Тақырыбы: Трансмиссивті инфекциялардың алдын алу
Қан немесе трансмиссивті аурулар (әртүрлі энцефаломиелиттер, гемаррагиялық безгектер) аурудан сау адамға және жануарларға қан; сорғыш насекомдар арқылы беріледі, кейде қосалқы көмекшілері болады, көбінесе табиғи-ошақты болып келеді.
Трансмиссивті механизммен берілетін жұқпалардың қоздырғыштары вирустар, риккетсиялар, спирохеталар, олар табиғи ошақтық және табиғи антропургиялық аурулар түрінде таралады, көбісі қауіпті және аса қауіпті жұқпалы аурулар қатарына кіреді (мысалы: оба, туляремия, геморрагиялық қызбалар).
Жабайы, ауылшаруашылық және үй жануарлары қоздырғыштардың жұқпа көзі және сақтаушысы болады, адамдардың сырқаттанушылығы кәсібімен тығыз байланысты, эпидемиялық процестің белсенділігі мен маусымдылық көтерілуі тасымалдаушы жәндіктердің тіршілік ету мерзімдерімен байланысты. Қоздырғыштарды кенелер, бит, бүрге, масалар тасымалдайды.
Трансмиссивті жұқпалардың қатарында біздің елімізде кездеспейтін, басқа жерлерден әкелінетін жұқпалы аурулар да бар, олар: сары қызба, Эбол, Ласса, Марбург қызбалары.
Қан инфекциялары қоздырғышына байланысты бірнеше топтарға бөлінеді:
1. Вирусты геморрагиялық қызбалар — Қырым-Конго геморрагиялық қызбасы, сары қызба, Эбол, Ласса, Марбург қызбалары;
2. Вирусты энцефалиттер — кене энцефалиті, жапон энцефалиті;
3. Риккетсиоздар — бөртпе сүзегі, Ку қызбасы, цуцугамуши қызбасы;
4. Боррелиоздар (спирохетоздар) — қайталамалы бит сүзегі, Орта Азия қайталамалы кене сүзегі;
5. Бактериоздар — оба, туляремия
Инфекция көзіне байланысты бөлінеді:
1. Антропонозды жұқпалар — бөртпе сүзегі, безгек, Эбол қызбасы;
2. Зоонозды жұқпалар — оба, туляремия, кенелік энцефалит.
Кейбір жұқпалардың қоздырғыштары трансмиссивті механизммен берілмейді, бірақ қанмен берілетін болғандықтан қан жұқпалары тобына жатқызылады.
Трансмиссивті инфекциялардың алдын алу:
Дезинсекциялық іс-шаралар (жәндіктер мен кенелердің санын жою, азайту).
Дератизациялық іс – шаралар (кеміргіштер санының азаюы-қан соратын жәндіктер мен кенелердің негізгі қоректендіргіштері және табиғи-ошақты жұқпалы аурулардың резервуарлары.
Кенелердің дамуы үшін қолайсыз жағдайлар жасауға, оның ішінде кенелерді қоректендіретін ұсақ және орта сүтқоректілердің санын азайтуға бағытталған қоршаған ортаны экологиялық қауіпсіз қайта құру (орман алқаптарын абаттандыру, соның ішінде санитарлық кесу және қураған ағаштарды, қураған ағаштарды және былтырғы шөптерді алып тастау, бұталарды сирету, тұрмыстық және орман қоқыстарын жою).
Масалардың санын азайту шараларына мыналар жатады:
Тұрғын және қоғамдық ғимараттарды күтіп-ұстау қағидаларын сақтау, (сумен жабдықтау және кәріз жүйесінде авариялық жағдайлардың туындауының алдын алу және уақтылы жою, жертөле үй-жайларының қоқыстануының алдын алу, дезинсекциялық және дератизациялық іс-шаралар жүргізу)
Масалардың, оның ішінде Безгектің көбеюі орын алатын анофилогенді су айдындарын анықтау бойынша іс-шаралар жүргізу.
Анофилогенді су айдындарының эпидемиологиялық маңыздылығын төмендету жөніндегі іс - шараларды жүргізу: гидротехникалық жұмыстар (су көздерін тиісті санитарлық-техникалық жай-күйге келтіру, олардың жанында тұрған су айдындарын құруға жол бермеу, өсімдіктерден тазарту және кентішілік және үй ішіндегі су айдындарының жағалауларын тегістеу, елді мекендер аумағында шағын су айдындары мен шалшықтарды жою) және жою іс-шаралары (масалардың личинкаларын жою су қоймаларында) Роспотребнадзор органдарының нұсқауы бойынша).
Достарыңызбен бөлісу: |