Сабақ тақырыбы: тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер. Сабақ мақсаты

1. 
   Нақты тербелмелі контурдағы тербелістер неліктен өшеді?
   
2. 
   Қандай тербелістер еріксіз деп аталады?
   
3. 
   Автотербелістердің еріксіз тербелістерден айырмашылығы неде?
   
4. 
   Автотербелмелі жүйе қандай негізгі элементтерден тұрады?
   
5. 
   Кері байланыс деген не?
   
6. 
   Автотербелістерге мысалдар келтіріңдер.
   

1. 
   Оқушылардың осы тарауда алған теориялық білімдерін есеп шығаруда қолдана білуге дағдыландыру.
   
2. 
   Оқушыларды ө­з бетімен ғылыми ой қорытындыларын жасай білуге жетелеу.
   
3. 
   Жауапкершілікке, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.
   

№1.4.

400 Гц дыбыс жиілігіндегі электр тербелістерін алу үшін катушкасының индуктивтіліг 0,76 Гн тербелмелі контурға сыйымдылығы 2 мкФ тербелмелі контурға сыйымдылығы қандай конденсатор жалғау керек?

№1.7.

Тербелмелі контур индуктивтілігі 2,5∙10^-6 Гн катушкадан және өзара параллель жалғанған, әрқайсысының сыйымдылығы 5∙10^-3 мкФ екі конденсатордан тұрады. Контурдағы электр тербелістерінің периодын анықтау керек?

№1.8.

Тербелмелі контур әрбір астарының ауданы 100 см² ауа конденсаторы мен индуктивтігі 10^-5 Гн катушкадан тұрады. Контурдағы тербеліс периоды 10^-7 с. Конденсатор астраларының ара қашықтығын анықтаңдар.

№1.13.

Тербелмелі контурдің конденсаторы астарларындағы заряд t уақыт ішінде q=10^-6cos10⁴πt теңдеуіне сәйкес өзгереді. Ток күшінің уақытқа тәуелділігін өрнектейтін i=i(t) теңдеуін жазыңдар. Контурдағы тербеліс периоды мен жиілігін, заряд тербелісінің амплитудасын және ток күшінің тербеліс амплитудасын табыңдар.

№1.17.

Индуктивтілігі 31 мГн катушка әрбір астарының ауданы 20 см², ал арақашықтығы 1 см жазық конденсаторға жалғанған. Егер ток күшінің амплитудасы 0,2 мА, ал кернеудің амплитудасы 10 В болса, астарлар арасындағы кеңістікті толтырып тұрған ортаның диэлектрлік өтімділігі неге тең?

№1.19.

Тербелмелі контурдың конденсаторына q_m=10^-4 Кл заряд берілген кезде контурда еркін өшетін тербелістер басталған. Тербеліс толығымен тоқтаған мезеттегі контурда бөлінетін жылу мөлшерін табыңдар.

№.1.20.

Контур индуктивтілігі 22 мкГн катушкадан 1 Ом кедергіден және сыйымдылығы 222 пФ конденсатордан тұрады. Контурдағы өшпейтін тербеліске конденсатордағы ең үлкен кернеу 5В болатын етіп демеу беру үшін контур қанадй қуатты пайдалануы керек?

№1.21.

Индуктивтілігі 5 мкГн катушкадан және сыйымдылығы 13330 пФ конденсатордан тұратын тербелмелі контурдағы ең үлкен кернеу 1,5 В. Контурдың кедергісі мейлінше аз. Егер катушканың орамдар маны 28 болса, онда контурдағы ток күшінің әсерлік мәнін, магнит ағынының аң үлкен мәнін анықтаңдар.

ІІІ. Қорытындылау.

IV. Бағалау,

V. Үйге тапсырма: Қайталау. Рымкевич есептер жинағынан:

№938, №940, №945

1. 
   Оқушыларға айнмалы ток, айнымалы ток генераторының жұмыс істеу принциптері туралы түсінік беру.
   
2. 
   Оқушыларды ө­з бетімен ғылыми ой қорытындыларын жасай білуге жетелеу.
   
3. 
   Жауапкершілікке, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу. Ғылыми дүниетанымын қалыптастыру.
   

Тізбекте орныққан еріксіз электромагниттік тербелістерді айнымалы ток деп атайды.

Берілген уақыт мезетінде өткізгіштің кез келген көлденең қимасындағы ток күшінің мәні, яғни ток күшінің лездік мәні бірдей болса, мұндай токты квазистационар ток деп атайды.

Айнымалы ток генераторының құрылысының принциптік сұлбасы: