Сабақтың тақырыптары Сағ саны мерзімі Зертханалық жұмыстар мен сарамандық жұмыстар


Биология 9-сынып (Барлығы 68 сағат,аптасына 2 сағат)



бет5/9
Дата08.09.2017
өлшемі1,89 Mb.
#31275
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9


Биология 9-сынып (Барлығы 68 сағат,аптасына 2 сағат)





р/с

Сабақтың тақырыптары

Сағат саны

Мерзімі

Зертханалық және сарамандық жұмыстар

Көрсетілімдер

Көрнекіліктер

Құрал-жабдықтар

Үйге тапсырма

Биологияға кіріспе(1 сағат).

1

1

«Жалпы биология негіздері» пәнінің жаратылыстану-ғылыми пәндер жүйесіндегі орны, мақсаты мен міндеттері. Жалпы биология - биологиялық заңдылықтарды, тіршілік әлемінің көптүрлілігін, тірі материяның құрылым деңгейлерін зерттейтін пән.


1




Топсеруен.

Тіршілік әлемінің көптүрлілігімен танысу үшін табиғатқа топсеруен жасау.









I бөлім. Жасуша— тіршіліктің бірлігі (14 сағат ).

I тарау. Жасушаның химиялық құрамы (5 сағат).

2

1

Цитология пәні және міндеттері.Зерттеу әдістері және олардың басқа биологиялық ғылым салалары мен медицина және ауыл шаруашылығы өндірісі үшін маңызы.

1







Əртүрлі пішінді

жасуша суреттері.

Өсімдік жəне жануар

жасушасының

сызбанұсқалары


§1.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



3

2

Жасушаның ашылу тарихы.

1







Оқулық,суреттер.

§2. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



4

3

Жасушалық теория — ХІХ ғасырдың ең үлкен жаңалығы. Жасушалық теорияның негізгі қағидалары. Жасуша тірі организм құрылысының, дамуының және қызметінің негізгі бірлігі

1







Оқулық,суреттер.

§3. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



5

4

Тірі материяның химиялық құрамының бірлігі. Өсімдіктер, жануарлар, саңырауқұлақтар мен бактерия жасушаларының химиялық құрамы. Химиялық элементтер, су және басқа бейорганикалық қосылыстар, олардың жасуша тіршілік әрекеттеріндегі рөлі.


1







Кестелер,суреттер және сызбанұсқа.

§4. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



6

5

Органикалық заттар: көмірсулар, нәруыздар, нуклеин қышқылдары, АТФ, липидтер, олардың элементарлық құрылысы, жасушадағы рөлі. Ферменттер, олардың тіршілік процестерін реттеудегі рөлі.


1




№1 зертханалық жұмыс.

Тірі ұлпаларда ферменттердің катализдік белсенділігі.



Электронды оқулық,кестелер.

§5.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



ІI тарау. Жасушаның құрылымы мен қызметі (3 сағат).

7

1

Жасушалық құрылымдар: плазмалық мембрана, цитоплазма, эндоплазмалық тор, Гольджи жиынтығы және лизосомалар, митохондриялар, пластидтер, қозғалыс органоидтері, олардың құрылысы мен атқаратын қызметтері; жасушалық қосындылар.



1




№2 зертханалық жұмыс.

Пияз қабықшасының жасушасындағы плазмолиз және деплазмолиз.



Электронды оқулық,кестелер.

§6. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



8

2

Ядро, оның құрылысы және қызметі. Ядроның жетекші рөлі.


1







Электронды оқулық,кестелер

§7. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



9

3

Прокариоттық және эукариоттық жасушалар, олардың құрылысындағы ерекшеліктер.


1




№3 зертханалық жұмыс.

Өсімдік, жануар және бактерия жасушаларының құрылысы. Олардың құрылысындағы айырмашылықтарды табу



Электронды оқулық,кестелер

§8.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



ІІI тарау. Жасушаның энергиямен қамтамасыз етілуі(2 сағат).

10

1

Биологиялық жүйелердегі зат алмасу және өздігінен реттелуі. Фотосинтез — күн энергиясының органикалық заттың энергиясына өзгеруі. Биологиялық «аккумуляторларда» жарық энергиясының қорлануы. Фотосинтездің жарық және қараңғы сатылары, судың фотолизі.


1







Электронды оқулық,кестелер

§9. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



11

2

Органикалық заттардың тотығуы есебінен жасушаның энергиясымен қамтамасыз етілуі. Биологиялық тотығу және жану. Анаэробтық және аэробтық гликолиз. Митохондриялар — жасушаның энергиялық стансасы.

1







Сызбанұсқалар,

тірексызбаларсуреттер, слайдтар, кестелер



§10. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



ІV тарау. Тұқым қуалау ақпараты және оның жасушада жүзеге асырылуы (4 сағат).

12

1

Генетикалық ақпарат. Н.К. Кольцов. ДНҚ — нәруыз синтезделу үшін матрица (қалып) болып табылады. ДНҚ-ның екі еселенуі (редупликациясы). ДНҚ матрицасына сәйкес ақпараттың РНҚ-ның түзілуі.

1







Сызбанұсқалар,

тірексызбаларсуреттер, слайдтар, кестелер



§11.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



13

2

Генетикалық код. Генетикалық кодтың қасиеттері. Нәруыздың биосинтезі. Транскрипцияның реттелуі.

1







Сызбанұсқалар,

тірексызбаларсуреттер, слайдтар, кестелер



§12. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



14

3

Гендік және жасушалық инженерия.

1







Сызбанұсқалар,

тірексызбаларсуреттер, слайдтар, кестелер



§13.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



15

4

Транскрипция мен трансляцияның бактерияларда реттелуі. Бұл процестердің жоғары сатыдағы организмдерде реттелуі.

1







Сызбанұсқалар,

тірексызбаларсуреттер, слайдтар, кестелер



§14-15. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



II бөлім. Организмдердің көбейуі және жеке дамуы (6 сағат).

V тарау. Өзін-өзі ұдайы өндіру — тіріге тән жалпылама қасиет (4 сағат).

16

1

Митоз жыныссыз көбеюдің негізі екендігі, оның фазалары. Митоздың биологиялық мәні.

1







Сызбанұсқалар,

тірексызбаларсуреттер, слайдтар, кестелер



§16-17.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



17

2

Организмдердің көбею формалары. Жыныссыз көбеюдің түрлері. Жынысты көбею.



1







Сызбанұсқалар,

тірексызбаларсуреттер, слайдтар, кестелер



§18.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



18

3

Мейоз және оның биологиялық мәні. Мейоздың фазалары. Сперматогенез. Овогенез.

1







Сызбанұсқалар,

тірексызбаларсуреттер, слайдтар, кестелер



§19. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



19

4

Жануарлар мен гүлді өсімдіктердегі ұрықтану. Ұрықтанудың биологиялық маңызы.

1







Сызбанұсқалар,

тірексызбаларсуреттер, слайдтар, кестелер



§20. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



VІ тарау. Организмдердің жеке дамуы (2 сағат).

20

1

Организмдердің жеке дамуының элементарлық түсінігі. Жасушалардың бөлінуі, өсуі, жіктелуі, органогенез, даму, қартаю, даралардың өлуі. Ұрықтардың ұқсастығы.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§21. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



21

2

Организмнің біртұтас екендігі. Өзгергіш жағдайларға организмнің бейімделу деңгейлері. Өзіндік реттелу. Организмнің бастапқы даму кезеңдеріне сыртқы орта жағдайларының әсері. Биологиялық сағат. Анабиоз.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



IІI бөлім. Генетика және селекция негіздері (13 cағат ).

VІІ тарау. Тұқым қуалаушылықтың негізгі заңдылықтары(5 сағат).

22

1

Генетиканың қысқаша даму тарихы. Белгілердің Г.М.Мендель ашқан тұқым қуалау заңдылықтары. Тұқымқуалаушылықты зерттеудің гибриодологиялық әдісі. Моногибридтік шағылыстыру. Бірінші ұрпақтың біркелкілігі

1




№4 практикалық жұмыс.

Қарапайым генетикалық есептер шығару.



Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§22-23.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



23

2

Доминанттылық заңы. Екінші ұрпақта белгілердің ажырауы. Ажырау заңы. Гомозиготалы және гетерозиготалы даралар.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§24. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



24

3

Генотип және фенотип. Аллельді гендер. Талдаушы шағылыстыру. Толық және толық емес доминаттылық. Тәуелсіз тұқым қуалау. Гендердің тіркесіп тұқым қуалауы.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§25. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



25

4

Сандық және сапалық белгілердің тұқым қуалауына орта жағдайларының әсері. Реакция нормасы.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§26. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



26

5

Жыныстың генетикалық анықталуы. Жыныспен тіркес тұқым қуалау. Гендердің өзара әрекеттесуі. Цитоплазмалық тұқым қуалаушылық. Адамның генетикалық әртүрлілігі. Адамның генетикалық денсаулығына ортаның әсері. Адамның генетикалық аурулары.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§27. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



VІІІ тарау. Өзгергіштіктің заңдылықтары (4 сағат).

27

1

Модификациялық және тұқым қуалайтын өзгергіштік. Тұқым қуалайтын өзгергіштіктің типтері. Гендік, хромосомалық, геномдық мутациялар. Тұқым қуалайтын өзгергіштіктің гомологтік қатарлар заңы.


1




№5зертханалық жұмыс.

Модификациялық өзгергіштіктің вариациялық қатарын және вариациялық қисық сызығын құрастыру.

№6 зертханалық жұмыс.

Организмдердің өзгергіштігі.



Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§28.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



28

2

Мутацияларды экспериментальдық жолмен алу. Адамның тұқым қуалайтын өзгергіштігі.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§29. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



29

3

Генетика және медицина. Адамның тұқым қуалаушылығын зерттеу әдістері. Адамның кейбір тұқым қуалайтын ауруларының алдын алу және емдеу. Резус-фактор.


1




№ 7практикалық жұмыс.

Өзіңе шежіре құрастыр.



Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§30.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



30

4

Туыстық некенің жағымсыздығы. Медициналық-генетикалық кеңес беру.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



IX тарау. Генетика және селекция (4 сағат).

31

1

Жануарларды қолға үйрету селекцияның бастапқы кезеңі екендігі. Мәдени өсімдіктердің шығу орталықтары. Жануарларды қолға үйрету аймақтары. Үй жануарларының шығу тегі.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§31.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



32

2

Заманауи селекцияның әдістері. Сұрыптау үшін өзгергіштіктің маңызы. Сұрыптау және оның шығармашылық рөлі. Тұқымқуалайтын сапаны бағалау.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§32. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



33

3

Туыстық шағылыстыру және оның селекциядағы маңызы. Гетерозис, оны ауыл шаруашылығында қолдану

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§33.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



34

4

Полиплоидия. Әріден будандастыру. Жасанды мутагенез. Олардың селекциядағы маңызы. Селекция жетістіктері.


1




№8 зертханалық жұмыс.

Жергілікті өсімдік іріктемелерінің фенотиптері.



Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§34. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



IV бөлім. Эволюция (23 сағат).

Х тарау. Эволюциялық идеялардың дамуы. Эволюцияның дәлелдемелері(4 сағат).

35

1

Эволюциялық түсініктердің шығуы және дамуы. Эволюционизмнің алғы шарттары. Ламарктың эволюциялық теориясы.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§35.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



36

2

Ч.Дарвин және оның түрлердің пайда болу теориясы. Ч.Дарвиннің эволюциялық теориясының негізгі ұстанымдары. Эволюцияның синтетикалық теориясының шығуы.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер




§36.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



37

3

Эволюцияның дәлелдемелері. Эмбриологиялық дәлелдемелер. Морфологиялық дәлелдемелер. Палеонтологиялық дәлелдемелер. Эволюцияның биогеографиялық дәлелдемелері.



1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§37.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



38

4

Түр.Түрдің критерийлері. Популация.


1




№9 зертханалық жұмыс.

Әр түрге жататын өсімдіктердің морфологиялық ерекшеліктері.



Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§38.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



ХI тарау. Эволюциялық процестің механизмдері(7 сағат).

39

1

Өзгергіштіктің эволюциялық процестегі рөлі. Мутациялық өзгергіштік. Үйлесімдік өзгергіштік.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§39.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



40

2

Табиғи сұрыпталу-эволюцияның бағыттаушы факторы.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§40.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



41

3

Тіршілік үшін күрес. Түрішілік күрес. Түраралық күрес. Сұрыптаудың тиімділігі.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§41. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



42

4

Популяциялар ішіндегі табиғи сұрыпталудың формалары. Қозғаушы сұрыптау.


1








Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§42.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



43

5

Тұрақтандырушы сұрыптау. Гендер дрейфі. Популяциялық толқындар. Оқшаулану.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§43 А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



44

6

Бейімділік. Қорғаушы рең. Жасырушы рең. Мимикрия (еліктеуші рең). Сақтандырушы рең. Бейімділіктің жетілдірілуі және оның салыстырмалы сипаты.


1




№10 зертханалық жұмыс.

Организмдердің бейімделгіштігі.



Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер




§44. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



45

7

Түртүзілу. Эволюциялық процестің негізгі бағыттары. Эволюция бағыттарының арақатынасы.


1




№11 зертханалық жұмыс.

Өсімдіктердегі ароморфоздар және бунақденелілердегі идиоадаптациялар.



Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§45. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



ХII тарау. Жерде тіршіліктің пайда болуы (2 сағат).

46

1

Тіршіліктің пайда болуы туралы көзқарастардың дамуы. Жерде тіршіліктің пайда болуы туралы теориялар. Л.Пастердің тәжірибесі.

1






Оқулықтағы суреттер,

сызбанұсқалар,

кестелер.



§46.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



47

2

Органикалық молекулалардың абиогендік синтезі. Тіршіліктің пайда болуы туралы қазіргі көзқарастар. Қазіргі кезде Жерде тіршіліктің пайда болуы мүмкін бе?

1






Оқулықтағы суреттер,

сызбанұсқалар,

кестелер.



§47. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



ХIII тарау. Жерде тіршіліктің дамуы (6 сағат).

48

1

Криптозойда тіршіліктің дамуы. Архей. Протерозой. Жануарлардың алуантүрлілігінің күрт жоғарылауы. Палеозой заманында тіршіліктің дамуы. Кембрий, Ордовик, Силур, Девон, Тас көмір, Пермь.

1






Оқулықтағы суреттер,

сызбанұсқалар,

кестелер.



§48. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



49

2

Мезозой заманында тіршіліктің дамуы. Триас. Юра. Бор. Кайнозой заманында тіршіліктің дамуы. Палеоген. Неоген. Антропоген.


1






Оқулықтағы суреттер,

сызбанұсқалар,

кестелер.



§49. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



50

3

Органикалық дүниенің алуантүрлілігі.

1






Оқулықтағы суреттер,

сызбанұсқалар,

кестелер.



§50. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



51

4

Жүйелеудің ұстанымдары. Жүйелеудің шығуы. Жасанды және табиғи жүйелер. Организмдерді жіктеу.









Оқулықтағы суреттер,

сызбанұсқалар,

кестелер.



§51.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



52

5

Тіршіліктің жасушалық емес формалары — вирустар, фагтар.

1






Оқулықтағы суреттер,

сызбанұсқалар,

кестелер.



§52.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



53

6

Тіршіліктің жасушалық формалары, олардың ядросыздарға және ядролыларға бөлінуі. Прокариоттар. Эукариоттар.

1






Оқулықтағы суреттер,

сызбанұсқалар,

кестелер.



§53.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



ХIV тарау. Адамның шығу тегі (4 сағат).

54

1

Адам шығу тегінің дәлелдемелері. Адам мен адам тәрізді маймылдардың ұқсастығы және айырмашылықтары.



1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§54 .А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



55

2

Еңбек және адамның пайда болуы. Антропогенездің алғышарттары.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§55.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



56

3

Алғашқы адамдар. Ежелгі адамдар. Ертедегі адамдар. Қазбадан табылған осы заманғы типтес адамдар.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



57

4

Адам нәсілдері. Нәсілшілдіктің дәрменсіздігі. Нәсілшілдіктің кертартпалық мәні.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



V бөлім. Экология негіздері (11 сағат).

XV тарау. Экожүйелер (7 сағат ).

58

1

Экология пәні. Ортаның экологиялық факторлары.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§56. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



59

2

Биотикалық оптимум. Организмдердің тіршілік ортасына бейімделуі.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§57.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



60

3

Әртүрлі түр популяцияларының, экожүйелердің өзара әрекеттесулері.



1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§58.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



61

4

Бірлестіктер. Экожүйелер. Бірлестіктердегі организмдердің қызмет атқаратын топтары. Экожүйелердің мысалдары.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер




§59.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



62

5

Энергия ағымы және қоректік тізбектер. Экологиялық пирамида. Экожүйелердің өнімдері. Экожүйелердің қасиеттері. Өздігінен реттелу.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§60. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



63

6

Экожүйелердің ауысуы. Адамның әрекетіне байланысты экожүйелердің ауысуы. Агроценоздар.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§61. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



64

7

Экологиялық білімді адамның практикалық әрекетіне пайдалану.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§62. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



XVI тарау. Биосфера. Адам әрекетінің биосфераға әсері. Биосфераны қорғау (4 сағат).

65

1

Биосфера туралы В.И.Вернадскийдің ілімі. Биосфераның құрамы: тірі зат, түрлік құрамы. Табиғатта көміртек пен азот айналымы. Тірі организмдердің шөгінді жыныстарды және топырақты түзудегі рөлі.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§63. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



66

2

Адамның биосферадағы рөлі. Ауқымды экологиялық проблемалар.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§64. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



67

3

Қоғам және қоршаған орта. Халық санының артуы. Индустриялық тұтынушылар қоғамы. Халықаралық ынтымақтастық және кедейлікпен күрес. Экологиялық қауіпсіздіктің концепциялары.

1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§65. А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.



68

4

Қазақстан Республикасының экологиялық проблемалары. Тұрақты даму.



1







Сызбанұсқалар,

тірек сызбалар суреттер, слайдтар, кестелер



§66.А.В.С

Деңгейлік тапсырмалар.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет