СӘлеметсіздерме

СӘЛЕМЕТСІЗДЕРМЕ

• СӘЛЕМЕТСІЗДЕРМЕ
• ОҚУШЫЛАР!!!

• Біз сабақты бастаймыз
• Партамызға отырып,
• Табыс тілін баршаға,
• Жаңа білім алуға
• Алға қадам тастаймыз.
• ********************
• Бүгінгі күн терезеден
• Бізге күле тұр қарап
• Сондай жақсы көңіл-күймен,
• Басталады бұл сабақ

• “2”
• 2 топ

• “3”
• 3 топ

• Сыныпты
• төрт топқа бөлу

• “4”
• 4 топ

• “3”
• 1 топ

• Сабақтың ережесі

• Белсенді қатысу
• Тыныштық сақтау
• Бірін-бірі тыңдау
• Ойын ашық айту
• Бір-бірін сынамау

Асық ату

• 1

• 2

• 2

• 2

• 1

• 1

• 1

• 2

• 3

• 3

• 3

• 3

• 2

• 4

• Қыпшақ хандығы

• 03.11.2015

• Сабақтың мақсаты:

• Қыпшақ хандығының қоныстанған жерлері, этникалық құрамы, саяси жағдайы мен қоғамдық құрылысы, шаруашылығы туралы түсіндіру;

1. Қыпшақтардың қоныстаған жерлері, этникалық құрамы

• Сабақтың жоспары:

• 1. Қыпшақтардың қоныстаған жерлері, этникалық құрамы
• 2. Қыпшақ хандығының қоғамдық құрлысы
• 3. Саяси жағдайы, шаруашылығы

• Қыпшақ хандығы

• Қыпшақ хандығы

• Құланды даласы

• Орал Алтай

• Еділ Ертіс

• Балқаш көлі
• Жоңғар Алатауы

• Көшіп –қонған жерлері

• Көшіп – қонған жерлері

• Үстірт Маңқыстау Нұра Тобыл

• Сарысу Қобда

• Есіл Ойыл

• Жайық Жем Елек Сағыз

• Қыпшақтардың этникалық құрамы
• (VI – VIII ғғ. қалыптасты)

• Қыпшақ хандығының қоғамдық құрылысы
• Әскери басқару жүйесі

• хан

• - елді басқарған

• тархандар, басқақтар, бектер, байлар және ру-тайпа көсемдері –ақсүйек- шонжарлар
• Қарапайым халық (жатақтар)
• М. Қашқари: құлдарды”яланкуг” деп атаған

• Шаруашылығы
•  
• Ибн Баттута: “Қыпшақтар жері мал жаюға өте қолайлы, сиыр өсірді ”
•  
• П. Карпини мен Г. Рубрук (XIIIғ)- қыпшақтар 10 немесе 22 өгіз тартып, оның үстіне үй тігетін болған. Еуроп саяхатшылары қыпшақтардың
• сүттен қалай май, құрт, қымыз алатынын айтты.
• Рубрук айран туралы жазды.
• Еврей саяхатшысы Петахья ( XII ғ)- тары мен күрішті көп өсіреді деп жазды
•  
•  
• Әл- Омари ( XIV) -“аздап бидай, арпа өсіреді. Көп өсіретіні тары болды ”деп жазды
•  
• Ауған, Иран, Египет, Үнді жерлернде қыпшақ жылқылары өте жоғары бағаланды, 100-500
• динарға сатылды.
•  

• Постер қорғау

• т

• а

• р

• И

• Х

• Ә

• л

• е

• м

• і

• «Тарих әлемі» Берілген әріптердің артында сұрақ жасырылған.

• Т – Біздің жерімізде ерте орта ғасырларда ірге тіккен алғашқы феодалдық мемлекет:(түрік қағанаты)
• А –Қимақ қағанатының орталығы қай қала?
• (Имақия)
• Р – Малды қолға үйрету қай тарихи кезеңде басталды(Қола)
• И – Орта ғасырлық қалалар қанша бөліктен тұрды?( 3 )
• Х – Қарахан мемлекетінің құрылуында басты рөлді қандай тайпа атқарды?( қарлұқ)
• Ә – Шығыстың ғұлама ғалымы. ( Әл – Фараби )
• Л – Қыран құстың бірі.(лашын)
• Е – Қарахан мемлекетінде хан кеңесшісі қызметін кім атқарды?(Уәзірлер)
• М – Наймандарда ұлыстардың ішкі істерін кім жүргізген
• (Шерби)
• І – «Қыпшақтар даласы» деп қай аймақты айтады? (Алтайдан, Еділге дейін)

«Алты шляпа»

• 552ж ж

• 603ж

• 960ж

• 1160-1203 ж

• 942ж

• 1125-1212ж

• 1 топ

• 1.Шыңғыс ханның Жалайыр тайпасыныңішіндегі ең жақын досы кім?
• 2.Жалайырлар туралы қай еңбекте айтылған?
• 3. Қазақ жеріне келген жалайырлар қай жерге қоныстанды?
• 4.Ұлыстардың ұлы істерін кім басқарды?
• 5. Жалайырлар қай жерді мекендеген?
• 6. Шаруашылығы қандай болды?

• 2 топ

• «Даталар сөйлейді». Берілген жылдардың оқиғасын жазу.
•  
• 915-955 жылдар -
• 960-990 жыл -
• 960 жыл -
• 992 жыл -
• 996 жыл -
• 999 жыл -
• 1040 жыл -
• 1089 жыл -
• 1212 жыл –

• 3 топ

• Тарихи сипаттама
•  
• Мемлекеттің аты –
• Өмір сүрген уақыты –
• Алғашқы билеушісі–
• Астанасы –
• Күшейген уақыты –
• Саяси тарихы –
• Этникалық құрамы –
• Территориясы –
• Шаруашылығы –
• Билеуші титулы –

• 4 топ

• 1. Қыпшақтардың этникалық құрамына қандай тайпалар кіреді?
• 2. Қоғамдық құрылысы қандай болды?
• 3.Қыпшақтар қай жерлерді өзіне қаратты?
• 4.Қыпшақ хандығы қашан құрылды?
• 5.Шаруашылығы қандай болды?