Сабақ жоспары күні: Пәні: Мәдениеттану Тобы: 1пм-214 Сабақ тақырыбы : Діни көзқарастың шығу тарихы мен қазақ халқының діни нанымдары Сабақтың түрі: сайыс сабақ


мәселе тапсырмасы – «Мені түсін ойыны»



бет4/4
Дата23.11.2022
өлшемі38,93 Kb.
#159559
түріСабақ
1   2   3   4
2 мәселе тапсырмасы – «Мені түсін ойыны»
Топтарға берілетін сөздер – миссионер, 7 ғасыр, 670 жыл, Мұса қаған, Қарахан мемлекеті, Сатұқ Боғра хан, 960 жыл, 10 ғасыр, Әл-Фараби, Жүсіп Баласағұн, Махмұд Қашғари, Мұхаммед Хайдар Дулати, Қожа Ахмет Ясауи, Түркістан, Әмір Темір, Құрбан айт, Ислам Ынтымақтастық ұйымы, Ислам. 3 мин.

Осы тапсырмалардан кейін жеңген топ анықталады. 2 мин.


Денсаулық сақтау бөлімі 1 мин.


Нығайту: студенттерге деңгейлі тапсырмалар беру арқылы олардын алған білімі тексеріліп, бекітіледі.

1-тапсырма. Тест.


1. Руханияттың өзекті саласын ата?
А) Дін
В) Материя
С) ойшылдар пікірлері
Д) дұрыс жаып жоқ
2. Профессор Т.Ғабитов қандай діни жүйені бөліп көрсетеді?
А) фетишистік
В) генотиптік
С) политеистік
Д) монотеистік
3. Шамандық дінді жүйелі түрде, оны қалыптастырған мәдени жүйемен бірлікте, тұтастықта зерттеген кім болды?
А) А. Құнанбаев
В) М. Дулатов
С) Ш. Уәлиханов
Д) А. Байтұрсынов
4. Көне түркілердің наным-сенімдерінде әйел-құдай – кім ерекше құрметтелген?
А) Ұмай
В) Артемида
С) Айша
Д) Дұрыс жауап жоқ
5. Шаманизм ұғымы ғылыми әдебиетке қай ғасырда енген?
А) 15
В)16
С) 17
Д) 18
6. Әр түрлі наным-сенімдердің, көбіне табиғатқа, оның стихиялық күштеріне табынудың және оларды бұрмалап бейнелеудің біртіндеп дамуынан туған құбылыс?
А) шаманизм
В) Тәңірлік
С) тотемизм
Е) Дұрыс жауабы жоқ
7. Ғұндардан қалған бұл дәстүр кімдерге ауысты?
А) қияттарға
В) қырғыздарға
С) түріктерге
Д) дұрыс жауап жоқ
8. Кімдер ислам діні таралғанға дейін ру-тайпалардың саяси-әлеуметтік өмірінде өте маңызды рөл атқарған?
А) Бақсылар
В) хандар
С) билер
Д) емшілер
9. Мөде неге табынған?
А) жерге
В)күнге
С) малға
Д) дұрыс жауабы жоқ
10. шаманизм ерекшелігі?
А) аруақтарға табыну
В) хандарға табыну
С) күнге табыну
Д) дұрыс жауап жоқ

2-тапсырма.


Мәтінмен жұмыс:
Орталық Азия мен Қазақстанға исламның енуі V-VI ғасырларға жатқызылады. Алғашқы араб-дін таратушылары 570 жылдардан бастап келе бастады. Исламның түбегейлі орнығуына VIIIғ. ортасында, 557 ж. Тараз қаласының маңындағы араб әскербасы Зияд ибн Салих пен қытай қолбасшысы Гао Сяньчжи арасында бірнеше күнге созылған Түркістан шайқасында арабтардың жеңіске жетуі айтарлықтай ықпалын тигізді. Араб әскерінің бұл жеңісі Орта Азия жерінде ислам діні мен мәдениетінің орнығуының бастуы еді.
Қазіргі уақыттағы Қазақстан жеріне исламның таралуы бірнеше ғасырларға созылды. Бастапқыда жаңа дін оңтүстік өңірлерге ене бастады. XІ ғ. аяғына қарай ислам Жетісу мен Сырдариядағы отырықшы халықтың басты дініне айналды. XІ ғ. басында мұсылмандықты Қарахан әулеті билігінің негізін қалаушы Мөде қабылдайды, ал оның ұлы Еділ 960ж. Исламды мемлекеттік дін деп жариялайды.

Орталық Азия мен Қазақстанға исламның енуі VII-VIII ғасырларға жатқызылады. Алғашқы араб-дін таратушылары 670 жылдардан бастап келе бастады. Исламның түбегейлі орнығуына VIIIғ. ортасында, 751 ж. Тараз қаласының маңындағы араб әскербасы Зияд ибн Салих пен қытай қолбасшысы Гао Сяньчжи арасында бірнеше күнге созылған Атлах шайқасында арабтардың жеңіске жетуі айтарлықтай ықпалын тигізді. Араб әскерінің бұл жеңісі Орта Азия жерінде ислам діні мен мәдениетінің орнығуының бастуы еді.


Қазіргі уақыттағы Қазақстан жеріне исламның таралуы бірнеше ғасырларға созылды. Бастапқыда жаңа дін оңтүстік өңірлерге ене бастады. X ғ. аяғына қарай ислам Жетісу мен Сырдариядағы отырықшы халықтың басты дініне айналды. X ғ. басында мұсылмандықты Қарахан әулеті билігінің негізін қалаушы Сатұқ қабылдайды, ал оның ұлы Боғра-хан Харұн Мұса 960ж. Исламды мемлекеттік дін деп жариялайды.

3-тапсырма: «Жұмбақ сөйлем». Студенттер кестеде берілген көп әріптердің ішінен тақырыпқа сай сөйлемді шығару керек.





А

М

Ә

Т

І

А

Г

Н

А

М

А

Л

Б

О

Ң

Н

Р

П

Н

Ы

Н

Е

С

А

С

А

І

А

І

Р

А

М

І

Л

Ы

Д

Р

С

Р

Х

Б

О

К

С

Г

Д

Н

Қ

Д

М

Л

Қ

Ң

К

Л

Е

З

Е

Д

А

Т

І

І

А

І

Е

У

Н

І

Р

А

З

О

Н

К

З

Д

Н

В

І

Г

Ш

Ғ

А

К

Е

С

А

Р

Е

Д

М

Е

Н

Ы

Қ

Жалпы 30 мин.





  1. Үй тапсырмасы:

  • Нағымұлы Ш. Мәдениеттану. Алматы, 2004. 253-266 бб.

  • Тотемизм, шаманизм, тәңіршілдік туралы қосымша ақпараттар іздестіріп келу (1 мин.)

  1. Өзіндік жұмысы: Сабақтың әрбір кезеңінде пайдаланылған кесте, тест материалдарымен жұмыстар.

Қорыту.
Бағалау. Рефлексия (3 мин.)
Оқытушы: Чалгинбаева Г.С.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет