Сабақтың тақырыбы: Механикалық қозғалыс. Денелердің қозғалысын сипаттау тәсілдері. Сабақтың мақсаты

Оқушылардың біліміне қарай бағалау

Сабақтың мақсаты: Термодинамикалық параметрлер. Температура және оны өлшеу әдістері. Термометрлер. Термодинамиканың тепе-теңдік. Абсолюттік температура. Менделеев – Клайперон теңдеуі. Идеал газ күйінің теңдеуі. Есептер шығару.

Мысалдар келтіре отырып тақырыпты түсіндіру.

Оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамыту.

Оқушыларды тиянақтылыққа тәрбиелеу

1. 
   Ұйымдастыру
   
2. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   
3. 
   Сабақты бекіту
   
4. 
   Үйге тапсырма
   

Бізді қоршаған әлемнің қыры мен сырының соншалықты көп екені қайсымызға болса да таңсық емес. Бізді сан алуан денелердің орасан зор мөлшері қоршап тұр және олардың өлшемдері мен пішіндерінің сантүрлілігі таңдай қақтырады. Бұл денелерді физикада макраскоптық денелер немесе жай ғана макроденелер деп атайды.

Макроденелерді сипаттау үшін физикада айрықша физикалық шамаларды пайдаланады. Бұл шамалар термодинамикада термодинамикалық параметрлер деп аталады. Термодинамикалық параметр деп макродененің күйін сипаттайтын физикалық шаманы атайды. Оған қысым, көлем, температура жатады.

Сонымен термодинамикалық процесс дегеніміз – қандай да бір термопараметрдің өзгеру құбылысы немесе жүйенің бір күйден екінші күйге өтуі.

Температура. Молекулалық физикада, оның ішінде термодинамикада температура деп аталатын физикалық шаманың алатын орны зор.

Жылулық тепе-теңдік кезінде барлық денелердің температуралары бірдей, сондықтан оны жылулық тепе-теңдік күйінің сипаттамасы.

Идеал газ күйінің теңдеуі.

Универсал газ тұрақтысы дегеніміз – заттың 1 молінің температурасын 1К-ге арттыру үшін оған қанша жылу мөлшерін беру қажет екенін көрсететін физикалық шама. Бұл универсал газ тұрақтысының физикалық мағынасы.

Осы айтылғандарды ескерсек, онда идеал газ үшін мына теңдеу орындалады екен:

PV=RT

Бұл идеал газ күйінің теңдеуі деп аталады.

Изотермалық процесс.

P PV=const-Бойль – Мариот заңы

V

Изобаралық процесс.

Француз физигі Г е й – Л ю с с а к 1802ж. Тәжірибе жүзінде тұрақты қысымда газдың берілген массасы көлемнің температураға сызықты тәуелді болатынын тағайындады.

 - Гей- Люссак заңы

Изохоралық процесс.

Бұл процесті француз физигі Ж.Ш а р л ь зерттеген. 1787 ж. Ол тәжірибе жүзінде тұрақты көлемде берілген газ массасының қысымы оның температурасына тура пропорционал болатынын тағайындады, яғни

- Шарль заңы

Үйге тапсырма беру:

4.6 -тақырыпты оқу