Сабақ жоспары «Тексерілді»

сауаттылыққа, өзара көмектесуге, өзін-өзі бағалауға тәрбиелеу.

1. 
   Ұйымдастыру
   
2. 
   Үй тапсырмасын қайталау
   

1. Тармақталу операторлары деген не?

2. Қандай көмекші сөздер қолданамыз?

3. Шарт орындалмағанда не болады?

4. Тармақталмаған алгоритмның неше формасы болады?
б) «Ішіне-сыртына»

3. 
   Жаңа сабақты түсіндіру (Ребус)
   
4. 
   Практикалық жұмыс (деңгейлік тапсырмалар)
   

6. 
   Үй тапсырмасы
   

Төмендегі сөздердің ТР тіліне қатысын ішіне, қатысы жоқ сөздерді сыртына жазамыз.

Internet, Paint, Program, Begin, If, Input, WordPad, Then, Integer, Microsoft, Else, While, Abs, Excel, Winrar, Power Point, Sqr, End.

3. Жаңа сабақ түсіндіру.

Тармақталған алгоритмдер

Сонымен бүгінгі өтетін жаңа тақырыбымыз «Тармақталған алгоритмдер». Тармақталған алгоритмдердің программасын құру үшін шартты операторларды пайдаланамыз. Осы уақытқа дейін біз сызықтық алгоритмдерге бағдарлама құрып келдік. Яғни, берілген есепте ешқандай шарттар болмаған. Ал, бүгінгі сабағымызда берілген есепте бір немесе бірнеше шарт кездесетін жағдайды қарастырып, оған программа құрамыз. Ал бұл алгоритм түрі тармақталған алгоритм. Қадамдардың тізбектеп орындалуы кейбір шарттарға байланысты болатын алгоритмдерді тармақталған алгоритмдер деп атайды.

Мысалы:

• 
  Егер далада күн суық болса, онда пальто немесе куртка киеміз.
  
• 
  Далаға шыққан соң қараймыз, автобус келе жатырма екен? Егер ол келе қалса, нда оған мінеміз н.емесе жаяу кетеміз.
  

Тармақталу операторы көрсетілген шартқа тәуелді құрамына кіретін операторлардың орындалуын немесе орындалмауын қамтамасыз етеді. Тармақталған алгоритмдерді бағдарланған кезде мынадай қызметші сөздер қолданылады: if — егер , then – онда , else — әйтпесе. Толымды түрі:

Егер <шарт>

онда <1-серия>

әйтпесе <2-серия>

IF <шартты өрнек> THEN <1 — серия> ELSE<2 — серия>;

1-серия

Егер шарттың мәні «ақиқат» болса, THEN сөзінен кейінгі оператор, ал мән «жалған» болса, ELSE сөзінен кейінгі оператор орындалады.

Шарт өрнегін жазу үшін мынадай салыстыру белгілерін пайдаланамыз:

Математика	ТР	Сипаттамасы
=	=	Тең
<	<	Кіші
≤	<=	Кіші немесе тең
>	>	Үлкен
≥	>=	Үлкен немесе тең
≠	<>	Тең емес

Мысал: a және b сандары берілсін. Екі санның үлкенін табу программасы мен блок-схемасын құрайық.

Program_misal;

Var

A,b: real;

Read(a,b);

begin

IF a>b THEN max=a ELSE max=b

END

«Тау шыңына шығу» ойыны.Тау шыңына шығу үшін оқушылар деңгейлік тапсырмалар орындайды.

1. А және В сандары берілген. Осы сандардың ішінен ең үлкенін табу алгоритмін құрастыру. Блок –схема құрастыру.

2. Нақты санның модуліне алгоитрм құру. Блок –схема құрастыру.

2 деңгей.

Функция мәнін есептейтін программа құрастырыңыз.

3 деңгей.

Екі сан А,В берілген. Егер А<В теңсіздігі орындалса, онда олардың қосындысының мәнін, ал басқаша болса, көбейтіндісін басып шығарыңдар.

Сабағымызды пысықтау үшін өтілген тақырып бойынша тест жұмысын орындаймыз. Әр сұраққа үш жауап берілген, олардың тек біреуі ғана дұрыс. Дұрыс жауапты тауып, бағалау парағына енгізу керек. Тест орындап болғаннан кейін оқушылар парақтарын бір — бірімен ауыстырып, тексеріп, бағалайды. Сонымен, тест орындауға кірісеміз.

1. 
   Алгоритмдердің есептегі белгілі бір шартқа тәуелді тармақталып бірнеше жолдарға бөліну тобын ….. деп аталады.
   

b) Тармақталған алгоритмдер

2. 
   Қандай жағдайда тармақталу алгоритмі қолданылады?
   

1. 
   Кейбір командалар бірнеше рет қайталанғанда
   
2. 
   Шарттарға байланысты
   
3. 
   Кестелік функцияны есептеуге
   

3. 
   Тармақталу операторының толымды түрі
   

1. 
   FOR — NEXT;
   
2. 
   IF — THEN — ELSE;
   
3. 
   IF — THEN;
   

4. 
   Тармақталу операторының толымсыз түрі
   

1. 
   FOR — TO;
   
2. 
   IF — THEN — ELSE;
   
3. 
   IF — THEN;
   

5. 
   Шартты көшу операторының дұрыс нұсқасын көрсет
   

c) if шарт then <2 – серия> else <1 – серия>

6. 
   IF сөзінің баламасы
   

b) онда

7. 
   THEN сөзінің баламасы
   

b) онда

8. 
   ELSE сөзінің баламасы
   

b) онда

Таңдау операторлары.