Сабақтың тақырыбы: Д.Бабатайұлы «Еспембет» дастаны
|
Сабақтың мақсат-міндеттері:
|
А) білімділік:
|
Д. Бабатайұлының эпикалық шығармасы – «Еспембет» поэмасының мазмұнын, тақырыбын, идеясын ұғындырыу, батырлар жырымен үндестігін таныту, әдеби-теориялық талдау жасау
|
Ә) дамытушылық:
|
шығарманы талдай отырып, өз ойларын еркін айтуға жағдай жасау, шығармашылыққа, ізденімпаздыққа баулу;
|
Б) тәрбиелік:
|
еліне, жеріне деген патриоттық сезімін ояту, ұлттық құндылықтарымызды бағалай білуге тәрбиелеу.
|
Сабақта қолданылатын педагогикалық технология:
|
|
Сабақтың типі:
|
Аралас сабақ
|
Сабақтың түрі:
|
дәстүрлі сабақ
|
Сабақтың әдістері:
|
түсіндіру, суреттеу, салыстыру, эңгімелеу, сүрақ-жауап, бекіту, сөздікпен жүмыс, бағалау, қорытындылау
|
Сабақтың оқыту құралдары және көрнекілігі:
|
10-сыныпқа арналған оқулық. Қазақ әдебиеті. Авт: С. Қирабаев, Ұ. АСыл, Г. Құрманбай, С. Дүйсебаев, Б. Әрінова
Алматы «Мектеп», 2006
|
Сабақтың пәнаралық байланысы:
|
орыс тілі, ағылшын
|
Сабақ барысы:
|
Мұғалімнің қызметі
|
Оқушының қызметі
|
І. Ұйымдастыру бөлімі
|
-амандасу;
-түгелдеу;
-оқушының
назарын сабаққа
аудару;
-оқу
құралдарының
дайындығын
тексеру
|
-амандасу;
-кезекшілік
міндеттерін
атқару;
-сабаққа
дайындалу;
|
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
|
Д.Бабатайұлының өмірі мен шығармашылығын зерттеу
|
|
ІІІ. Жаңа материалды қабылдауға дайындық
|
Тақтаға жаңа тақырыпты жазып, сабақтың мақсатымен түсіндіремін.
|
ІV. Жаңа материалды түсіндіру
|
А) жаңа ұғымға байланысты жұмыс
|
Бөлімдік жоспар:
І бөлім «Жігіттің жақсы болмағы – нағашыдан ...»
ІІ бөлім «Ер туған жеріне...»
ІІІ бөлім «Елге қорған ер туса...» немесе «Ер ел үшін туады»
Композициялық жоспар:
Композициялық жоспар
|
Суреттеу тәсілдері
|
Поэманың тілі
|
Поэмадағы салт-дәстүрлер
|
1.Пролог
2. Еспембеттің нағашы жұртында тәрбиеленуі
3. Туған елге оралсам деген арманы.
4. Атасынан бата алып, Ақбөртемен еліне оралуы.
5. Қалмаққа қарсы соғысқа аттануы.
6. Қалмақ батырымен жекпе-жекке шығуы.
7. Елінің олжаға кенеліп, Еспембеттің елге танылуы.
|
Деталь
Баяндау
Монолог
Диалог
Баяндау
Баяндау
Суреттеу
Суреттеу
Баяндау
Баяндау
|
Жетімдіктің арқаны - метафора
Өрттен шыққан ұшқындай- теңеу
Толқынды топ – метафора
Қан құмар қылыш - эпитет
Бұйдалы тайлақ секілді –күрделі теңеу
Қаны толды ұртына-әсірелеу
Қанға сусап - әсірелеу
|
Нағашы мен жиен
(туыстық ұғым жайлы)
Ас беру
Сауын айту
Енші бөліп беру
Үйлендіру,
қалыңдық әпру
Бата беру
|
Кейіпкер бейнесін ашу:
Парасатты, алдына мақсат қоя білушілік, тектілік, ақылды, алып күш иесі, ержүрек, басқаларға үлгі, ұлтының патриоты, адал, ел қамқоры, ақжүрек, дүниеге қызықпайды, жомарт, кең пейіл, адал, сезімтал т.б.
|
Ә) Танымдық қабілеттерін арттыруға арналған жұмыс түрлері мен тапсырма
|
V.Жаңа білімді бекіту
|
«Еспембет» поэмасы Өзара үндестік Батырлар жыры
1.Жазба әдебиет
2. Әке-шешесіз жетім өсуі.
3. Сүйген жары айтылмайды.
4. Туған елінен, жерінен жырақта өсіп ер жеткен
5. Жыраулар поэзиясы
|
Ұлттық психология
Батырлықты дәріптеу
Қазақ-қалмақ соғысы
Ат – ер қанаты
Елін, жерін жаудан қорғауды мақсат ету т.б.
|
1.Ауыз әдебиеті үлгісі
2.Әке-шешесінің ерке балалары
3. Батырдың қасынан табылатын сүйген жарының болуы
4. Туған елінің топырағында аунап-қунап өскен
5. Түркі тектес халықтарға ортақ туынды
|
Сұрақтар кою арқылы жаңа сабақты бекітемін.
1. Поэманың басталуы қандай оқиғаға құрылған?
2. Еспембеттің «Ер туған жеріне, ит тойған жеріне» деген қағиданы ұстану себебі неде?
3. Нағашы атасы жиенінің тілегіне қалай қарады?
4. Ел- жұрты қалай қарсы алды? Себебі неде деп ойлайсыңдар?
5. Еспембет кімнің асына барды?
6. Қазақ батырлары қайда, не үшін аттанды?
7. Ұрыста Еспембет қалай танылды?
|
VІ. Үйге тапсырма. Қорытындылау
|
«Еспембет» дастанынан үзінді жаттау
|
VІІ.Бағалау
|
|
|
