Күні: 21.04.16. Пәні: Физика Сыныбы: 7 «А»
Сабақтың тақырыбы: Ауырлық күші әрекет ететін дененің потенциалдық энергиясы.
Деформацияланған серіппенің потенциалдық энергиясы.
Сабақтың мақсаты: оқушыларға энергия ұғымы жайлы тереңірек білуі үшін ауырлық күші әрекет ететін дененің потенциалдық энергиясы, деформацияланған серіппенің потенциалдық энергиясы жайлы түсінік беру
Сабақтың міндеттері:
1. Потенциалдық энергия туралы білім беру.
2. Формулаларды дұрыс пайдаланып есеп шығаруды үйрету, есте сақтау қабілеттерін дамыту.
3. Өзара ынтымақты қарым-қатынаста болуға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Қолданылатын әдіс тәсілдер: Топтық жұмыс, сәйкестендіру, сұрақ-жауап,
Күтілетін нәтиже:
Потенциалдық энергия туралы мағлұмат алады.
Формулаларды дұрыс пайдаланып есептер шығара алады.
Өзара ынтымақты қарым-қатынаста болады.
Қамтылатын модульдер: СТО, жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту, оқуды бағалау, оқытуды басқару және көшбасшылық, жаңа әдіс-тәсілдер.
Сабақтың кезеңдері.
|
Мұғалімнің іс-әрекеті
|
Оқушының іс-әрекеті
|
І. Қызығушылықты ояту.
(8-10 мин)
|
1. Оқушылармен амандасу, сабаққа келмеген оқушыны анықтау, сабаққа дайындықтарын бақылау. Топқа бөлуді ұйымдастыру. Бағалау парақтарын тарату.(3 мин)
2. А) териялық сұрау.
Оқушылар топтарымен «Энергия» шамасын сатылай кешенді талдайды.
Энергия
1.Анықтамасы:дененің жұмыс істеу қабілетін нақты сипаттайтын шама
2.Таңбасы: W
3.Түрлері: потенциалдық және кинетикалық
4.Формуласы: Ek= mv2/2; En=mgh
5.Өлшем бірлігі: 1Дж,
6.Түрленуі: m=2Ek /v2; v=√2Ek/m; h=En /mg
В) Формулалардың сәйкесін табу
En= F*S
Ek= mgh
Fa= mv2/2
A= mg
|
1. Орындарынан тұрып мұғаліммен амандасады, сабаққа келмеген оқушыны айтады, сабаққа дайындалды. Топбасшы бағалау парағын толтырады.
2. Дәптерлеріне жеке орындайды. Жанындағы адамның дәптерімен ауысып тексереді.
|
ІІ. Мағынаны тану. Топтық жұмыс. (20-25 мин)
|
1. Жаңа тақырып теориясы.
Ауырлық күші әрекетінен еркін құлаған дененің қарастырайық. Жер бетімен салыстырғанда h1 биіктігіне көтерілген дене А1 нүктеснен төмен қарай А2 нүктесіне құлады делік. Сонда ауырлық күшінің істеген жұмысын табайық.
Екі нүктенің араында дененің жүрген жолы:
Дененің қозғалыс бағытында әсер етерін күш:
Денеің құлаған кездегі ауырлық күшінің істейтін жұмысы:
Потенциалдық энергия мынадай қасиеттермен сипаттталады:
1. Ол дененің орналасу күйіне және басқа денелермен әрекеттесу күштеріне тәуелді өзгереді;
2. Әрекеттесу күшінің жұмысы потенциалдық энергияның кемуі есебінен өндіріледі:
Деформацияланған денелерге Гук заңына сәйкес серпімділік күші әсер етеді. Мұндағы |∆ℓ| -серіппенің абсолют ұзаруы;
к – серіппе қатаңдығы. [Н/м]
ℓ=ℓ 1 -ℓ2 А нүктесінің орын ауыстыруы
ℓ 1-серіппенің бастапқы орын ауыстыруы
ℓ2 –серіппенің соңғы ұзаруы
F1=k∙ℓ1
F2=k∙ℓ2 т.с.с
Сондықтан серпімділік күішінің жұмысын анықтау үшін оның орташа мәнін аламыз:
Сонда серпімділік күішінің істеген жұмысы мынаған тең болады:
Жақшаларды бір-біріне көбейтсек:
Деформацияланған серіппенің потенциалдық энергиясы :
Серпімділік күшінің істеген А жұмысы серіппенің потенциалдық энергиясының Еп өзгерісіне тең:
2. Топтық жұмыс ұйымдастырады: әр топқа түрлендірілген тапсырмалар береді. Қажетті ресурстармен қамтамасыз етеді.
