Ќ±рметті жас дос



бет95/95
Дата07.02.2022
өлшемі2,24 Mb.
#94885
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   95
Байланысты:
Олимпиада материалдары-1

1

2

3

4

5

6

7

б

Б

а

а

б

б

а



Есеп 7.


Есеп 8



Белгілер

Қосжарнақтылар

Даражарнақтылар

Тұқым жарнағының саны А) біреу
Б) екеу

б

А

Тамыр жүйесі: А) кіндікті
Б) шашақты

А

б

Камбиі болмайды




+

Жай және қынапты жапырақтар




+

Доғалы және параллельді жүйкелену




+



Есеп №11


Салыстыру категориялары

Кіші қанайналым шеңбері

Үлкен қан-айналым шеңбері

Көктамырдағы қан – артериалды

+




Қызылтамырдағы қан – венозды

+




Қанайналым шеңбері – сол жақ қарыншадан басталады.




+

Газалмасу өкпе альвеолаларында өтеді

+




Қылтамырлардың барлық ұлпалар мен
мүшелерде орналасуы




+

Қанайналым шеңбер сол жақ құлақшада
бітеді

+




Есеп 12.



Қан тамырларының түрлері

Құрылыс ерекшеліктері




  1. Қызылтамыр

в

  1. Көктамыр

А) Қабырғалары оңай созылмалы және аз мөлшерде бұлшықет талшықтары бар
Б) Қабырғалары бір қабатты клеткалардан құралған
В) Қабырғалары созылмалы және көп мөлшерде бұлшықет

г, а
3. Қылтамырлар
б

талшықтары бар
Г) Қабырғасының ішкі жағының үстінде қақпақшалары болады.




Витаминдер

Биологиялық маңыздылығы

а
Витамин А


г
Витамин В1
д
Витамин В2
в
Витамин Д
б
Витамин С

А) Дәнекер ұлпаның дамуына және оның өсуіне қажет. Родопсин пигментінің құрамына кіреді.
Б) Заталмасу процесіне, сау терінің түзілуіне, тамырлардың нығаюына қатысады.
В) Кальцийлік және фосфорлық алмасуға қатысады. Сүйектің және тістің түзілуіне қажет.
Г) Көмірсутектердің зат алмасуына, ұлпалық тыныс алуға және тітіркенуді нерв жүйесіне жеткізуге қатысады.
Д) Орталық нерв жүйесіне, белоктың және көмірсулардың алмасуына қатысады. Жарық пен түстің (цвет) қабылдануын қамтамасыз етеді.



Есеп 14.


V.Тапсырма
Есеп №1
U1.Паразиттер --------------------
U2.Сапрофиттер ----------------------
U3.Сапрофиттер, паразиттер А,В,С -------------------------
U4.Симбионттар-------------------------
U5.Симбионттар, сапрофиттер, паразиттер М,Д-------------------
2. F1.Жоқ------------------------
F2.Целлюлоза В
F3.Пектин, хитин---------------
F4.Хитин А,С,М,Д;
3Н1. Изогамия Н2. Гетерогамия Н3. Зигогомия С Н4. Автогамия
Н5. Оогамия А,В,М,Д
Н6. Гаметангиогамия А
Н7. Соматогамия А
Н8 анықталмаған
4. 1. Мукор С

  1. Пеницилл М

  2. Ағашқұлақ М



  1. Фитофтора В

  2. Картоп пәлесі (синхитрий) А





  3. Балдырлар

    Мүктер

    Папортниктер

    Жалаңаштұқымдылар

    Өсімдіктер

    12,2,8

    1,3,14

    10

    7,11,13,4

    Мүшелері

    И,з,г,р

    В,д,н,е,п,г,з,о

    Д,г,п,з,д,ж,н,л,м,о,р

    Д,ж,н,г,с,у,з,к,м,о,т,ф



    Тамыр шірітпелері (корневые гнили, фузариум) Д Есеп №2.



Есеп №3. (3.5 ұпай)

Жапырақ бөлімдерінің қызметтері

Жапырақ сағағы

Жапырақ негізінде пайда болған
қосжапырақша

Жапырақ тақтасы

Жапырақ негізі

Жапырақты сабақпен
байланыстырады

+







+

Жас жапырақты және қолтық
бүршігін қорғайды




+







Фотосинтез







+

+

Газалмасу







+




Транспирация







+




Жапырақты сабаққа
бекітеді

+







+

Жапырақ тақтасын
жарыққа бағыттайды

+










Есеп №4 (7 ұпай) Суретте жапырақтың көлденең кесіндісі берілген. Суреттегі деректер негізінде кестені толтыр.



Ұлпалар
құрамына кіретін жасушалар

Жабын ұлпа

Негізгі ұлпа

Өткізгіш ұлпа

Тірек ұлпа

Өткізгіш шоқтың
талшықтары













Тін













Сүрек













Борпылдақ
жасушалар қабаты













Төменгі қабат
жасушалары













Жоғарғы қабат жасушалары













Есеп №5

Мүшелер және олардың бөліктері

Мүшелер қызметтері




Бүйректер Е

А) Екінші реттік несеп түзіледі

Несепағар

Б) Бүйректен несепті шығарады

Қуық

В) Сүзілу арқылы бірінші реттік несеп түзіледі

Бүрек астаушысы Г

Г) Екінші реттік несеп жинақталады

Шумлянский қабықшасы (капсуласы) А,В




Бүйрек өзекшелері Б

Д) Екінші реттік несеп организімнен
шығарылады

Несеп шығару каналы Д

Е) Организмнің ішкі ортасының салыстырмалы тұрақтылығын сақтайды және тіршілік әрекетінің соңғы өнімдерін сыртқа
шығарады.

Есеп №6

Қаңқа сүйектері

Сүйек типтері

Байланысу түрлері




Мойын омыртқалары, білезік
сүйектері

N

N

Төбе сүйектері







Жоғарғы жақ сүйектері, самай
сүйектері

Г

L

Жауырын

Б

N

Қабырға

Ж

N

Саусақ сүйектері, алақан
сүйектері

В

F

Тоқпан жілік, шынтақ

З

Г

Жамбас

Б

L



Есеп №7.

Бас ми бөлімдерінің аттары

Сопақша ми Д

Ми көпіршесі

Г




Мишық

В

рталық ми

А

Таламус

И

Гипаталамус

Е,Б,З




Үлкен ми сыңарлары

Ж



Есеп №9.

  1. Гинго А,,,Д

  2. Қарағай А,Д

  3. Саговник А,Д


  4. Магнолия Б,Д

Есеп №10.




1

2

3

4

5

6

7

8




Кесінділер отряды

+




+







+

+




Хамелеон отряды

+




+







+

+




Жыландар отряды







+




+




+




Крокодилдер отряды

+

+










+

+

+

Тасбақалар отряды

+




+







+

+






Есеп №12 (5 ұпай).
Кестедегі ферменттердің қызметтерін дұрыс анықтаңыз.

А. Оксидоредуктазалар 2

Б. Трансферазалар 3

В. Гидролазалар 1

Г. Лиазалар 4

Д. Изомеразалар 5



VІ.Тапсырма


ЕСЕП 1



Тәжірибелер нөмірі

Азоттық негіздер мөлшері (моль/литрге шаққанда)

Аденин

Гуанин

Тимин

Цитозин

Урацил

1

29,6

20,9

29,3

20,75

0

2

29,3

20,5

29,5

20,70

0,001

3

29,0

20,7

29,1

20,65

0

Орта шамалары

29,0

20,6

29,3

20,7







1 есеп
А. Қостізбекті сақиналы ДНҚ Б.29,1%
В. 1,287 миллиметр Г. 3156 ақуыз түрі
Д. 0,1миллимоль\1 литрге шаққанда Ж.- 5миллиграм z-ақуызы
- 105 молекула

2 есеп
А. Пробирка№4 Б. Пробирка №
4 есеп
А. А-ға дейін К-дан кейін
3 есеп
А. Ашу процесі
Б. Этонол 10 моль\1 литрге

5 есеп
Б. Теңіз жағалауы 17% Арал 1 0%
Арал 2 100% В. Теңіз жағалауы

6 есеп


А.түсі- ақ формасы-домалақ Б. №4
В.№3 АаВв * аавв
№4 АаВв * ааВв
№5 АаВв * Аавв Г.№5 тәжірибе


VІІ.Тапсырма



ЕСЕП № 1
Жауабы: А жүйке жүйесі
ЕСЕП №2

түзілістер

Біртіндеп түзілу реттері (1-6 сандарымен
көрсетіңіз)

Микроспораның түзілуі

3

Аталықтың қалыптасуы

1

Тозаңдану

4

Зиготаның түзілуі

5

Митоз

6

Мейоз

2

ЕСЕП № 3

сипаттамалар

Көкек зығыры

Сфагнум немесе шымтезек

Сабағы бұтақталмаған

+




Екі үйлі өсімдік

+




Ризоидтары бар

+




Суды сақтаушы жасушалары бар




+

Ризоидтары жоқ




+

ЕСЕП № 4.









5 а

6 б



ЕСЕП № 5.
Сирақ-4 ; Сан-3; Жамбас-1; Табан-5; Ұршық-2;

    1. Бунақденелілер аяқтарының ерекшеліктері

А-Д; Б-Ж; В-Б ; Г-Г; Д-А;

    1. Бунақденелілер өкілдері:

1-а 2-г 3-ж 4-б 5-д


Аяқтарының қызметі

Бунақденелілер өкілдері

Аяқтар құрылысының ерекшеліктері

А. Қазу

Г-2

Г

В. Қорегін ұстап алу

Ж-3

В

С. Секіру

Б-4

Б

Д. Жүгіру

А-1

Д

Е. Жүзу

Д-5

А



ЕСЕП № 6.)

Белгілер

Ішек
қуыстылар

Жұмыр
құрттар

Жалпақ
құрттар

Буын аяқтылар

Буылтық
құрттар

2-ұрық жапырақ-
шасынан тұрады

+













3-ұрық жапырақ-
шасынан тұрады







+




+

Нағыз целом




+




+

+

Толық емес,
тұйық ішекті

+













Бунақсыз

+

+

+







Метамерлі бунақ







+

+

+

Псевдоцелом

+




+







Толық
ішекті(метомери)




+










ЕСЕП № 7.
Тәтті-а; Ащы-б; Қышқыл-в; Тұзды-г
ЕСЕП № 8.

Энтодерма

Мезодерма

Эктодерма

2,9,6

7,10,11,12,8

1,4,5,3

ЕСЕП № 9.

Қаңқа сүйектері

Сүйек түрлері

Байланысу түрлері

Мойын омыртқалары, білезік
сүйектері

В

N

Төбе сүйектері

Г

L

Жоғары жақ, самай сүйектері

Г

L

Жаурын

Г

N

Қабырғалар

Ж

N

Саусақ және алақан сүйектері

К

F

Тоқпан және кәрі жілік

З

F

Жамбас

г

L

ЕСЕП№10.

1

2

3

4

5

6

в

а

б

г

д

е



ЕСЕП № 11.

Құрылымдық элементтерінің номері

Құрылысы мен қызметтері

8

А. Жарық сәулесін сындырады

9

Б. Сақиналы бұлшық еттермен қоршалған нұрлы қабықшадағы
жарық өтетін саңылау

1

В. Дәнекер ұлпасынан тұратын, тығыз орналасқан сыртқы қабықша

4

Г. Жарықты қабылдайды және жарық рецепторлары болып
табылады

2

Д. Көзді қоректендіру

8

Ж. Екі жақты дөңесті, созылмалы мөлдір, кірпік бұлшық еттерімен
қоршалған.

10

З. Көзге түс беретін пигменті бар

3

И. Көз алмасын толтырып тұрады

5

К. Көз рецепторларынан қозуды қабылдап,оны бас миының көру
аймағына өткізетінжүйке.

ЕСЕП № 12. -4балл
Жауабы: 57,12нм нуклеотид 168
ЕСЕП № 13. -4балл
Жауабы:6,37
ЕСЕП № 14. -4балл
Жауабы: 19,2%


ХІ.Тапсырма
ЕСЕП № 1

      1. А жүйке жүйесі

ЕСЕП №2

түзілістер

Біртіндеп түзілу реттері (1-6 сандарымен
көрсетіңіз)

Микроспораның түзілуі

3

Аталықтың қалыптасуы

1

Тозаңдану

4

Зиготаның түзілуі

5

Митоз

6

Мейоз

2

ЕСЕП № 3

сипаттамалар

Көкек зығыры

Сфагнум немесе шымтезек

Сабағы бұтақталмаған

+




Екі үйлі өсімдік

+




Ризоидтары бар

+




Суды сақтаушы жасушалары бар




+

Ризоидтары жоқ




+



ЕСЕП № 4.

1

2

3

4

5

6

а

а

б

б

а

б




ЕСЕП № 5.
5.1
Сирақ 4
Сан 3
Жамбас 1
Табан 5
Ұршық 2

    1. А. Қылтаны немесе талшығы бар жалпақ аяқтар

Б.Ұзын жіңішке жамбасты келген , санының ішкі жағында мықты өсіндісі бар аяқтар -ж
В.Бұлшықетті болып келген саны бар ұзын аяқтар -б Г. Өсінділері бар жалпақ қысқа аяқтар -г
Д. Барлық аяқтарының өлшемі мен пішіндері бірдей болып келеді -а

    1. Бунақденелілер өкілдері:

      1. Бырылдақ қоңыз -а

      2. Бұзаубас -г

      3. Дәуіт -ж 4.Көкқасқа шегіртке -б

5. Су қоңызы -д


Аяқтарының қызметі

Бунақденелілер өкілдері

Аяқтар құрылысының ерекшеліктері

А. Қазу

Г-2

Г

В. Қорегін ұстап алу

Ж-3

В

С. Секіру

Б-4

Б

Д. Жүгіру

А-1

Д

Е. Жүзу

Д-5

А

ЕСЕП № 6.

Белгілер

Ішек
қуыстылар

Жұмыр
құрттар

Жалпақ
құрттар

Буын
аяқтылар

Буылтық
құрттар

2ұрық жапырақ- шасынан тұрады

+













3ұрық жапырақ-
шасынан тұрады







+




+

Нағыз целом




+




+

+

Толық емес,
тұйық ішекті

+













Бунақсыз

+

+

+







Метамерлі бунақ







+

+

+

Псевдоцелом

+




+







Толық
ішекті(метомерия)




+










ЕСЕП № 7.
Тәтті—а Ащы -б
Қышқыл –в Тұзды -г
7. ЕСЕП № 8.

Энтодерма

Мезодерма

Эктодерма

2,9,6

7,10,11,12,8

1,4,5,3

ЕСЕП № 9.

Қаңқа сүйектері

Сүйек түрлері

Байланысу түрлері

Мойын омыртқалары, білезік
сүйектері

В

N

Төбе сүйектері

Г

L

Жоғары жақ, самай сүйектері

Г

L

Жаурын

Г

N

Қабырғалар

Ж

N

Саусақ және алақан сүйектері

К

F

Тоқпан және кәрі жілік

З

F

Жамбас

г

L

ЕСЕП № 10.

1

2

3

4

5

6

в

а

б

г

д

е

ЕСЕП № 11.

Құрылымдық элементтерінің номері

Құрылысы мен қызметтері

8

А. Жарық сәулесін сындырады

9

Б. Сақиналы бұлшық еттермен қоршалған нұрлы қабықшадағы
жарық өтетін саңылау

1

В. Дәнекер ұлпасынан тұратын, тығыз орналасқан сыртқы қабықша

4

Г. Жарықты қабылдайды және жарық рецепторлары болып
табылады

2

Д. Көзді қоректендіру

8

Ж. Екі жақты дөңесті, созылмалы мөлдір, кірпік бұлшық еттерімен
қоршалған.

10

З. Көзге түс беретін пигменті бар

3

И. Көз алмасын толтырып тұрады

5

К. Көз рецепторларынан қозуды қабылдап,оны бас миының көру аймағына өткізетінжүйке.

ЕСЕП № 12.
Жауабы: -57,12—нм.------ нуклеотид 168---нуклеотид----------
ЕСЕП № 13
Жауабы: ----6,37-------------------------
ЕСЕП № 14.
Жауабы 19,2-%
Тапсырма Х. Есеп № 1. Таблицаны толтырыңдар:17 балл(0.5 балдан)

өмір сүру формасы

гүл формуласы

өкілдері

жемісі

а. шөптесін

б1.Р2+2А3G 1

в1.шие

г1.тұқымша

а1. ағаш

б2.*Са(5)Со(5) АnG1

в2.бақ-бақ

г2.жидек

а2. бұта

б3.Са(5)Со(5) А(5)G1

в3.бидай

г3.қауашақ




б4.Са4Со4А4-2G1

в4.сарымсақ

г4.дәнек




б5.Са(5)Со1+2+(2)А(9)-1 G1

в5.картоп

г5.бұршаққап




б6.РS3+3А3+3G1

в6.бұршақ

г6.бұршаққын




б7.*Са5+5Со5АnG1

в7.капуста

г7.көпжаңғақты










г8.сүйекті жеміс




тұқымдастар

өмір сүру формасы

гүл формуласы

жемісі

өкілдері

Крестгүлділер

А

Б4

Г6

В7

Раушангүлділер

А2

Б2

Г8

В1

Бұршақтұқымдас

А

Б5

Г5

В6

Алқатұқымдас

А

Б3

Г2

В5

Күрделігүлділер

А

Б7

Г1

В2

Лалагүлділер

А

Б6

Г3

В4

Астықтұқымдас

А

Б1

Г4

В3

Есеп №2. Таблицаны толтырындар 11 балл(0.5 балдан

өкілдері

ауыз апараты

дамуы

а.қиқоңыз

б1.кеміргіш

в1.шала түрленіп даму

б.қандала

б2.сорғыш

в2.толық түрленіп даму

в.бал ара

б3.жалағыш




г.шегіртке

б4.шаншып сорғыш




д.махоан







е.маса










Отрядтар

Өкілдері

Ауыз апараты

Дамуы

Турақанаттылар

Г

Б1

В1

Қатқылқанаттылар

А

Б1

В2

Қабыршаққанаттылар

Д

Б2

В2

Қосқанаттылар

Е

Б4

В2

Жарғаққанаттылар

В

Б2

В2

Шалақатқылқанаттылдар

Б

Б4

В1



Есеп №3.

Есеп №4. Жауабы: -Е--------


Есеп №5.

Тұжырымдар

Теңіз балығы

Тұщы су балығы

Көп мөлшерде суды жұтады




+

Желбезек арқылы тұздың бөлінуі

+




Желбезектердің арнайы клеткалары арқылы тұздарды сіңіреді(абсорбциялайды)

+




Несебі-сұйытылған




+

Есеп №6. жауабы Б А-1; б-3 ; в-3
Есеп №7. Жауабы : жоғарыдан төмен ретімен : 5,6,2,7,8,4,1 Есеп №8.




Белгілер менсипаттамалар

Оң жақ құлақша

Оң жақ қарынша

Сол жақ қарынша

1

Веналық қанды болады

+

+




2

Қанды аортаға лақтырады







+

3

Жүрек автоматизмінің орталығы орналасқан

+







4

Қалың қабырғалы







+

5

Жақтаулы қақпашалар арқылы қанды қабылдайды




+

+

6

Үш қабатты қабырғалы

+

+

+

7

Көлденең жолақты бұлшық етті

+

+

+

8

Қуыс веналарынан қан қабылдайды

+







9

Аталған бөлімдердің қалғандарынан ертерек жиырылатын бөлім

+







10

50 мм. рт.ст қан қысымын жасайды

+







Есеп №9




Ерекшіліктері мен қасиеті

Симпатикалық бөлім

Парасимпатикалық бөлім

1

Әсер ету аймағы кең көлемде

+




2

Синапстары бөлетін химиялық зат- ноадриналин

+




3

Зат алмасу қарқындылығын төмендетеді




+

4

Көз қарашығын тарылтады




+

5

Көзден жас ағуын және ауыз қуысында сілекейдің жиналуын күшейтеді




+

6

Жүректің соғу жиілігін және амплитудасын арттырады

+




7

Ацутилхолин нейромедиаторының бөлінуінарттырады




+

Есеп №10.

Ми көпірі

Мишық

Нерв түйіндері

Жұлын

Сезімтам нервтер

Қимылдатқыш нервтер







+




+

+

Есеп №11.
А.Балық-3,4 Б.Қосмекенді -3,4 В.Бауырменжорғалаушы 1,2,3,4 Д.Сүтқоректі1,2,3,4 Г.Құстар1,2,3,4
Есеп №12.




Қарапайымд ылар

Насекомд ар

Тұщы судағы сүйекті балық

Теңіз судағы сүйекті балық

Құс

Сүтқоректі лер

Несеп қышқылы




+







+




Аммиак







+

+







Треметил аминооксид

+
















мочевина







+







+

Есеп №13

Гормон

Қызметі

1.Холецистокинин

С

2.Гастрин

Д

3.Секрктин

В

4.Инсулин

А

Есеп №14

Микрофиламе нттер

Микротүтікшел ер

Аралық филаменттер

Құрылымдық және фунцианальдық қасиеттері







+

Актин белогының полимері




+




Жануарлардағы цитокинезге қатысады




+




Талшықтар мен кірпікшелердің түзілуіне катысады




+




Тубулин белогының полимері

+

+




Клетканың механикалық тұрақтылығын қамтамасыз етеді

+

+




Клетка қозғалысына қатысады










Полярлы емес полимер










Ядро мембранасын түзеді




+




Митотикалық ұршықты түзеді



Есеп №15. 7 балл
1-аа 2 - АА 3 - Аа 4- Аа 5- Аа 6- аа 7-аа
Есеп №16. Белоктардың сипаттамалары мен қасиеттерін анықтаңдар.(1 балдан)

Сипаттамалары мен қасиеттері

фибриллярлы

глобулярлы

аралық

Фибриллярлы,бірақ ериді







+

Суда ерімейді

+







Суда ериді, онай коллоидты суспензия түзеді




+




Механикалық беріктігі жоғары

+







Инсулин




+




Миозин

+







Кератин

+







Фибрин

+







Фибрион

+







Есеп №17. 5 балл
Жоғарылайды _32 %-ға . Б. Сахароза
Мазмұны
6-11 сынып оқу бағдарламасын және тереңдетілген бағдарламаларды қамти отыра, төмендегідей тақырыптарға негізделе жасалған 5
Ұғымдар мен терминдерге түсінік бер 7
Теориялық тур
І. Тестік тапсырмалар 8
ІІ. Тестік тапсырмалар 12
ІІІ. Тестік тапсырмалар 17
ІV. Тестік тапсырмалар 21
V. Тестік тапсырмалар 26
VІ. Тестік тапсырмалар 30
VІІ. Тестік тапсырмалар 36
VІІІ. Тестік тапсырмалар 40
ІX. Тестік тапсырмалар 43
X. Тестік тапсырмалар 49
ХІ. Тестік тапсырмалар 53
Олимпиаданың практикалық тапсырмалары
І тапсырма 57
ІІ тапсырма 66
ІІІ тапсырма 73
ІV.Тапсырма 80
V.Тапсырма 86
V І .Тапсырма 93
VІІІ.Тапсырма 99
VІІІ.Тапсырма 105
ІX.Тапсырма 108
Х Тапсырма 112
Теориялық сұрақтардың жауаптары 118

Олимпиаданың практикалық тапсырмаларының жауаптары-120



Г.А. Имашпаева Биология
Олимпиадалық тапсырмалар жинағы

Басуға10.02.2011 қол қойылды Пішімі 60х84/16 Шартты баспа табағы 6,8


Есептік баспа табағы 6,6 Таралымы 500 дана Тапсырыс 634 Бағасы келісімді

С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университетінің баспасы
070020, Өскемен қаласы, 30-шы Гвардиялық дивизия көшесі, 42

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   95




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет