Сертификаттау



Pdf көрінісі
бет210/310
Дата13.12.2021
өлшемі3,29 Mb.
#125798
1   ...   206   207   208   209   210   211   212   213   ...   310
Байланысты:
Bilim-Mendebaev-Stand-metr-sertif (1)

     
Мысал
. Конструкторлар токарлық станокқа арналған жаңа модельді кескіш 
ұстағыш жасалды. Оған сынақ жүргізіп, сынақ үшін диаметрдің номиналды 
өлшемі 10,25 мм болатындай бірдей жағдайда өңделген 45 дайындама алынды. 
Өңдеуден кейін барлық 45 бөлшекке өлшеу жүргізіліп, олардың диаметрлерінің 
нақты өлшемдері алынды. Жаңа қондырғыда жасалған бөлшектердің дәлдігін 
анықтау қажет. 
1. Орташа арифметикалық мәнді анықтаймыз: Х
орт
 = 461,26/45 = 10,25022 
мм 
2. Барлық мәліметтерді кестеге енгіземіз. 
 
№  өлшем 
(Хi-Хср)

№  өлшем 
(Хi-Хср)

№  өлшем 
(Хi-Хср)


10,26 
9,56E-05 
16 
10,252 
3,16E-06 
31 
10,254 
1,43E-05 

10,25 
4,94E-08 
17 
10,2 
0,00252 
32 
10,254 
1,43E-05 

10,23 
0,000409 
18 
10,25 
4,94E-08 
33 
10,25 
4,94E-08 

10,254 
1,43E-05 
19 
10,25 
4,94E-08 
34 
10,251 
6,05E-07 

10,251 
6,05E-07 
20 
10,256 
3,34E-05 
35 
10,254 
1,43E-05 

10,258 
6,05E-05 
21 
10,248 
4,94E-06 
36 
10,256 
3,34E-05 

10,248 
4,94E-06 
22 
10,254 
1,43E-05 
37 
10,24 
0,000104 

10,261 
0,000116 
23 
10,25 
4,94E-08 
38 
10,25 
4,94E-08 

10,24 
0,000104 
24 
10,258 
6,05E-05 
39 
10,251 
6,05E-07 
10 
10,25 
4,94E-08 
25 
10,251 
6,05E-07 
40 
10,249 
1,49E-06 


 
195 
11 
10,25 
4,94E-08 
26 
10,253 
7,72E-06 
41 
10,25 
4,94E-08 
12 
10,251 
6,05E-07 
27 
10,25 
4,94E-08 
42 
10,248 
4,94E-06 
13 
10,256 
3,34E-05 
28 
10,258 
6,05E-05 
43 
10,25 
4,94E-08 
14 
10,25 
4,94E-08 
29 
10,258 
6,05E-05 
44 
10,249 
1,49E-06 
15 
10,251 
6,05E-07 
30 
10,256 
3,34E-05 
45 
10,25 
4,94E-08 
 
3. Орта квадраттық ауытқуды анықтаймыз: 

 = 0,009228 мм 
4. Әртүрлі маңыздылық деңгейіндегі мәндер интервалын анықтаймыз: 
1) Р = 0,9       1,65 

 = 0,015226 мм 
2) Р = 0,95      1,96 

 = 0,018086 мм 
3) Р = 0,99      2,58 

 = 0,023807 мм 
4) Р = 0,999     3,29 

 = 0,036634 мм 
5. Қорытынды нәтижені аламыз: 
10,25022  +0,015226  мм  (Р=0,9);  10,25022  +0,018086  мм  (Р=0,95);  10,25022 
+0,023807 мм (Р=0,99); 10,25022 +0,036634 мм (Р=0,999) болатын маңыздылық 
деңгейіне байланысты ұлғаятын шақтамамен станокта жонудың орташа өлшемі 
10,25022 мм. 
Қорытынды.  Станоктың  жүйелік қателігі 10,25022  – 10,25  =  0,00022  мм-ге 
тең,  ал  оның  дәлдігінің  шақтамасы  маңыздылық  деңгейіне  тәуелді  немесе 
жіберілетін ақау пайызының щақтамасына тәуелді болады. 
6. Орташа мәннің тербелісін анықтау үшін S параметрін анықтаймыз: 
мм
00138
,
0
45
0,009228
S



содан  кейін,  әртүрлі  маңыздылық  деңгейіндегі  тербеліс  интервалын 
анықтаймыз: 
1) Р = 0,9       1,65 S = 0,002277 мм 
2) Р= 0,95      1,96 S = 0,002705 мм 
3) Р= 0,99      2,58 S = 0,003560 мм 
4) Р = 0,999     3,29 S = 0,004540 мм 
Өлшемнің қорытынды орташа мәні мынадай шектерде тербеледі: 
10,25022 +0,002277 мм  (Р =0,9 ), 
10,25022 +0,002705 мм  (Р =0,95 ), 
10,25022 +0,003560 мм  (Р =0,99 ), 
10,25022 +0,004540 мм  (Р = 0,999). 
Мысал
. Шебер жұмысшыға сызбаға сәйкес бөлшек дайындауды тапсырды. 
1000 бөлшек дайындау қажет. Технологиялық-нормативтік құжаттама бойынша 
5  %-дан  көп  емес  ақау  пайызы  анықталды.  Негізгі  технологиялық  бақылау 
өлшемі  ретінде  бұйымды  өңдеу  диаметрі 

  95+0,05  мм  алынды.  Бұйымды 
өңдеу  дәлдігін  анықтау  үшін  және  дайындаудың  бүкіл  партиясында  мүмкін 
болатын ақауды болжау үшін жұмысшының бірінші жұмыс күні бойында оның 
жасаған  21  дана  көлемдегі  бөлшектері  арасынан  таңдама  жасалды.  Бөлшектің 
өңделу дәлдігін және ақаудың ықтимал пайызы шақтамаға сәйкес келетіндігін 
анықтау қажет. 


 
196 
1. Орта арифметикалық мән анықталады. Х
орт
 = 1995/21 = 95,010 мм. 
2. Барлық алынған мәліметтерді кестеге енгіземіз. 
 
№  өлшеу 
(Хi-Хср)
2
 
№  өлшеу 
(Хi-Хср)
2
 
№  өлшеу 
(Хi-Хср)
2
 

95,01 
2Е-07 

95,02 
9Е-05 
15 
94,97 
0,002 

95,03 
0,0004 

94,96 
0,0025 
16 
95,02 
9Е-05 

95,05 
0,0016 
10 
94,98 
0,0009 
17 
95,04 
0,0009 

95,03 
0,0004 
11 
95,0 
0,0001 
18 
95,05 
0,0016 

94,99 
0,0004 
12 
95,01 
2Е-07 
19 
95,03 
0,0004 

95,04 
0,0009 
13 
95,0 
0,0001 
20 
94,97 
0,002 

95,0 
0,0001 
14 
95,01 
2Е-07 
21 
95,01 
2Е-07 
 
3. Орта квадраттық ауытқу 

 = 0,026; n

 30 болғандықтан, (7.6)-формуламен 
анықталады. 
4. 95% (Р=0,95) ықтималдық үшін өлшемнің сенімділік интервалы: 
tσ = + 0,055 мм (t = 2,09; n-1 = 20; P=0,95); сенімділік интервалы 90% (Р = 
0,9) ықтималдығы үшін + 0,05 мм шақтамадан асып кетті; 
tσ = + 0,045 мм (t = 1,72; n-1 =20 ; P=0,9); 90% ықтималдық үшін өлшемнің 
сенімділік интервалы + 0,05 мм шақтама шегінде орналасқан. 
5. Қорытынды. Өңдеудің жүйелік қателігі Х
орт
 – Х
ном
 = 95,010 – 95 = 0,01 мм 
құрайды.   
Осы шама әдібін ажыратуды 0,01 мм–ге ұлғайту керек. Өңделген 
бөлшектердің 90%-ы шақтама шегінде бақылаушы өлшемге ие болады деп 
растауға болады. Ақаудың шақтамалық пайызын алу үшін өңдеу дәлдігін 5%-ға 
ұлғайту қажет. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   206   207   208   209   210   211   212   213   ...   310




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет