Жауабы: күріш, арпа, бидай, мақта мата, піл үйегі, металл бұйымдары, зергерлік бұйымдар, қару жарақтар т.б
Қалыптастырушы бағалау
Дескриптор Ежелгі Үндістандағы діни және буддизмге қатысты ұғымдарды анықтайды
Сұрақтар қоржыны
Фишкамен бағалау
суретті қағаз /
топқа бөлу
Сабақтың ортасы
25 мин
1мин
5мин
2 мин
15мин
10-мин
Қысқаша шолуретінде үнділер қандай шаруашылықпен айналысқаны туралы және қандай өндіріс көздері болғаны туралы айтылады. Термин сөздер (дәптермен жұмыс) Зебу – Оңтүстік Азия мен Шығыс Африкада таралған ірі қара малдың түрі
Дәмдеуіштер – ежелгі заманнан Шығыс елдерінде өсімдіктерден алынатын азықтың дәмін жетілдіру үшін қосылатын қоспалар
Каботаждық сауда– жағалауда жүзетін, бірақ ашық теңізге шықпайтын каботаждық деп аталатын кемелер арқылы жүргізілетін жағадағы теңіз саудасы
Дони – каботаждық саудада пайдаланатын үнді кемесі
Эталон – өлшем, белгілі бір затпен салыстырылатын сапа үлгісі
1. Картамен жұмыс (жеке оқушылар) әр оқушы жұбымен Үндістанның шекарасын белгілейді
Практикалық тапсырманы жұптасып орындау.
Қалыптастырушы бағалау. Бас бармақ арқылы
Дескриптор Үндістанның шекарасын кескін картаға белгілейді
Тапсырма-2 : Мәтінмен жұмыс. Егіншілік Ежелгі Үндістанның негізгі шаруашылығы болған, ал мал шаруашылығы қосалқы рөл атқарды. Өсірген мәдени дақылдары: күріш, бидай, арпа; майлы мәдени өсімдігі: сезам (күнжіт).
Бау-бақша кәсібі дамыды. Дәмдеуіштер көп өсірілді. Қант
қамысы мен мақтаны қолдан өсіру жетілдіріліп жатты.
Егіншілік суармалы болды және жасанды суару жүйесі
дамыды. Бір жылда бірнеше рет егін жинау әдеттегі
жағдай болатын.
Қолөнер де өрледі. Үнді шеберлері сапалы мақта маталар мен, зергерлік бұйымдар, қару-жарақтары мен және
металдан жасалған еңбек құралдарымен әйгілі болды. Тастар, ағаш пен піл сүйектері сапалы өңделді.
Тарихи және әдеби шығармаларда саудагерлер, көпес керуеншілер, сауда келісімдеріжиі көрініс тапты. Ішкі тауар алмасу ісі нашар, ал сыртқы сауда-саттық
жүйесі жоғары деңгейде дамыды. Каботаждық сауданың мәні арта түсті. Сауда мемлекеттің тарапынан бақыланды.
Арнайы шенеуніктер сауда ережелерінің сақталуын,
өлшемдер мен өлшегіштердің дұрыстығын, өнімнің
сапасын қадағалады.
Біздің заманымыздың алғашқы ғасырларында Үндістан
саудагерлері халықаралық сауда ісінде үстемдік құрып, Жерорта теңізіне дейін жеткен. Үндістаннан басқа елдерге бұрыш пен басқада
дәмдеуіштер, жібек пен үнді тоқымасы шығарылды. Әсіресе бояғыштармен боялған маталар
үлкен сұранысқа ие болды. Мұндай бояғыштардың арасында индиго да (қара көкбояу) болды.
Бұл дерек Ежелгі Үндістанда химияның жоғары дәрежедедамығанын айқындайды. Сол замандағы химия металлур-
гиямен тығыз байланысты болды. Үнді болаты мен үнді қару-жарақтары жоғары бағаланды.