3. Есептер шығару. (3 мин)
1.Массасы 3 кг дененің потенциалдық энергиясы 60 Дж дененің Жерден көтерілу биіктігі қандай?
Берілгені: шешуі есептелуі
m=3 кг Ep=mgh h=60 Дж/3 кг*10Н/кг=2м
Ep=60 Дж h=Ep/mg
g=10 Н/кг
т/к: һ-?
Жауабы: h=2м
2. Қатаңдығы 2*105 Н/м серіппе серпімділік күшінің әсерінен 3 см-ге ұзарады. Созылған серіппенің потенциалдық энергиясы қандай?
Берілгені: шешуі есептелуі
k=2*105 Н/кг Еp=kl2/2 Еp=2*105 Н/кг *(3*10-2 l=3 см м)2/2=90 Дж
т/к: Еp-?
|
1. Тыңдайды. Түсінік қалыптастырады.
2. І – топ: Ауырлық күші әрекет ететін дененің потенциалдық энергиясы
ІІ – топ: Деформацияланған серіппенің потенциалдық энергиясы
3. Есептерді топ болып шығарады.
4. Жеке орындайды.
|
ІІІ. Ой толғау кезеңі. (8-10 мин)
|
1. Жаңа сабақ бойынша сұрақтар:
Ауырлық күші әсер ететін дененің потенциалдық энергиясының формуаласы қалай өрнектеледі? Жауабы: En=mgh
Ауырлық күшінің жұмысы мен потенциалдық энергиясының арасында қандай байланыс бар?
Жауабы:
Неліктен потенциалдық энергия салыстырмалы сипат алады? Жауабы: нөлдік деңгейін таңдауға байланысты.
Серпімділік күшінің жұмысы неге оның орташа мәнімен анықталады? Жауабы: серіппенің ұзаруы үнемі өзгеріп отыратын айнымалы шама.
Сығылған (созылған) серіппенің потенциалдық энергиясы қандай формуламен өрнектеледі? Жауабы:
Серіппенің потенциалдық энергиясының өзгерісі мен серпімділік күші жұмысының арасындағы байланыс қалай өрнектеледі? Жауабы:
2. «Кері байланыс» карточкаларын таратады.
3. Бағалау парағына бағаларын қоюды сұрайды.
|
1. Сұрақтарға жауап береді.
2. Карточкаларды толтырады.
3. Топбасшысы оқушылардың сабаққа қатысуына қарай бағалайды.
|
ІV. Үйге тапсырма беру.(1 мин)
|
§ , жаттығу
|
Күнделіктеріне жазып алады.
|
Бағалау парағы: І топ
Топ мүшелері
|
Тест
|
Топтық тапсырма
|
Есеп шығару. Физ.диктант
|
Т кестесі
|
Қорытынды баға
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бағалау парағы: ІІ топ
Топ мүшелері
|
Тест
|
Постер құру
|
Есеп шығару. Физ. диктант
|
Қорытынды баға
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
Кері байланыс парағы:
Нені білдім:________________________________________________________
Бұл білім маған не үшін қажет:________________________________________
Не білгім келеді: _________________________________________________
№39 Үлкен Сұлутөр орта мектебі
Тақырыбы: § Ауырлық күші әрекет ететін дененің потенциалдық энергиясы. § Деформацияланған серіппенің потенциалдық энергиясы.
Пән мұғалімі: Өмірбеков Ғ.Ә.
2015-2016 оқу жылы
Достарыңызбен бөлісу: |