Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
– Мейозды және оның кезеңдерін сипаттау - Митоз бен мейоз үдерістерін салыстыру арқылы айырмашылықтарын анықтау
Сабақтың мақсаты
1. Жасушалардың жынысты көбею жолын түсіну 2. Мейозкезеңдерінбілу, олардысипаттайалу 3.Коньюгацияжәнекроссинговерүдерістерініңерекшеліктерінбілу. 4. Мейоздың биологиялық маңызын түсіну 5.Митозбенмейоздысалыстыруарқылыолардыңұқсастықтарыменайырмашылықтарын білу.
Бағалау критерийлері
- Жасушалардың жынысты көбею жолын түсіну - Мейоздың профаза, метафаза, анафаза, телофаза фазаларын сипаттау -Мейоз кезеңдерінің ерекшеліктерін өзара салыстыру - Фазалардағы хромасомалардың ерекшеліктерін сипаттау - Мейоздың биологиялық маңызын түсіну - Мейоздың биологиялық маңызын түсіну -Митоз бен мейозды салыстыру арқылы олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын білу.
Тілдік мақсаттар
Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдерді жазады: Мейоз,хромосомалардыңгаплоидтіжиынтығы, хромосомалардыңдиплоидтіжиынтығы, редукциялықбөліну, мейоздардыңфазалары, профаза, метафаза, анафаза, телофаза, коньюгация, короссинговер,редукциялық, эквациоды, мейоздыңбиологиялықмаңыздылығы.
Құндылықтарды дарыту
Сын тұрғысынан ойлау, топтық жұмыс барысында өзара сыйластық, құрметпен қарау, ынтымақтастық, қамқорлық, жауапкершілікті сезіну, тәртіп, -қарым-қатынас жасау қабілеті, білім алуға дайын болу.
Ғаламтор ресурстарымен, видео материалдармен жұмыс
Алдыңғы білім
9.2.2.2. Митоз фазалары
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет
Ресурстар
Сабақтың басы
2 мин.
3 мин
5 мин
Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгелдеу, кезекші тағайындау. Оқушылардың назарын сабаққа шоғырландыру. Топтарға бөлу Фазалардың суреттері арқылы топқа бөліну І-топ. Профаза ІІ-топ. Метофаза ІІІ-топ.Анафаза IV – топ. Телафаза Кім жылдам» стратегиясы ( барлық оқушыға ортақ сұрақтар қойылады) Көбеюдің қандай түрлері бар?
Жыныссыз көбею деген не?
Қандай организмдер жыныссыз жолмен көбейеді?
Телу әдісідегеніміз не?
Қолданвегетативтікөбейтудегеніміз не?
Қалемшелеу арқылы көбейту қалай жүргізіледі?
Сұлатыпвегетативтікөбейтудіңерекшелігі?
Жыныссызкөбеюдіңқандайтүрлері бар?
Өзін-өзі бағалау: «Смайликтер» Тақырыпқа қатысты өздерін қолайлы сезіну деңгейін білдіру үшін смайликтер салады.
Бейнежазба көру арқылы оқушылармен біргеоқу мақсатынайқындап аламыз. 4 мин
Жаңа сабақ. Оқулықпен жұмыс. Оқушылароқулықтағы мәтінмен танысады. 139-144 бет аралығы..
Төмендегі тапсырмаларды орындайды.
1-тапсырма. «Сөздікпен жұмыс» , жеке тапсырма. 2 мин 1. Мейоз – мейоз/ мeiosis,
2. коньюгация - коньюгация / conjugation,
3.кроссинговер кроссинговер/ crossover
4. гаплоидты- гаплоидный / haploid
5.диплоидты - диплоидный/ diploid
6.редукциялық- редукционный/ reduction
7.эквационды- эквационный/ equational
8.гомологты хромосомалар- гомологичные хромосомалар / homologous chromosome
9. меланин - меланин- melanin
10. центромера – центромера- centromere
11. хроматида - хроматида - chromatid
Дескриптор - Терминдердің үш тілде айтылуын біледі.
2-тапсырма.«Терминдер анықтамасы», жұптық тапсырма. 4 мин 1. Мейоз–нәтижесінде хромасома саны азаятын және жасушаның диплоидты күйден гаплоидты күйге өтетін бөліну
2.коньюгация-гомологты хромасомалардың жақындау және өрілу үдерісі
3.кроссинговер-гомологты хромасомалар бөліктерінің алмасу үдерісі
4. гаплоидты-жұптасқан хромасомалар
5. диплоидты-қосарлы хромасомалар
6. редукциялық- бірінші бөліну
7. эквационды- екінші бөліну
8. гомологты хромосомалар- сыңар хромасомалар
9. меланин- қоңыр немесе қара түсті пигменттер
10. центромера – хроматидтері бір-бірімен жалғасатын хромосоманың бөлігі.
11.хроматид–қайталанатын хромосоманың екі бірдей көшірмесінің жартысы.
Дескрепторлар - Терминдерге анықтама бере алады.
- Терміндер мағынасын түсінеді
Қалыптастырушы бағалау: әр сұраққа 1 ұпайдан
3 –Тапсырма: Мейоз фазалары сөйлейді. 10 мин Әр топ өздерінің аттарын қорғай отырып, мейоздың бір фазасының суретін құрастырады және фазада жүретін үрдістерге үш тілде сипаттама береді.
І-топ. Профаза
ІІ-топ. Метофаза
ІІІ-топ.Анафаза
IV – топ. Телофаза
Дескриптор - Мейоз фазаларын біледі
- Фазаларда жүретін үрдістерді сипаттай алады
- Хромасомаларда жүретін үрдістерді ажырата алады
Қалыптастырушы бағалау: 5 саусақ әдісімен
4-тапсырма. Қорытындылау « Венндиагаммасы» 3 мин Митоз бен мейоздың айырмашылықтары мен ұқсастықтарын анықтау
Митоз
Ұқсастығы
Мейоз
Дескриптор - Митоз бен мейоздың ерекшіліктерін ажырата біледі
- Мейоз бен митоздың ұқсастығын көрсете алады
Бағалау: 1ұпай
Үй тапсырмасы: Мейоз, оның фазалары. Мейоз бен митозды салыстыру. Хромасомалық, гендік аурулар туралы мәліметтер жинау
Рефлексия «Плюс, минус, қызықты» әдісі. 3мин «+» бағанына жақсы эмоцияларды тізіп жазу
«-» бағанына түсініксіз, қиындық келтірілген нәрселерді жазады “қызықты”
«?» бағанына оқушылар өздерін қызықтырған, білгісі келетін заттар туралы жазады.
стикерлер
Саралау – Сіз оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз? Қосымша көмекті әр топтың жанына барып мәтінмен қалай жұмыс істеу керек, ақпаратты стратегияның шартына сай қалай өңдеуге болады, қандай идея айтатындықтарын тыңдап, ой қосу арқылы беремін.
«Сөздікпен жұмыс» , жеке тапсырма. Оқушылар берілген термин сөздерді үш тілде айтады. «Терминдер анықтамасы» , жұптық тапсырма. Бұл тапсырмада оқушылар жұптарға бөлініп, бір-біріне көмек береді. Тапсырма оқушылардың көшбасшылық қасиеттерін көрсетуге, талантты және дарынды балаларды анықтауға мүмкіндік береді.Мейоз фазалары сөйлейді. Саралау: Қорытынды – бұл тапсырманыоқушылар топ болып орындайды., ақпаратты зерттеуге мүмкіндік береді Мәтіндегі жұмбақ Тапсырмадағы ақпаратты саралай отырып, қорытынды шығарады Қорытындылау « Венн диагаммасы» Салытыру арқылы тақырыпты қорытады
Бағалау – Сіз оқушылардың материалды меңгеру деңгейін тексеруді қалай жоспарлайсыз? Оқушылардың материалдарды игеру деңгейін тексеру үшін қалыптастыру бағалау әдістері қолданылды. Оқушыларға тапсырма беру арқылы топпен жұмыс, жұптық жұмыс, оқушылардың көшбасшылық қасиеттерін көрсетуге, талантты және дарынды балаларды анықтауға мүмкіндік анықтаймын.
Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы
Сыныптағы жарықтың жеткілікті деңгейде болуын қадалап отыру керек. Терезені ашып, желдетіп, кабинетті дайындау. Интерактивті тақтаны қосып, керекті материалдарды дайындау. Интерактивті тақтаны 20-25 минуттан артық қолдануға болмайды. Көзге, денсаулыққазияндығынескертемін.
Саралау іріктелген тапсырмалар, нақты бір оқушыдан күтілетін нәтижелер, оқушыға дербес қолдау көрсету, оқу материалдары мен ресурстарын оқушылардың жеке қабілеттерін есепке ала отырып іріктеу (Гарднердің жиындық зият теориясы) түрінде болуы мүмкін. Саралау уақытты ұтымды пайдалана отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолдануға болады
Бұл бөлімде оқушылардың сабақ барысында үйренгенін бағалау үшін қолданатын әдіс-тәсілдерді жазасыз Жақсы ұйымдастырылған топтық жұмыс оқушылар арасында әлеуметтік өзара қарым-қатынасты, тиімді араласу және проблемаларды шешу дағдыларын дамытуға ықпал етеді. Бұл, өз кезегінде оқушыларды өздерінің оқуларына белсенді қатысуға итермелейді.
Денсаулық сақтау технологиялары. Сергіту сәттері мен белсенді іс-әрекет түрлері. Осы сабақта қолданылатын Қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақсаты/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақ кезеңдеріне бөлінген уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?
Бұл бөлімді сабақ туралы рефлексия жасау үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз бойынша сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.
Оқушыларға кезеңдері туралы толық түсінік бере алдым деп ойлаймын. Топтағы пікірталас пен кері байланыс орнату арқылы оқушылардың ауызша жауап беру дағдыларын дамыта отырып, оқушылар тақырыпты толық игере алды деп ойлаймын. Міндетті түрде әр оқушының білім деңгейін, белсенділігін ескере отырып топты тең қылып бөлдім. Оқушылардың бір – бірін бағалауы әділ әрі қызықты болды. Сабақ кезеңдерін бөлгенде уақыттың басым бөлігі топтық жұмысқа берілді. Сабақ жоспарында ауытқулар орын алмады.
Жалпы бағалау Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту мен оқуға қатысты)? 1: 2:
Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту мен оқуға қатысты)? 1. Сабақ жоспарлауға арналған әдіс –тәсілдерді тиімді қолдана білу керек.
Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы не білдім/анықтадым, келесі сабақтарда неге көңіл аудару қажет? Сабақ барысында әр оқушының жеке тұлға ретінде өзіндік ерекшеліктері бар екеніне көз жеткіздім.
