Сабақтың тақырыбы: Жазық және сфералық айналар Оқу мақсаты



Дата18.05.2022
өлшемі5,54 Mb.
#143711
түріСабақ
Байланысты:
11 с Презентация 3-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Жазық және сфералық айналар

Оқу мақсаты:

11.7.2.2 - сфералық айнадағы сәуленің жолын салу және сфералық айнаның формуласын есептер шығаруда қолдану

Бағалау критерийлері

- Жазық және сфералық айналардың сипаттамаларын біледі;

- Сфералық айнада кескін тұрғызады;

-Жазық және сфералық айналардан салынған кескіндердің айырмашылықтарын сипаттайды.

Бұл скульптура қайда орналасқан?


Небесные врата

Суреттердегі айналардың айырмашылықтарын түсіндіріңдер.


Суреттердегі айналардың қолданылу мақсатын түсіндіріңдер.

Мағынаны тану

  • https://www.youtube.com/watch?v=isb2jQptidg

Жазық айнадан кескін алу. Жазық айнадағы кескіннің ерекшеліктері

  • Кескін жалған, түзу, өзінің өлшемдеріне тең;
  • Нәрсе айна алдында қандай қашықтықта тұрса, кескін айнаның ар жағында сондай қашықтықта орналасады;
  • Нәрсе өзінің кескініне симметриялы болады.

S нүктесі - жарық көзі; нүктесі - айнадағы кескіні. Жарық шығарып тұрған S нүктесінен MN айнаға дейінгі қашықтық, MN айнаданнүктесіне дейінгі қашықтығына тең: - жазық айнаның формуласы
Өзара перпендикуляр орналасқан екі айнадан алынатын кескіндердің санын табатын формула:
Жалпы жағдайда, айналар бір-біріне кез келген α бұрышпен орналасқан кезде кескіндер санын табатын формула:

Жазық айнаның қолданылуы


Тұрмыста: бейнені көру үшін, т.б.
Медицинада: мысалы, тіс емдеуде;
Оптикалық құралдарда: перископ, телескоп т.б.;
Өнеркәсіпте: жоғары температурада бу алу үшін

Ойыс және Дөңес (сфераның бөлігі ғана)


C: Сфераның радиусы
F: Ойыс айна фокусы
F: Фокустық қашықтық, F = R / 2
r
f

C

F

Дөңес айна


Жарық сәулесі оптикалық оське параллель өтіп, фокус арқылы шағылады.
Оптикалық ось

F
Фокус жорамал, өйткені сәулелердің өздері емес, олардың жалғасы.

Дөңес айна (мысал)


Оптикалық ось

F
1-сәуле оптикалық оське параллель жүреді де, шағылып фокус арқылы өтеді.

Дөңес айна (мысал)


Оптикалық ось

F
1-сәуле оптикалық оське параллель жүреді де, шағылып фокус арқылы өтеді.
2-сәуле фокус арқылы өтіп, оптикалық оське параллель жүреді.

Дөңес айна (мысал)


Оптикалық ось

F
1-сәуле оптикалық оське параллель жүреді де, шағылып фокус арқылы өтеді.
2-сәуле фокус арқылы өтіп, оптикалық оське параллель жүреді.
Сәулелер қиылыспайды, бірақ олардың жалғасын жүргіземіз.

Дөңес айна (мысал)


Оптикалық ось

F
1-сәуле оптикалық оське параллель жүреді де, шағылып фокус арқылы өтеді.
2-сәуле фокус арқылы өтіп, оптикалық оське параллель жүреді.
Сәулелер қиылыспайды, бірақ олардың жалғасын жүргіземіз.
Жалған кескіннің бейнесі жалғасқан сәулелердің қиылысқан нүктесінде болады

Ойыс айна


F= Фокустық қашықтық
ƒ= Нәрседен айнаға дейінгі
қашықтық
d = Айнадан кескінге дейінгі
қашықтық

Дөңес айна


F= Фокустық қашықтық
ƒ= Нәрседен айнаға дейінгі
қашықтық
d = Айнадан кескінге дейінгі
қашықтық

Үлкейтілуі.


Г = үлкейтілу
hi = кескіннің биіктігі
ho = нәрсенің биіктігі
Егер биіктік теріс болса, онда кескін төңкерілген болады.
Егер үлкейтілу теріс болса, онда кескін инверттеледі (төңкерілген)

Жеке жұмыс

  • Тапсырма №1
  • Нәрсе ойыс айнадан екі еселенген фокустан үлкен (d>2F) болған қашықтықта орналасқан, айнада пайда болатын кескінді сипаттаӊыз.

  • Тапсырма №2
  • Нәрсе ойыс айнадан F болған қашықтықта орналасқан, айнада пайда болатын кескінді сипаттаӊыз.

  • Тапсырма №3
  • Нәрсе ойыс айнадан d=2F болған қашықтықта орналасқан, айнада пайда болатын кескінді сипаттаӊыз.

  • Тапсырма №4
  • Нәрсе ойыс айнадан d болған қашықтықта орналасқан, айнада пайда болатын кескінді сипаттаӊыз.

d>2F болса, кескін шын, төңкерілген, кішірейтілген болады

d>2F болса, кескін шын, төңкерілген, кішірейтілген болады

F

d=2F болса, онда кескін шын, төңкерілген, нәрсеніӊ өзімен теӊдей болады

d

Жеке жұмыс

  • Фокус аралығы 0,6 м ойыс айнаның алдында 1,8 м қашықтықта шам орналасқан, шамнан алынған кескін қай жерде болады?
  • Дене ойыс айнадан 5 Ғ қащықтықта орналасқан. Дене кескіні айнадан қандай қашықтықта алынады?
  • Дескриптор: сфералық айнаның формуласын қолданып есеп шығарады. Жалпы балл -2

Рефлексия


Білгенім

Білдім

Білгім келеді


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет