функция және функцияның графигі ұғымдарын біледі;
функцияның берілу тәсілдерін біледі;
функцияның анықталу облысы мен мәндер жиынын табады.
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері
Ресурстар
Сабақтың басы
7 мин
Оқушылармен амандасып, түгелдеу. Оқушыларға түрлі түсті қағаздармен оралған қатты тәтті кәмпиттер арқылы топтарға бөлуді ұйымдастырамын. «Стикердегі диалог» әдісі арқылы стикері бар оқушылар орынан тұрып, тақтада сұрақты береді, жауабы бар оқушы келіп жауап береді де, келесі сұрақты оқиды және алдыңғы білімдерін еске түсіреді.
Сұрақ:функцияның у=кх, у=кх+l,у=х2 түріндегі берілуі
Жауап:формуламен берілуі
Сұрақ: функцияның
х
-2
-1
0
1
у
3
0
1
2
түрінде берілуі Жауап:кестемен берілуі Сұрақ:функцияның түрінде берілуі Жауап:Функцияның графикпен берілуі Сұрақ:у=кх+l түріндегі қалай аталады? Жауап: сызықтық функция Сұрақ:Функцияның графигі қалай сипатталады? Жауап: функцияның графигі (-∞;+∞)өспелі. Сұрақ: Функцияның графигі қалай сипатталады?
Сабақтың тақырыбымен таныстырып, оқулықтан тапсырма беремін Белсенді оқыту тәілдері үшін «тыңдап отырған үштік»
у=х2 функциясы және оның графигі. Квадраттың ауданының оның қабырғасына тәуелділігі, куб көлемінің оның қырының ұзындығына тәуелділігі сәйкес у=х2және у=х3 функцияларының мысалы болады.
Алдымен у=х2функциясының графигін салайық. Ол үшін х пен у-тің сәйкес мәндерін кестеге толтырамыз:
х –2 –1,5 –1 –0,5 0 0,5 1 1,5 2
у 4 2,25 1 0,25 0 0,25 1 2,25 4
Кестеде анықталған нүктелерді координаталық жазықтықта белгі-лейміз (4.35-сурет). Осы белгіленген нүктелерді бірыңғай тегіс қисық сызықпен қосу арқылы у=х2 функциясының графигін шығарып аламыз
Оу осінің сол жақ және оң жақ бөліктерінде бұл график шексіз жалғаса береді, яғни суретте оның тек координаталар бас нүктесі маңайындағы бөлігі ғана бейнеленген. у=х2 функциясының графигін парабола деп атайды.
Егер х=0 болса, онда у=0. Олай болса, у=х2функциясының графигі координаталар бас нүктесі арқылы өтеді.
Егер x≠0 болса, онда нөлге тең емес санның квадраты ретінде у>0 болады. Сондықтан у=х2функциясының графигі (0; 0) нүктесін есепке алмағанда, абсциссалар осінен жоғары орналасады.Әрбір хүшін (–х)2=х2 теңдігі орындалады. Онда графиктің абсциссалары қарама-қарсы нүктелері Оу осіне қатысты симметриялы. Сондықтан у=х2функциясының графигі ординаталар осіне қатысты симметриялы болады.
Сәйкесiнше у = х2 функциясының мәндерiнен 2 есе үлкен.
у = 2х2 функциясының графигi у = х2 функциясының графигiн
Оу осi бойымен 2 есе сығу арқылы алынады.
Аргументтiң бiрдей мәндерiнде у = х2функциясының мәндерi сәйкесiнше у = х2 функциясының мәндерiнен 2 есе кiшi.
у=1/2х2 функциясының графигi у=х2 функциясының графигiн Oу осi бойымен 2 есе созу арқылы алынады.