Пунктуациясы



Pdf көрінісі
бет134/175
Дата11.05.2020
өлшемі1,36 Mb.
#67099
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   175
Байланысты:
767f84253bd59368c0d3f8a69b50ecc0

221-жаттығу.  Көркем  шығармалардан  тыршақшаның  әр  түріне  бес 
мысалдан теріп жазыңыздар. 
 
222-жаттығу.  Өлең  ішінде  қойылатын  тырнақшаларға  мысал  келтіріп, 
қойылу себебін түсіндіріңіздер. 
Үлгі: 
Біржола күй кеткені қызға батты, 
Енді оған естілер ме күйлер тәтті? 
«Таратып тоқсан күйді жібердің», – деп 


 
152 
Бір жақтан керең бір ой күңкіл қақты. (І.Ж.) 
 
Тақырып бойынша тест тапсырмалары 
 
І. Тырнақша қойылатын сөйлемдерді белгілеңіздер 
A)  Абай  күйікті  бір  ашумен  түйілді  де  ендігі  жолда  үндемей 
томсарып жүріп кетті. 
B)  Абай  мен  Әйгерімнің  бұл  кезде  тіккен  үйлері  қоңыр  үй  деп 
аталады. 
C)  Сазамбай  Жарықтық  бір  әулие  адам  көрінеді  Қырықтың  бірі 
Қыдыр деп еді Қандай адам әлдекім біледі? 
D)  Семіз  бұйра  торы  аттың  ауыздығын  алып  оттата  жүріп 
орақшыларын өкшелеп жағалайды. 
E) Әзімбай ақырғанда бұдан жасқанып тоқтамай ора берген жуан 
жоталы қара сақал жылқышы ғана болды. 
 
ІІ. Тырнақша қойылатын сөйлемдерді белгілеңіздер 
A)  Мағаштың  жай  айтса  да  зіл  салмақты  айтылған  сөзінен  соң 
Әзімбай да амалсыз тартынып қалды. 
B)  Таңертеңгі  асты  ішкен  соң  жаңа  жеңіл  күпіні  иығына 
жамылып  басына  лақ  терісі  жеңіл  бөрік  киіп  Абай  қалың  кітаптар 
оқиды. 
C) Белгілі өлшеуі мөлшері жоқ бұл шығын анық қараңғы жолмен 
алатын жем болғандықтан оның атын жұрт қарашығын дейтін. 
D)  Үй  ішіндегі  салық  сөзі  бітіп  елубасылардың  дағдылы  жиыны 
аяқталған  соң  қалың  елге  енді  сайлау  болыс  сайлауы  би  сайлауы 
деген дақпырт естілді. 
E)  Әйгерім  отқа  жақындап  отырғандықтан  өңі  ажарланып 
балқығандай қызара түскен. 
 
ІІІ. Тырнақша қойылатын сөйлемдерді белгілеңіздер 
A)  Үлкен  қамыс  тегенеден  сылдырмақты  күміс  ожаумен 
құйылған  көк  сары  тостағандағы  қымыз  Абайдың  өзінен  бастап  үй 
ішіндегі қонақтың бәрін жағалады. 
B)  Бар  сөзін  анық  етіп  салмақтап  Абайдың  Жігіттер  ойын  арзан 
күлкі қымбат деген өлеңін ұзақ айтып еді. 
C)  Оқыған  аз  кідіріп  маңдайын  бет  аузын  сипап  Ақсақал  оның 
бәрі бекер өсек сөз бұл ақтардың елге жайып жүрген лақабы. 


 
153 
D) Кәкітай мен Дәрмен Мағаш ойының батылдығына өткірлігіне 
қызығып қалды. 
E)  Тәкежандай  емес  белдесуге  берік  бұзар  мінездері  білініп  жүр 
дегенді Абай өзі де естуші еді. 
 
ІҮ. Тырнақша қойылатын сөйлемдерді белгілеңіздер 
A) Ертеде Шор шапқан Найман шапқан Бура тиген деген сияқты 
Тобықтының  көп  руларына  үлкен  шабуылдар  жасаған  көрші  рулар 
болған-ды. 
B)  Қанапия  олай  былай  аяңдап  Кім  біледі  Біреуге  беріп  жаман 
үйреніп қалған адам. 
C)  Абайдың  қымыз  үстіндегі  ұзақ  кеңесі  үй  ішіндегі  саналы 
жастардың барлығын зор ықыласпен тыңдатып еді. 
D) Аздан соң Әйгерім Татьяна әнін айтып жөнелді. 
E)  Әйгерімнің  күлкісі  қатты  келсе  де  қайнағаға  күлуден  именіп 
қысыла қызарып артындағы Зылиқаға бір нәрсе айтқан болды. 
 
Ү. Тырнақша қойылатын сөйлемдерді белгілеңіздер 
A)  Ол  биік  бастау  соңынан  әсемдеп  тұрып  Абай  өлеңі  Айттым 
сәлем Қаламқасты созады. 
B)  Мынау  істі  жұрт  Базаралының  ғана  бастаған  батыл  қимылы 
Қазақ ішінің мінезі емес Тіпті айдаудан тауып әкелген ағыны тәрізді 
деп те топшылады. 
C)  Шәрбану  Салып  жатырмыз  Аққұманды  алып  шапанын 
жамылып шығып кетеді. 
D)  Сазамбай  Шәрбануға  оқты  көзімен  қарап  Сендер-ақ 
құлағымның етін жеп бітірдіңдер ғой! 
E)  Таңертең  келіп  шай  ішкен  одан  көкқасқаның  етін  жеген 
жиындар түске шейін сөздерін тауыса алмады. 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   175




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет