Р. Р. Мухамеджанова 17. 08. 2020ж. №1 хаттама


Тұлғалық қасиеттер үш дәрежеде болады



Pdf көрінісі
бет45/76
Дата09.02.2022
өлшемі1,04 Mb.
#131216
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   76
Байланысты:
Дәрістер жинағы

Тұлғалық қасиеттер үш дәрежеде болады: 
1. Әрбір адам ең алдымен адамзат қауымының мүшесі ретінде шыққан 
нәсілінен, ұлтынан, туысынан, туған жерінен тәуелсіз есті адамның барлық 
өкілдеріне ортақ жалпы қасиеттерді иелену. Олардың қатарына: қуану, 
қайыру, болжамдық, елді сүю, арамдық –зұлымдарға, әділетсіздіктерге, 
әділеттікке және т.б. көптеген рухани-психологиялық қасиеттер жатды. 
2. Әр адамның физикалық ерекшеліктерінен жоғары жүйке жүйесінің 
қызметінен туындайтын және тек өз басына тән психологиялық өзгешеліктер. 
Бұлар, оның мінез-құлықында, сезім көрінісінде, темперментінде, қимыл мен 
жүріс тұрысында, сөйлеу ерекшелігінде, сыртқы әсерлерге қайтаратын 
жауаптарында, басқа адамдармен қарым-қатынсында т.б. тіршілік 
әрекеттерінде байқалады. Осы қайталанбайтын ерекшеліктерінің арқасында әр 
адамның басқаларға ұқсамайтын өзіндік қырлары туады. Бұл қырларының 
негізгі физиологиялық ерекшеліктерінде жатқанмен оған әрине өмір сүру 
ортасының да қатысы бар. 
3. Адам белгілі бір елде, рухани дәстүрде белгілі дәрежеде жеткен 
материалдық және рухани мәдениет жемістерін сусындап өседі. Сол дәуірдің 


62 
тарихи ортаның жемісі осының бәрі адамның жан-дүниесінде өзінің ізін 
қалдырады. 
Тұлғаны анықтайтындар қатарыны: нені және қалай білетіндігі, нені 
және оны қалай бағатыны, нені және оны қалай жандандырады, кіммен және 
қалай қатынас жасайтыны, оның көркемдік қажеттілігі жән оны қалай 
қанағаттандыратындығына байланысты. 
Ең 
негізгісі 
өзінің 
әрекетіне, 
шешіміне, 
тағдырына 
деген 
жауапкершілігіне сай өлшемі тұлғаны толық көрсетеді. 
Даралық - түрлі тәжірибе, білім, пікір, сенім, мінез-құлық, 
темпераменттермен көрініс береді. Даралық негізгі параметрлері: себеп, 
темперамент, қабілет, мінез. 
Эмоциялық, белсенділік темпераменттің екінші функциясы. Белсенділік 
пен өзін-өзі реттеу қабілетінің сипаттамасы. Даралықта-тұлға мен организм 
бірлікте қарастырылады. 
Темперамент
(латын тілінен аударғанда- “қоспа, сәйкестілік” ) деп, 
әдетте, адамның психикасының сипатын оның байсалдылық және 
қозғалтқыштық деңгейін анықтайтын туа біткен ерекшеліктерін атайды. 
Темперамент
жеке тұлғаға тән ең тұрақты маңызды ерекшеліктерден 
құралады. Ол адамның жүріс-тұрысынан, оның өзіне және қоршаған әлемге 
деген қатынасынан білінеді. Темперамент- бұл қарым- қатынас жасау 
барысындағы сыртқы ортаға, айналадағы жағдайға деген психикалық 
реакцияның сипаты. Темпераменттің негізгі 4 типін бөліп қараймыз: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   76




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет