Сабақ тақырыбы Менің отбасымның рухани құндылықтары Осы сабақта қол жеткізілетін оқу

• 
  қазақтың атақты батырлары мен билерінің есімдерін атайды;
  
• 
  олардың не себептен танымалдылыққа ие болғанын түсіндіреді.
  

• 
  жоңғарлармен шайқас жүріп жатқанын бейнелейтін суреттерге, қаруланған батырларға сипаттама береді.
  
• 
  батырлардың өмір жолымен танысып, олардың тағдырларында қандай ұқсастықтар, қандай айырмашылықтар бар екенін анықтайды, қорытындылар шығарады.
  
• 
  билердің тарихтағы рөлдері туралы талқылайды, пікірлерімен бөліседі.
  

Бөгенбай, Қабанбай, Наурызбай, Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би.

Қазақтар жүз жылдан аса жоңғарлармен соғысты.

Осы соғыста қазақтан көптеген атақты батырлар шықты.

Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би жоңғар тарапынан қауіп төнгенде қазақ жүздерінің басын біріктірді.

«Батыр» құрметті атағы кімдерге берілді? Неліктен жоңғарлар қазақ жеріне шабуыл жасады? Кез келген адам би бола ала ма?

Би нені білуі керек және оның қандай қабілеттері болуы керек?

Жазылым:

Кез келген батыр туралы әңгіме құрастыру

Жай әуенмен екі шеңбер болып қарама –қарсы айналады, әуен тоқтаған кезде бір-біріне қарап, баланың қасиетін айтады.

1-топ: «Мейірімді балалар» тобы

2-топ: «Бауырмал балалар» тобы

3-топ: « Ақылды балалар» тобы

• 
  Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз!
  
• 
  Уақытты үнемдейміз!
  
• 
  Нақты,дәл жауап береміз!
  
• 
  Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз!
  
• 
  Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз!
  

Ежелгі көшпелілер «байлықтан, мал-мүліктен айырылып қалуға болады, бірақ ешқашан туған жеріңнің бір қарыс жерінен айырылуға болмайды» деген шындықты ананың сүтімен

бойларына сіңіріп өсті. Ата-бабаларымыз найзаның ұшымен, ақ білектің күшімен жерімізді жаулардан қорғап келді. Бабалар үмітін ақтап, ұлан ғайыр жерді сақтау, қорғау – барлығымыздың азаматтық борышымыз. ХVIII ғасырда қазақтар өз жерін қорғау үшін жоңғарлармен соғысты. Осы соғыста қазақ халқынан өзінің ержүректілігімен, мықтылығымен көзге түскен, атағы бүкіл далаға тараған батырлар шықты. Балалар, «батыр» сөзін естігенде, көз алдарыңа не келеді? Батыр сөзіне ассоциация құрыңдар

Оқушылардың жауаптары.

Оқулықтағы суретке қарап отырып, батырдың қалай қаруланғанын сипаттап беріңдер. Ол неге сауытпен құрсауланып алған, қалай ойлайсыңдар?

Сұраққа жауап берген оқушыны мадақтау,толықтыру жасау, тиімді кері байланыс орнату.

Оқушылар шеңберге бір-бірінің иығына қолдарын салып, құшақтасқан түрде тұрып, сабақ туралы өз пікірлерін білдіреді. Мұғалімнің де бұл шеңберден орын алғаны дұрыс.

• 
  – билерді халық сайлаған;
  
• 
  – билер заңдарды білу керек;
  
• 
  – билер тілге шешен болу керек.
  
• 
  Оқулықтағы мәтінмен ары қарай жұмыс істейміз. Оқушылар билер туралы мәтінді соңына дейін оқиды. Талқыланатын мәселелер:
  
• 
  Неліктен үш ұлы би тарихта өшпес іс қалдырды?
  
• 
  Оқушылар:
  
• 
  – олар «Жеті Жарғы» заңдар жинағын құрастырды;
  
• 
  – жоңғар тарапынан қауіп төнген кезде үш жүздің басын біріктірді.
  

Тапсырманы орындаған оқушыны мадақтау,толықтыру жасау, тиімді кері байланыс орнату.

Белсенді оқу тапсырмалары.

Берілген тақырыпта топтық жұмысы жүргізіліп, әр топтың жұмысы қабырғаға ілінеді де, оқушылар жүріп, аралап, оған әр оқушылар кішкене жапсырма қағазға бағасын беріп, пікірін жазып жабыстырып кетеді. Ең  жақсы баға алған топтың жұмысы қаралады.

Олар тарих төрінен орын алды. Ұлт болып сақталғанымыз үшін, тәуелсіздік туын тіккеніміз үшін, біз, қазіргі ұрпақ, оларға қарыздармыз. Оларға бас иеміз!

«Өзіңді өзің жауапқа тарт. Бұл өзгелерді жауапқа тартудан да қиын. Егер өз-өзіңді жауапқа тарта білсең, сен шын мәнінде нағыз ақылдысың». Антуан де Сент-Экзюпери

• 
  қазақтың атақты батырлары мен билерінің есімдерін атайды;
  
• 
  олардың не себептен танымалдылыққа ие болғанын түсіндіреді.
  

Оқушылар «Еркін микрофон» әдісі бойынша сабаққа кері байланысты ауызша айтты.

Тапсырманы орындаған оқушыны мадақтау,толықтыру жасау, тиімді кері байланыс орнату.

Кері байланыста оқушылар өз топтарының жұмысымен бірге басқа топтың да жұмыстарын бағалады және ұсыныстарын берді.

Саралау уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез келген

кезеңінде қолданыла алады.

Осы сабақта қолданылат ын

Қауіпсіздік техникасы

ережелерінің тармақтары.

Сабақ мақсаттары /оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да

1:

2:

жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу

қажет?

Көтеріліс, азаттық.

Кіші жүздің Ресей империясының құрамына кіруі. Азаттық үшін күрес.

Неліктен Әбілқайыр хан 1730 жылы Петерборға елшілік жіберді?

Қазақстанның Ресей империясының құрамына кіруінің қандай жағымсыз жақтары болды? Неліктен қазақтар көтеріліске шықты?

Хат:

Кез келген азаттық үшін күрескендердің атымен шумақ құрастыру.

Жай әуенмен екі шеңбер болып қарама –қарсы айналады, әуен тоқтаған кезде бір-біріне қарап, баланың қасиетін айтады.

1-топ: «Мейірімді балалар» тобы

2-топ: «Бауырмал балалар» тобы

3-топ: « Ақылды балалар» тобы

• 
  Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз!
  
• 
  Уақытты үнемдейміз!
  
• 
  Нақты,дәл жауап береміз!
  
• 
  Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз!
  
• 
  Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз!
  

Оралдағы Сырым Датұлының ескерткіші, Атыраудағы Исатай Тайманов пен Махамбет Өтемісұлының ескерткіштері, Астанадағы Кенесары Қасымұлының ескерткіші, Алматыдағы Амангелді Имановтың ескерткіші.

қазақ халқының тәуелсіздігі үшін күрескен жандар жайлы білеміз;

тәуелсіздік үшін күрескен тұлғалар жайында өлең шумағын құрастырамыз, сурет саламыз, таныстырылымдар жасаймыз.

ҚБ: Отшашу арқылы бір-бірін бағалау.

Оқу мақсатын таныстыру

Күтілетін нәтижені анықтау

Сұраққа жауап берген оқушыны мадақтау,толықтыру жасау, тиімді кері байланыс орнату.

«Оқулықтағы 1-азат жолды оқу

Мұғалім: Тарихшылар Ресей империясының құрамына ерікті түрде кірген халықтар жайлы көп айта бермеу керек деп есептейді. Әрине, әр халық өз алдына, тәуелсіз өмір сүргісі келеді. Егер ұлы державаға күреспей-ақ қосыла салса, онда оның да өз себебі бар. Қандай себеппен Әбілқайыр хан Ресей империясының бодандығын қабылдағысы келді, қалай ойлайсыңдар?

Оқушылар: жоңғарлармен соғыс.

Мұғалім: Иә, Ресей империясы қазақтардың өз жерін жауларынан қорғауына күш жұмылдыра алатын еді. Бірақ олардың өз көздеген мақсаттары болды.

Қазақстанның Ресейге қосылуының оң жақтарын қарастырып көрейік. Екі-екіден жұмыс істей отырып, осы пікірді қорғайтын кем дегенде екі дәлелді келтіріңдер.

(Ж) Оқушылардың дәлелдері:

жаудың шабуылына күш біріктіру; сауда-саттықты дамыту және т.б.

Ресей құрамына кірудің теріс жақтары, жағымсыз әсерлері де бар.

Тапсырмаға дейін оқулықтағы мәтінді оқу.

Слайд-презентацияны көру және электронды қосымшадан тапсырманы орындау. Мұғалім: Қазақстанның Ресей құрамына кіруінің қандай теріс жақтарын атайсыңдар? Оқушылардың жауаптары

XIX ғасырдың басында Ресей патшалығы Қазақстандағы ең шұрайлы жайылым жерлерді тартып алды. Тартып алған аймақтарға бекіністер тұрғыза бастады. Қазақтар тарапынан болған кішігірім наразылықтарды жазалаушы жасақ басып тастап отырды. Қазақ жеріне

хандардың билігі жүрмеді.

Мұғалім: Осының бәрі көтерілістердің басталуына алып келді. Көтерілістерді күшпен басып отырды. Қанша басуға тырысса да, қазақ халқын күресуге шақырған көтеріліс басшыларының есімі халық жадында мәңгі сақталды.

Тапсырманы орындау:

Қатардағы артық тұрған есімдердің астын сыз. Неліктен, түсіндір?

Мына тармақтарды кім жазған? Сен ол туралы не білесің?

Көтеріліс көсемдері жайлы көптеген өлеңдер, дастандар жазылды, күйлер өмірге келді.

Кенесары Қасымұлының қазасына арнаған Нысанбай жыраудың жоқтау өлеңін тыңдаңдар:

Еркін жел бүгін тынықсын

Ақындар әнін ұмытсын.

Ерке ұлын іздеп жоқтаған

Туған жер зары естілсін.

Оқ тиген қалың ағаштай

Жалындап кетті-ау, Кенекем.

(Т) Оқушылар топта жұмыс істей отырып, шығармашылық тапсырмаларды орындайды: 1-топ

Өзіңді көтерілістің басшысымын деп елестетіп көр. Халықты азаттық үшін күреске

шақыратын үндеу құрастыр.

2-топ

3-топ

4-топ

Топтардың тапсырмаларды көрсетуі

ҚБ «Сиқырлы сызық» стратегиясы.

Оқушылар дәптердің шетіне шкала сызады және өздерінің пікірлері бойынша тапсырманың қандай деңгейде орындалғанын айқаршықпен (+) белгілейді. Мұғалім тексеру кезінде оқушының бағасымен келіссе, айқаршықты айналдыра қоршайды, егер келіспесе, өзінің айқаршығын төменге немесе жоғарыға белгілейді.ҚБ: Бас бармақ арқылы бір-бірін бағалау.

Тапсырманы орындаған оқушыны мадақтау,толықтыру жасау, тиімді кері байланыс орнату.

Белсенді оқу тапсырмалары.

Берілген тақырыпта топтық жұмысы жүргізіліп, әр топтың жұмысы қабырғаға ілінеді де, оқушылар жүріп, аралап, оған әр оқушылар кішкене жапсырма қағазға бағасын беріп, пікірін жазып жабыстырып кетеді. Ең  жақсы баға алған топтың жұмысы қаралады.

Оқушылар «Еркін микрофон» әдісі бойынша сабаққа кері байланысты ауызша айтты.

Кері байланыста оқушылар өз топтарының жұмысымен бірге басқа топтың да жұмыстарын бағалады және ұсыныстарын берді.

Саралау уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез келген

кезеңінде қолданыла алады.

Осы сабақта қолданылат ын

Қауіпсіздік техникасы

ережелерінің тармақтары.

Сабақ мақсаттары /оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да

1:

2:

жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу