Сабақтың өткізу жоспары І ақпараттық бөлім Ағымдық бақылау сұрақтары Бақылау нүктелері
жүктеу/скачать 1,29 Mb. Pdf көрінісі
|
Апоптоз №11ПС және ОБӨЖ (1)
|
Апоптоздың түрлері жəне іске қосылу механизмдері оқу жəне суреттеу Апоптоз жəне некроз Апоптоз жəне некроз құбылыстарын ажырата білу керек. Некроз
) немесе сему – бұл тірі организм-де қандай да болмасын экзо- немесе эндогенді зақымдану əсерінен тіннің жергілікті өлуімен көрінетін патологиялық үдеріс. Некроз ісінумен, цитоплазмалық нəруыздардың денатурациясымен жəне коагуляциясымен, жасушалық органеллалардың, соңында барлық жасушаның бұзылысымен көрінеді. Тіннің қамтамасыздануының тоқтауы ( инфарктке, гангренаға əкелуі мүмкін) жəне бактериялардың немесе вирустардың патогенді өнімдерінің (токсиндер, жоғары сезімталдық реакциясын шақыратын нəруыздар жəне т.с.с.) əсері.
– бұл да жасуша өлімі, бірақ жасушаның мұндай өлімі жасуша мембранасының зақымдануы салдарынан басқарусыз болады («анархиялық жол»).
Апоптоз
Некроз Хроматин конденсациясы жəне
жасушаның кейбір
қысылулары ядро
мен цитоплазманың апоптозды денешіктер түзумен жүретін ф р а г м е н т а ц и я с ы ( х р ом ат и н фрагменттері апоптозды денешіктерде болады) апоптозды денешіктердің қоршаған жасушалармен фагоцитозы Плазмалемма мен басқа да мембраналардың зақымдануы Жасушаның толығымен ісінуі, жасуша
көлемі үлкейеді
Лизосомалық мембраналардың зақымдануынан жасушаның лизосо-
ма ферменттерімен өзін-өзі бейберекет қорытуы жүреді Хроматин тек некроздың шетінде
ғана өзгеріп, кариолизис нəтижесінде жойылады Плазмолемманың жарылып, жасушалық ыдырау
өнімдерінің жасушааралық ортаға түсуі көрші жасушалардың зақымдануын жəне қабыну үдерісінің басталуын шақырады. Некроз жəне апоптоз үдерістеріндегі ультрақұрылымдық өзгерістердің реттілігі |