Р. Р. Мухамеджанова 17. 08. 2020ж. №1 хаттама



Pdf көрінісі
бет27/76
Дата09.02.2022
өлшемі1,04 Mb.
#131216
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   76
Байланысты:
Дәрістер жинағы

Қазіргі 
әлемдік 
үдерістер 
аясындағы 
қазақ 
мәдениеті. 
Қазақстанның мәдени саясаты.
1. Кеңес дәуіріндегі мәдениеттің тағдыры. 
2.Қазақстандағы 
модернизация 
үрдістерінің 
мәдени-әлеуметтік 
аспектілері. 3.Мәдени саясаттың Қазақстандық үлгісі қоғамдық келісім мен 
көп мәдениеттілік саясатының жүзеге асырылуы- мемлекеттің қауіпсіздігі мен 
ұлт болашағының басты кепілі. 
Кеңес 
өкiметi 
орнауы 
кезеңiндегi 
«мәдени 
құрылыс» 
Демографиялық геноцид. Этномәдени экспанция.
Әр этностың дәстүрлi 
мәдениетiне үлкен нұқсан келтiрген болшевиктiк, тәжiрибелердiң бiрi – 
ұлтаралық некелесудi дәрiптеу. Алайда, Кеңес Одағында бұл процесс 
өктемдiлiкпен жүргiзiлдi, империядағы халықтарды орыстандыру саясатында 
өттi. Нәтижесiнде миллиондаған халық төлтума мәдениетiн жоғалтып, 
маргиналдар қоғамына айналды. Әрі ұлттық мәдени архетиптерiн қудалау да 
Кеңес Одағында мемлекеттiк саясат дәрежесiнде жүргiзiлдi. Мысалы, 
қазақтың «Дедем Қорқыт», «Алпамыс», «Ер Сайын», «Шора Батыр», 
«Қобыланды» эпостарын дiншiл және ақсүйектiк деп жариялап, оларға тыйым 
салды. Мұндай тоталитарлық жүйенi мәдениеттiң өзегi тiл мен дiнге 
байланысты жүргiзiлген саясаттан да көруге болады.
Ондаған түркi халықтары алдымен латын, кейiн славян алфавитiне 
көшiрiлдi. Мешiт пен медресе мүлкiн тәркiлеп, дiни өкiлдердi қуғынға 


36 
ұшыратты. Ғылым Академиясының Қазақстандық базасы жасақталды. 
Зоология, геология, тарихи секторларынан тұратын бұл база құрамында 
академик А.Самойлович, академик Б.Келлер, профессор С.Асфендияров 
болды. қоғамдық ғылымдарды дамыту мәселесiне қатты көңiл бөлiндi. 
С.Асфендияровтың «Қазақстан тарихы» (1 томы), К. Жұбановтың қазақ тiлiне 
байланысты еңбектерi жарық көрдi. Қазақ драма театрының құрылуы 
Қазақстанның 
мәдени 
өмiрiндегi 
елеулi 
оқиға 
болды. 
«Еңлiк-
Кебек» пьсасымен ашқан бұл театр, орыстың көптеген классикалық 
шығармаларын қоюды игерiп, үлкен жетiстiкке ие болды. 
Қазақ бұлбұлы - Күләш Байсейiтова, бишi - Шара, кәсiпқой сахна 
жүлдыздары - С. Қожамқұлов, Қ.Қуанышбаев, Қ.Жандарбеков, Ж. Шанин, Ш. 
Айманов т.б. өз өнерлерiмен халық дәстүрiн жаңа заманға лайықты 
жалғастыра бiлдi. Қазақ әншiсi Ә.Қашаубаев, Майра Шамсудинова, Мариям 
Жагорқызы, Затаевич сияқты әншi сазгерлердiң аты жұрт аузынан түспедi. 
1938 жылы «Амангелді» фильмі түсірілді, 1941-45 жылдары Қазақстан 
киноматографистерi патриоттық тақырыптағы кинофильмдерді: «Абай әнi», 
«Алтын мүйiз», «Жамбыл», 1950 ж. « Атаманның ақыры», «Қыз бен жiгiт», 
1960-70 жылдары «Мәншүк туралы», «Қыз Жiбек» , «Транссiбiр экспресi», 
«Ана туралы аңыз» фильмдерi қазақ елiнiң кешегiсi мен бүгiнгiсiн тартымды 
жеткiзе бiлдi.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   76




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет