Санжарга, Айманға

(Ж.Ж.Жатқанбаев жасаған)

14

Қорыта келе айтарымыз, валеологая денсаулық сақтау, салауатты өмір сүру салты ғылымы. Бұл терминді алғаш рет 1987 жылы

Бұл ғылымнын. нсгізін адам денсаулығы мен дені сау адам құрайды деп И.И.Брехман тұжырым жасаған. Валеология айналаны қоршаған сыртқы ортаның факторлары адам денсаулығына қалай әсер ететінін қарастырады. Сондай-ақ, биоәлеуметтік жағдайдың денсаулыққа тигізетін әсерінде анықтайды. Адамның үшінші жағдайда болуын да тексереді. "Үшінші жағдай туралы 9.14 — тараудан оқуға болады. Адамның "үшінші жағдайы" ұзақ мерзімге кететін биологиялық құбылыс.

Адамды "үшінші" жағдайдан шығару үшін валеология айтарлықтай роль атқарады. Валеология медицина ғылымдарына біршама жақындасады.

1.4. Денсаулык түрлері

"Денсаулық - зор байлық" дейді қазақ. Халықтың денсаулығын сақтау аурулардың алдын-алу мен оларды емдеу бағыттары _;мемлекеттік, әлеуметтік, экономикалық (нарықтық экономика -макроэкономика), медициналық және биологиялық (физиоло-гиялық) проблема. Адамның еңбек пен түрмыс жағдайын жақсарта беру, аурулардың алдын алу. Халықтың дене және рухани күшінің жан-жақты дами беруіне қолайлы жағдайлар туғызу, халыққа тегін, жалпыға бірдей, жоғары дәрежедегі мамандандырылған медици-налық көмек көрсетуді қамтамасыз ету біздің тәуелсіз егеменді •мемлекетіміздің аса маңызды міндеттсрінің бірі. Бұл туралы біздің _;ата заңымызда (конституциямызда) кең көлемде жазылған. Басқадай қаулы-қаралар жеткілікті. Сонымен 2002 жылы — денсаулық жылы деп атаудың өзі нені аңғартады.

Біздің мемлекетімізде денсаулық сақтау ісімен Қазақстан

Республикасы денсаулық сақтау министрлігі айналысады. Облыс-

тарда, аудандарда денсаулық сақтау бөлімдері жүргізіп отырады.

Кейінгі кезде халықтың денсаулығы өте нашарлап кетті. Оның ең