады деп ойлаймын. 
 
 
 
 
Тапсырма_1.  Төмендегі  тақырыптар  бойынша  жүйелі  түрде  презентация  дайындау  және 
электронды түрде оқытушыға тапсыру. 
 
1.  Компьютердің архитектурасы. ЭЕМ ұйымдастыру принциптері.  
2.  Компьютерлік техниканың даму тарихы. 
3.  ЭЕМ буындары және олардың классификациясы. 
4.  Есептеуіш машиналардың кластары.  
5.  ЭЕМ мәліметтерді көрсету. ЭЕМ-ның арифметикалық негіздері.  
6.  ЭЕМ-ның логикалық негіздері. 
7.  ЭЕМ-ның функционалды ұйымдастырылуы.  
8.  Процессордың командалық циклі.  
9.  ЭЕМ құрылғысын ұйымдастыру.  
10.  ЭЕМ-ның жадысын ұйымдастыру. Компьютердің жадысын басқару.  
11.  Микропроцессорлық жүйенің архитектурасы.   
12.  Микропроцессорлық жүйенің базалық архитектурасы.  
13.  Процессорлік модуль. (Орталық процессор,    графикалық процессор). 
14.  Негізгі операциялардың орындалуы.  
15.  Ішкі жүйенің жұмыс істеуі. Үзіліс.   
16.  Енгізу/шығарудың базалық жүйесі.  
17.  Интерфейстер. Интерфейстер классификациясы. 
18.  Микропроцессорлар архитектурсының эволюциясы және микроЭЕМ. 
19.  Жадыны ұйымдастыру және қорғаныс (сақтану) режимі. Жадыны қорғау.  
20.  Процессордың жылдамдығын ұлғайту.  
21.  Конвейерлер. Параллелизм.  
22.  ЭЕМ архитектурасының қазіргі заманғы даму тенденциясы.  

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет