Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
М.О.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті
Физика кафедрасы
Реферат Тақырыбы: Импульс моменті. Күш моменті. Материялық нүкте үшін моменттер теңдеуі. Материялық нүктелер жүйесінің импульс моменті.
Орындаған: Әлімбек Ж
Тобы: ЕП-19-3к4
Қабылдаған: Ортаева К
Шымкент 2022
Импульс моменті (нүктеге қатысты импульс, сонымен қатар: кинетикалық импульс, бұрыштық импульс, орбиталық импульс, бұрыштық импульс) – айналу қозғалысының шамасын сипаттайтын және массаның қанша айналуына, оның кеңістікте қалай таралатынына және айналу қандай бұрыштық жылдамдықпен жүреді. Бір материалдық нүкте үшін бұрыштық импульс нүктенің радиус векторының және оның импульсінің векторлық көбейтіндісіне тең, нүктелер жүйесі үшін - осындай көбейтінділердің қосындысына тең. Стандартты белгілеу: , SI бірлігі: м2кг/с. Мән О радиус векторларының басының орнын таңдауға байланысты. Тұйық жүйенің бұрыштық импульсі сақталады. Бұл қозғалыстың үш аддитивті (энергия, импульс, бұрыштық импульс) интегралының бірі. Сыртқы күштер болған кезде бұрыштық импульстің уақытқа қатысты туындысы күштер моментіне тең (бірдей басына қатыстығ О).
Тұйық жүйенің бұрыштық импульсі сақталады. Бұл қозғалыстың үш аддитивті (энергия, импульс, бұрыштық импульс) интегралының бірі. Сыртқы күштер болған кезде бұрыштық импульстің уақытқа қатысты туындысы күштер моментіне тең (бірдей басына қатысты О). Бұрыштық импульс ұғымының негізгі қолданылуы нақты айналумен байланысты есептерге жатады (әсіресе орталық немесе осьтік симметрия болған кезде; содан кейін O әдетте орталықта немесе осьте таңдалады).
Бірақ мәнді басқа жағдайларда есептеуге болады, мысалы, қозғалыс сызығында жатпайтын және шартты түрде центр ретінде қабылданатын еркін О нүктесінен өткен бөлшектің түзу сызықты қозғалысы үшін. Қатты дененің қозғалмайтын ось айналасында айналуы кезінде көбінесе бұрыштық импульстің өзі емес, оның проекция қолданылады.
Күш моменті — күштің әсер ету сызығынан күш әрекеті қарастырылатын өске дейінгі ара кашықтығымен күштің көбейтіндісіне тең шама.
Күш моменті векторы - ось бағытымен қарағанда күштің денені сағат тіліне қарсы бағытта айналдырғандай көрінетін күш пен моменттік нүктеден өтетін жазықтыққа перпендикуляр болып бағытталады.
Материялық нүктелер жүйесінің импульсі деп жүйені құраушы материялық нүктелер импульстерінің қосындысын айтады.
Материялық нүктелер жүйесінің бастапқы деп қабылданып алынған О нүктесіне қарасты импульс моменті деп О нүктесіне қарасты материалық нүктелер жүйесін құраушыларының импульс моменттерінің қосындысын айтады