Сабақтың тақырыбы: Жылулық сәуле шығару. Жарық кванттары туралы Планк гипотезасы. Оқу мақсаттары

• Маңғыстау облысы
• Бейнеу ауданы
• «Опорный орта мектебі» КММ
• физика пәні мұғалімі
• Достлеуова Лаззат

• 8 сынып
• Сабақтың тақырыбы:
• Жылулық сәуле шығару. Жарық кванттары туралы Планк гипотезасы.
• Оқу мақсаттары:
• 9.6.1.1 – жылулық сәуле шығару энергиясының температураға тәуелділігін сипаттау
• 9.6.1.2 – Планк формуласын есептер шығаруда қолдану
• Сабақ мақсаты:
• - Оқушыларға жылулық сәуле және абсолют қара дене ұғымын беру;
• - Стефан-Больцман заңын тқжырымдау;
• - Жарық кванттары туралы Планк гипотезасын түсіндіру;
• - Планк формуласын есептер шығаруда қолдана білу

• https://daryn.online/lesson/435-zhylulyq-saule-shygharu

Жылулық сәуле шығару мысалдары

• Жылулық сәулелену:

• Жылувизорлар

• Өзіне түскен әр түрлі жиіліктегі сәулелерді толық жұтып алатын денені абсолют қара дене деп атайды

• Кейбір температурадағы абсолютті қара дене шығарған сәуленің спектрлік талдауы

• Стефан-Больцман заңы

• σ =5.672 ·10ˉ⁸Вт/м²·К⁴

• 1900 жылы немістің ұлы физигі Макс Планк “Сәулелік энергия үздіксіз шығады ” деген классикалық физика түсінігіне мүлдем қайшы келетін мынадай гипотеза ұсынды

Квант – сәуле арқылы тарайтын немесе жұтылатын бір үлес энергия

• Квант – сәуле арқылы тарайтын немесе жұтылатын бір үлес энергия

Квант латынша quantum – “мөлшер”, яғни “үлес”

• Дененің үзікті шығаратын немесе жұтатын бір үлес энергиясы үшін Планк формуласы

Сәуле шығаратын немесе жұтатын дене өзінің энергиясын үзікті түрде:

• Сәуле шығаратын немесе жұтатын дене өзінің энергиясын үзікті түрде:
• шамасына өзгертеді.
• Дененің энергиясы бір квантқа ( ) бүтін n санына өзгереді. Сонда

• n – электромагниттік сәуле таситын фотондар саны
• Фотон – тыныштық массасы нөлге тең элементер бөлшек

.

• А) Абсолют қара дене

• В) Жылулық сәулелену

• С) Сәуле шығару

• 1.Қызған денелердің сәуле шығарып, электромагниттік энергия таратуын қалай атайды

• 2.Абсолют қара дененің сәуле шығару заңы кімнің заңы

• А) Стефан-Больцман

• С) Планк

• В) Резерфорд

• 3.Ет – дененің сәуле шығару қабілетінің өрнегі

• А) Ет = σ/T⁴

• В) Ет = σT⁴

• С) Ет = T⁴/ σ

• А)

• С)

• В)

• 4. Планк формуласы

• 5. Планк гипотезасы

• А) Кез – келген дене жылулық сәулелерді үздіксіз шығарады және жұтады

• С) Абсолт қара дене жылулық сәулелерді тек үзікті үлес – квант түрінде ғана шығарады немесе жұтады

• В) Абсолт қара дене жылулық сәулелерді үздіксіз шығарады немесе жұтады

• 6. Квант дегеніміз не?

• А) Электромагниттік энергия

• В) Сәуле арқылы тарайтын немесе жұтылатын бір үлес энергия

• С)”Мөлшер“, “үлес” деген мағынаны береді

• 7. Планк тұрақтысының мәні

• А)

• С)

• В)

• 6.62*10-34 Дж*с

• 6.62*10-33 Дж*с

• 6.62*10-32 Дж*с

• 8. Стефан тұрақтысы нешеге тең

• А) σ = 5.672 10ˉ⁸Вт/м²·К⁴

• σ = 5.672 ·10ˉ⁸Вт/м²·К²

• σ = 5.672 ·10ˉ⁸Вт/м·К⁴

• 9. Фотон дегеніміз не?

• А)Тыныштық массасы бірге тең элементар бөлшек

• С)Электромагниттік сәуле таситын элементер бөлшек

• В)Тыныштық массасы нөлге тең элементер бөлшек

• 10. Жарық кванттары туралы гипотезаны қай жылы кім ашты? Қай елдің ғалымы?

• А) Ағылшын физигі У. Томсон
• 1853 жылы

• С) Неміс физигі
• Макс Планк 1900 жылы

• В) Орыс ғалымы А.С. Попов
• 1888 жылы

• Тест жауабы:
• 1.В 6.В
• 2.А 7.В
• 3.В 8.А
• 4.А 9.В
• 5.С 10.С

• Оқулықпен жұмыс

Қане, кім шапшаң

• 1. Толқын жиілігі 7,5*1014 Гц болса, оның ауадағы толқын ұзындығын анықтаңыз? (с=3*108 м/с)
• 2. Толқын ұзындығы 500нм – ге сәйкес квант энергиясы:
• Толқын ұзындығы 5,0* 10-7 м. Фотонның энергиясы:
• Энергиясы 2,8 *10-19 Дж болатын фотонға сәйкес келетін электромагниттік толқынның ұзындығы.
• Қуаты 150 Вт жарық көзі 2 секундта 6*1014 фотон шығарады. Сәуленің толқын ұзындығы қандай?

Сөз шебері

• Нотоф – тыншықыт ысмасса еглөн ңет элменерат бөлекш

• Аблостю ақра едне жылуқыл әуслерелді үзкідзіс шағыра да жұат да ыдймала

• Олраыд етк іткіүз үсел - тнавк трүнеді ғаан шығраыда неемсе тұжады

• § 37,38. 30 жаттығу
• 37.1 кестедегі тапсырма

• Сау болыңыздар!