2. Машина бөлшегінің абсолют өлшемдерінің әсері. Машина бөлшегінін абсолют өлшемдері үлкен болған сайын оның төзімділік шегі төмен екені тәжірибе жүзінде дәлелденген. Диаметрі d-ға тең машина бөлшегінің төзімділік шегі мен диаметрі d0 == 6...12 мм лабораториялық үлгінің төзімділік шетінің қатынасымен анықталатын шама абсолют өлшем әсері коэффициент немесе масштаб факторы деп аталады. Тік және жанама кернеулер үшін масштаб факторлары келесі формулалармен анықталады
 XIII.15
Өзара ұқсас машина бөлшегі мен үлгіде ұқсас кернеу шоғырландырғыштары бар болса, масштаб факторларын келесі формулалармен анықтауға болады
 XIII.16
Масштаб факторы ХІІІ.12-суреттегі графиктен алынады. Бірінші диаграмма болаттан жасалған шоғырлаңдырғышы жоқ машина бөлшектерінің, екінші диаграмма қоспалы болаттан жасалған шоғырландырғышы жоқ және көміртекті болаттан жасалған шоғырлаңдырғышы бар бөлшектердің, үшінші диаграмма қоспалы болаттан жасалған шоғырдандырғышы бар бөлшектердің, төртінші диаграмма кез келген болаттан жасалған, кернеу шоғырландыру қабілеті өте жоғары шоғырландырғыштары бар бөлшектердің масштаб факторларын анықтайды. Көп жағдайларда  деп қабылдайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
