Сабақ мақсаты : Отан сүйген ұланбыз сүйіспеншілік құндылығы арқылы ұғындыру. Міндеттері

-Оқушыларды отанға, адамдарға қамқорлық жасай білуге тәрбиелеу

- оқушылардың құрметтей білу сезімдерін дамыту

- бүкіл адамзатқа жанашырлық танытуға тәрбиелеу;

Оқулық, дәптер (аудио, видео жазбалар)

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңi

Оқу құралдарына назар аудару. 5Т.

Ыңғайланып отырыңыздар, денелеріңізді түзу ұстаңыздар. Аяқ-қолыңызды айқастырмаңыз. Көздеріңізді жұмуларыңызды өтінемін.

Елестетіп көріңіз: Күн нұры сіздің төбеңізден өтіп, кеудеңізге қарай бойлап барады. Кеудеңіздің орта тұсында гүл түйнегі орналасқан. Гүлдің түйнегі нұрдан баяу ашылып келеді.

Нұр сәулесі сіздің бойыңызға ақырын тарай бастағанын елестетіңіз. Ол біртіндеп күшейе түсуде. Оймен осы нұрды қолдарыңызға түсіріңіз. Одан соң нұр аяқтарыңызға одан әрі аузыңызға, тіліңізге, құлақтарыңызға, көздеріңізге де жетті. Сіздің басыңыз түгелдей нұрға бөленіп, басыңызға сәулелі ой келеді.

Нұр бірте-бірте сіздің денеңізден шығып, жан-жағыңызға сәуле шашады. Осы нұрды туысқандарыңызға, мұғалімдеріңізге, достарыңызға, таныстарыңызға бағыттаңыз. Олардың да жүрегі нұрға толсын.

Осы нұр барлық тірі жанға таралсын... Ойша айтыңыз: «Мен нұрлымын... Нұр менің ішімде... Мен Нұрмын».

Енді осы Нұрды жүрегіңізге орналастырыңыз. Нұрға толы бүкіл әлем сіздің жүрегіңізде. Оны осындай әсем қалыпта сақтаңыз.

Жаймен көзіңізді ашуға болады. Рахмет.

7-сабақ. 31-32-беттегі Ж.Жабаевтын «Туысқан ел» өлеңін жаттап келу.

1. Бірлігі жарасқан халықпыз дегенді қалай түсінесіңдер?

2. «Бірлік», «татулық» туралы не білесіңдер?

3. Не үшін «Қазақстан бақытты ел» деп ойлайсындар?

Сергіту сәті.

Оңға, оңға түзу тұр,

Солға, солға түзу тұр.

Артқа қарай бір адым

Алдыға қарай бір адым

Жоғары төмен қарайық

Орнымызды табайық.

Сабақ барысын талқылау:

2 минут

2-рет ұлдарға, 2- рет қыздарға айтқызу.

Бәріміз қосылып айту. Дәптерге жазып алу
5. Мұғалімнің сыйы.

Бейнеролик . «Көртышқан мен қарлығаш»

1.Қарлығаш қандай жағдайға тап болды?

2.Қарлығашқа не кезікті?

3.Көртышқан қандай қамқорлық жасады?

1.Бөгде адамға жақсылық жасаған кезде қандай сезімде боласың?

2.Шындық адамды қандай нәрсеге жетелейді?

3.Өзің біреуге сыйластық ,құрмет көрсетесіз бе?

қамқорлық, құрметтеу, жанашырлық туралы әңгіме жазу.

Әр қатарға отан туралы мақал айтқызып, жаздыру.

1.Отан үшін отқа түс күймейсің.

2.Жерге тер төгіп, халыққа қан төгіп қызмет ет.

3.Ел дегенде езіліп, жұрт дегенде жұмылып қызмет ет.

4.Отанда опасызға орын жоқ.

5.Жаман елге жапалақта қожа. 6.Ел бақыты ер қолында.

7.Ел қадірін білмеген ер қадірін білмейді.

8.Елсіз ер болмайды, ерсіз ел болмайды.

9.Парыз сезімі, адамгершілік-жеке басының,ұлттың, Отанның мақтанышы.

10.Атамекен жері үшін,

Қасиетті елі үшін,

Болмай қалар кім батыр.

11. Опасызда Отан жоқ.

12.Өсер елдің баласы әкеденде асып түсер.

8-сабақ. 35-беттегі Біздің Мәншүк мәтінін оқып келу. Е.Естаев

- Енді көзімізді жұмып осы сабақта айтылған ойлар мен істерді ой елегінен өткізіп көрейікші.

- Барлық айтылған жақсы ойларды жүрегіміздің түкпіріне апарып орналастырайық.

- Енді көздеріңді аша ғойыңдар. Сабақ аяқталды. Бүгінгі күндерің қуаныш әкелсін!

Шаттық шеңбері.

Мұғалім оқушылармен амандасып, бүгінгі сабақтың тақырыбын, мақсатын түсіндіріп, оларды Шаттық шеңберіне шақырады.Шаттық шеңберінде барлығы үнтаспаға қосылып, «Өз елім» (сөзі:Қ.Мырзалиевтікі, әні:Н.Тілендиевтікі) әнін айтады.

Әңгімелесу:

1.     Балалар,     осы әнді айтқанда сендер қандай сезімде болдыңдар?

2.     «Жерім деп менің, Соғады мәңгі жүрегім», - дегенді қалай түсінесіңдер?

3.     Әнде  айтылғандай, сендер өздеріңді «ел тірегімін» деп ойлайсыңдар ма?

Мәтінмен жұмыс. С. Мәуленов. Мен елімді сүйемін.

Туған ел! Бұл кішкентай үйіңнің табалдырығынан басталады. Содан шетсіз-шексіз қиянға өрлеп кете барады. Оның жұпар атқан жусаны, оның жүректей болып желмен лүпілдей соққан гүлдері, оның кеудеңе құйылған мөлдір ауасы, жотаға өрлеген жалғыз аяқ жолдары-осының бәрі-бәрі сенің туған еліңді құрайды. Туған жерсіз адамның күні жоқ. Алыс кетсең, өз   үйіңнің мұржасына дейін сағынасың. Туған жерің түсіңе енеді. Алыстан сені қол бұлғап шақырады.

Мұғалім:

2.  Сендерге өз Отаның несімен ыстық?

3.  Сендер өз еліңді сүйетіндеріңді қалай дәлелдей аласыңдар?

Назар аудар.

1 -оқушы:       

Отан дейміз от жаққан жерімізді,

Отан дейміз өсірген елімізді.

Отан дейміз туған жер, атамекен,

Биік тау, орман, тоғай, көлімізді.

2-оқушы:        

Отан дейміз кең байтақ Астананы,

Жасыл жайлау, жаңа жол жас қаланы.

Отанның шеті де жоқ, шегі де жоқ,

Ол бірақ өз үйіңнен басталады.

3-оқушы:

Терезең тең басқалармен тарылма.

Өз елінің жырын жырлап, мұңын мұңдап әр ұлан,

Өз елінің қорғаушысы болу керек қашанда.

1-оқушы:        

Мемлекеттің қорғанымын ертеңгі.

Нұрға, гүлге толтырамын

Өзім туған өлкемді.

2-оқушы:

Отаным, кең далам орманды,

Болаттан соғылған қорғанды.

Бақыттың, шаттықтың мекені

Қолдаймын, қорғаймын Отанды.

3-оқушы:

Кең далам, таулы орман.

Ұл мен қыз қорғаймыз

Бақытты ұлы Отан.

Мұғалім: Балалар «Өзін-өзі тану» пәнін оқуда бізге көмек көрсететін аяулы достарымыз естеріңде ме?

Ендеше, біздің бүгінгі сабағымызға олар қонаққа келіпті. Қарсы алайық.

Сыныпқа Данышпан ата, Махаббат және Алпамыс кіреді.

Данышпан ата: Сәлеметсіңдер ме, балалар!

Оқушылар: Сәлеметсіздер ме! Төрге шығыңыздар!

Алпамыс: Достар, біз сендердің бүгінгі сабақтарыңа қонаққа келдік.

Данышпан ата: Балалар, сендер «Өзін-өзі тану» пәнін оқып жатырсыңдар ғой. Мен бүгін сендердің не үйренгендеріңді көрейін деп әдейі келдім. Білімдеріңді, өнерлеріңді көрейін. Сендер бабаларымыздың айтқан өсиеттерін білесіңдер ме?

Оқушылар: Білеміз. Ол ата-бабамыздан ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан дана, нақыл сөздер, мақал-мәтелдер, шешендік сөздер жинағы.

Махаббат: Ендеше балалар, Данышпан атамызға өздерің білетін туған жер, Отан туралы мақал-мәтелдеріңді айтып беріңдерші.

1-оқушы: Ел іші-алтын бесік.

2-оқушы:     Басқа елде сұлтан болғанша, өз еліңде ұлтан бол.

3-оқушы:     Туған жердей жер болмас, Туған елдей ел болмас.

4-оқушы:     Отан үшін отқа түс, күймейсің.

5-оқушы:     Туған жердің күні де ыстық, Түні де ыстық.

6-оқушы:     Үйіңде атаңның намысын қорға, Шет жерде Отаныңның намысын қорға.

Алпамыс: Өте жақсы. Ал қазір балалар, мақал-мәтелдердің алғашқы бөлігін ғана айтамын. Ал сендер жалғасын айтасыңдар.

1.  Отансыз адам... (Ормансыз бұлбұл )

2.  Пәлен жерде пайда бар.... (Өз жеріңдей қайда бар)

3.  Туған жердің жері де көрікті... (Елі де сүйікті)

Данышпан ата: Жарайсыңдар, балалар! Бұл жолы да білімді екендеріңді көрсеттіңдер. Ал,енді жұмбақ жасырсық шеше аласыңдар ма?

Оқушылар: Шешеміз, ата, шешеміз.

Махаббат: 1. Таңмен көзін ашады,

Әлемге нұрын шашады. (Күн.)

2.  Тұрады ылғи сөреде,

Іші толған өнеге. (Кітап)

3.  Тығыз белбеу, қос жібек,

Екі мұрын, бір шүмек. (Домбыра)

Алпамыс: Мына балалар білгір, білімді екен.

Махаббат: Ендеше, балалардың өнерін тамашалайық.

Шығармашылық жұмыс: - Оқушылар үш топқа бөлінеді. Әр топқа тапсырмалар беріледі.

1-                топ.         Отан, туған жерге деген сүйіспеншілігіңді жүрекшелерге жазу.

2-                топ.         Берілген суреттерді пайдалана отырып, тақырыпты ашатын коллаж құрастыру.

3-               топ . Отан, туған жер туралы эссе жазу.

Орындалған жұмыстар тақтаға ілініп, әр топтың мүшелері арқылы таныстырылады.

Дәйексөз: Отан-елдің анасы, Ел-ердің анасы.

Мұғалім: Енді балалар, бәріміз еліміздің тамаша табиғаты мен көрікті жерлеріне са- пар шегейік. Ол үшін интерактивті тақтаға назар аударайық.

Бұл бейнеслайд 3 бөлімді құрайды.

1-                         бөлім. «Арайланған Астанам». Бұл бөлімде ару Астанамыздың бүгінгі келбеті бей- неленген.

2-                         бөлім. «Қазақстанның жеті кереметі». Бұл бөлімде қазақ жеріндегі ең керемет деген ұлттық мәдени мұралар мен тарихи ескерткіштер қамтылған.

1.  Түркістан қаласында орналасқан, орта ғасырдан қалған, көгілдір күмбезді ғаламат ғимарат-Ахмет Иассауи кесенесі.

3.   1995 жылы салынған Абай-Шәкәрім бабаларымыздың кесенесі.

4.  Ұлттық музыка аспабы-домбыра.

5.  Астанадағы «Бәйтерек» монументі.

6.  Күлтегін ескерткіші.

7.   Тамғалы кешеніндегі тасқа салынған суреттер.

3-                        бөлім.  «Қандай көркем, туған өлкем!». Бурабай, Алтай таулары, Алакөл туралы.

Назар аудар. «Туған ел туған жер» деген сөздер әрдайым жүрекке жылы әсер етеді. Туған елін, өскен жерін сүю-әрбір ұрпақтың парызы. Сондықтан да әрбір адам туып-өскен жерін аялайды, қастерлейді, қорғайды,мақтан тұтады. Өйткені, Отан-алтын бесігіміз, ата-анамыз!

Жүректен-жүрекке

Біз-туған ел баласы (Сөзін жазған: Қ. Ыдырысов. Әнін жазған: Қ. Қуатбаев).

Балалар қолдарын жүрегіне қойып, оның соғысын тыңдайды және өздері білетін Отан, туған жер туралы өлең - тақпақ, мақал - мәтелдерді айтады.

http://go4.imgsmail.ru/imgpreview?key=43b8dc9aa3f29f5e&mb=imgdb_preview_1528

Балалық кезі

• 
  Шын есімі Мәнсия. Анасы еркелетіп Моншағым дей бергеннен, Мәнсияның тілі келмей өзін Мәншүк деп кеткен.
  

Мәншүктің өз әкесі - Жиенғали Мәметов. Бірақ Жиенғалидің інісі Ахмет Мәметовте бала болмаған соң, 1925 жылы Мәншүкті сол кісінің қолына берген.

• 
  Ахмет Саратов қаласында оқып жүргендіктен, Мәншүкті өзімен бірге сол жаққа алып кетеді. Көп ұзамай аласапыран заман басталады да, Ахмет бірнеше жыл ағасымен хабар алыса алмай қалады. Кейін 1931 жылы Алматыға келгеннен соң, жылдың соңында бір-ақ естиді: ағасы Жиенғалидің аштықтан көз жұмған екен. Ахмет Мәметов - қазақтан шыққан алғашқы дәрігерлердің бірі, өзі Алашордашы, Бейімбет Майлин, Құдайберген Жұбановтармен жақын араласқан. Сондықтан да 1938 жылдың қаңтар айында ұсталып кетеді.
  
• 
  Ахметтің әйелі Әмина Мәметова - Әбілқайыр ханның тұқымы. Атасы молда, әкесі елге сыйлы адам болған, өзі патша заманында әйелдер гимназиясында оқыған, Саратовта аспирантура бітірген, елге келген соң әдебиет пәнінің мұғалімі болып, сол кездегі газеттерге сыни мақала жазып тұрған.
  

Өмірбаяны

• 
  Ұлы Отан соғысы басталған кезде Мәншүк Алматы медициналық институтында оқып жүрді.
  
• 
  1942 ж. тамызда ол өз еркімен Қызыл Армия қатарына алынып, 21-нші атқыштар дивизиясының құрамында ұрысқа қатысты.
  
• 
  Аға сержант, пулеметші Мәншүк ұрыстарда өзінің мергендігімен және тобында батылдығымен көзге түсті. Невель қаласы үшін болған кескілескен шешуші ұрыста Мәншүк ақтық демі біткенше пулеметтен оқ боратып, қаһармандықпен қаза тапты.
  

Оған көрсетілген құрмет

• 
  Павлодар облысының колхозшылары Батыр қыздың құрметіне Мәншүк атындағы танк колоннасын құруға қаражат жинады.
  
• 
  Туған жерінде оған ескерткіш орнатылған
  
• 
  Невель, Алматы, Орал, т.б. қалаларда Мәншүк атында көшелер бар.
  
• 
  Республиканың ондаған мектептері, Қызылорда қыздар педагогикалық училищесі Мәншүк есімімен аталады.
  
• 
  Қаһарман қыздың өмірі мен өшпес ерлігі жайлы «Мәншүк туралы жыр» (авторы — А. Михалков-Кончаловский, режиссері М. Бегалин) көркем фильм түсірілді.^[1][
  

жүктеу/скачать 51,79 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: