Сабақтың түрі: Тәжірибелік (онлайн) сабақ Өтілетін орны : І ғимарат 315 компьютерлік технология кабинеті

ОҚО, Түркістан қаласы, С.Қожанов №42

Түркістан медицина колледжі,

медициналық биофизика пәнінің оқытушысы

• 
  Студенттердің өз беттерінше іздену жұмыстары арқылы білімдерін жетілдіруге, ғылыми көзқарасын қалыптастыруға ықпал ету;
  
• 
  Интерактивті тақтаны қолдану арқылы студенттердің белсенділігі мен қызығушылығын арттыру;
  
• 
  Пәнаралық және пәнішілік байланысты тереңдету;
  
• 
  Ақпараттық ізденіс қабілетін және пәнге деген қызығушылығын арттыру.
  

Студенттердің шығармашылық іс-әрекеттерін, ізденімпаздығын дамыту.

• 
  Электромагниттік толқындардың атауларын;
  
• 
  Рентген сәулелерінің қасиеттерін;
  
• 
  Рентген түтікшесінің құрылысын;
  
• 
  Радиациялық кауіпсіздік мәселелерін;
  
• 
  Флюорография әдісін;
  
• 
  Компьютерлік томография әдісін;
  
• 
  Рентген түтікшесінің медицинада қолданылуын;
  
• 
  Рентген сәулесінің таралу ерекшеліктерін, заттармен әсерлесуін және олардың биофизикалық әсерін;
  
• 
  Рентген сәулесінің медицинадағы қолданылатын салаларын.
  

• 
  Аппараттың негізгі бөліктерін жалғауды;
  
• 
  Рентген аппаратын жұмысқа дайындауды;
  
• 
  Рентген аппаратымен жұмыс істеу;
  
• 
  Рентген аппаратымен жұмыс барысында қауіпсіздік ережесін сақтауды.
  

- Рентген сәулесінің затпен әсерлесуі және медицинада қолданылуы;

- Жарықтың кванттық қасиеттері, молекулалардың спектрлері туралы түсінік;

- Радиоактивтік ядроның ыдырауы және оның заңдылықтары.

«Аktubrentgen» құралы, Оpera R120 құралы, компьютер, принтер.

1. Бират Көшенов / Медициналық биофизика/ -Алматы: Қарасай, 2010ж.

2. Бират Көшенов / Медициналық биофизикадан тестілер жинағы/ – Алматы, 2010 ж.

Қосымша әдебиеттер

1. Мякишев Г.Я., Буховцев Б.Б. /Физика / Орта мектептің 10-11 сыныбына арналған

оқулық Алматы: Мектеп 2001 ж.

2. Рымкевич А.П. Физика есептерінің жинағы. Алматы: Рауан, 1992 ж.

3. Көшеров Ә.Ж. /Жаттығу есептері 10-сынып /. Шымкент, 2001 ж.

WEB сайттары тізімі: www.google.kz, www.fizica.ru, www.e-gov.kz

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі 2 мин - Студенттерді түгелдеу, аудитория тазалығына, студенттердің сырт келбетіне көңіл бөліп, студенттердің зейінін сабаққа аудару.

2. Сабақтың мақсаты мен жоспарын хабарлап тақырыпқа мотивациялық сипаттама беру 3 мин - Тақырыпқа мотивациялық сипаттама беру. Студенттерді сабақтың жоспарымен және бағалау критерийлерімен таныстыру.

(Бүгінгі біздің тәжірибелік сабағымыздың мақсаты - рентген сәулелерінің қасиеттерін біліп, онымен жұмыс жасауды үйрену. Осы мақсатқа жету үшін бүгін сабақты мынадай жоспармен өтеміз. Бірінші теориялық білімді сұрақ-жауап беру арқылы бағалаймын. Екінші осы тақырыпқа байланысты тест орындаймыз. Тәжірибелік дағдылардың орындалу техникасын түсіндіремін және оны біз тәжірибе жүзінде орындайтын боламыз. Келесі, бізде суреттерді нөмірлері арқылы дұрыс жауаптарын табу мақсатында сәйкестендіру тапсырмалары және тест тапсырмалары арқылы бекітеміз. Жоспарланған әрбір кезең бағаланып отырады)
Бағалау параметрлері

1. 
   Көрінетін жарықтың қай түсінің толқың ұзындығы ең қысқа. 2. Рентген түтікшеде электрон немен соқтығысады.
   

1. 
   Теріс зарядталған элементар бөлшек
   
2. 
   Х- сәулені ашқан ғалым
   
3. 
   Осы әдістің көмегімен зерттелетін нұсқаның кеңістіктің үш өлшемді бағытындағы кескінін алуға болады.
   
4. 
   Бұл әдісте зерттелінетін заттың кескінін үлбіге (пленкаға) түсіріп алып, оны ұзақ уақыт құжат ретінде пайдаланады.
   
5. 
   Флюоросценттік экрандағы кескінді шағын өлшемді фотоүлбіге (фотопленкаға) түсіріп алу әдісі.
   

Рентгендиагностика мынадай түрлерге бөлінеді: рентгенография, флюорография, электрорентгенография, рентгеноскопия және томография. Бұл диагностикалық әдістердің бір бірінен айырмашылығы алынган кескінді – рентгенограмманы бақылау мен тіркеуде ғана, ал кескінді алудың физикалық негізі барлығында бірдей.

Бұл бейнетаспадан біз санды флюорография аппараттарының жұмыс істеу әдістерімен танысамыз. Осы әдісте науқастан өткен рентген сәулелерді тіркеу үшін сызықты кремний детекторы пайдаланылады. Детектордың ұзындығы 550мм. Өкпенің кескінін алу үшін, рентген түтікшеден шықкан сәуле саңылаудан және денеден өтіп детектордын бетіне түседі. Детектор түскен сәулені электрлік импульсқа түрлендіріп компьютерге жібереді. Компьютерде сигналдар бейнеге түрленеді де экранда кескін пайда болады. Осылайша пайда болған кескінді қағаз бетіне түсіруге болады және интернет желі арқылы жіберуге де болады.

Қауіпсіздік техникасы ережелері

Қауіпсіздік техникасы ережелерін мына пунктерге бөлуге болады;

1. 
   Жалпы;
   
2. 
   Жұмыс кезендегі;
   
3. 
   Апатты жағдайдағы;
   
4. 
   Жұмыс аяқталғандағы;
   

1. Рентген аппараты тұрған бөлме қаранғы болуы тиіс. Пациенттерді, рентген аппаратымен жұмыс істейтін дәрігерлерді рентген сәулесінен қорғау мәселесіне де жеткілікті түрде мән беру қажет;

2. Жұмыс уақытында қауіпсіздік техникасы ережелерін бұлжытпай сақтау керек;

3. Зертханадан шықпай құрал-жабдықтардың жұмысын қадағалау керек;

4. Тәжірибе жұмысы кезінде студент өзінің түткіш аспаптар жинағы жабдықтарына физиологиялық ерітінділерге тиім салу керек;

Зертхана жұмысы кезіндегі қауіпсіздік талаптары:

1. Тәжірибе жұмысы барысында медициналық форма киімдерін ескеріңіз;

2. Мұғалімдің рұқсатысыз құрал – жабдықтармен жұмысты бастамау керек;

3. Құрал – жабдықтарды электр тогына жалғағанда оң зарядымен теріс зарядын оз орнына қойып жалғау керек;

1. Электр жарақатының барлық физиотерапиялық аспап – жабдықтарын және олардың бір сым ұшының қате қосылуын тексеру керек;

2. Құрал – жабдықтардың тізбектей қосылуы және параллель қосылуы, бір біріне қарама- қарсы жалғанса, жұмыс істемейді, яғни электр тогы жалғанған сымдары бірден қызып жұмыстан шығарады;

3. Электр тогымен зақымданудан қорғау әдістеріне байланысты барлық аппараттар 3 – классқа бөлінеді; 1 класс – қорғаушы жермен байланысқан; 2 класс – қорғаушы бөлектенген; 3 класс – бөлектенген төмен кернеулі ток козінен қоректенеді;

4. Құрал – жабдықтар қатты қызғанда тез электр тогынан ажырату керек;

Зертханалық жұмысы аяқтағандағы қауіпсіздік талаптары:

1. 
   Мұғалімнің айтуы бойынша құрал – жабдықтарды ток көзінен ажырату керек;
   
2. 
   Зертхана кабинетін ретке келтіру керек;
   
3. 
   Әр зертхана құжатталған, сонымен катар еңбек қауіпсіздігі нұсқаулығы және өрт қауіпсіздігі ережелері бар.
   

• 
  Радиоактивтілік.
  
• 
  Альфа ыдырауы
  
• 
  Бетта электрондық ыдырауы.
  
• 
  Бетта позитрондық ыдырауы
  
• 
  Гамма ыдырауы
  
• 
  Жасанды радиоактивтілік
  
• 
  Табиғи радиоактивтілік
  
• 
  Ыдырау кезеңі
  
• 
  Жартылай ыдырау кезеңі
  
• 
  Атом энергетикасы