5) Ш. Уалихановтың қазақтың рухани мәселелері туралы
Өмір жолы ж/е шығармалары
Шоқан балалық шағын әуелі Құсмұрында, содан кейін өзінің атамекені -Сырымбетте көптеген аңыздарды есіне сақтап отырған халықтың арасында өткізді. Тарихи аңыздарға құлақ қойып, халықтың өлең-жыры мен әңгімелерін тыңдауға құштар болып өседі .Бала Шоқанның сана-сезімі ерте оянып, рухани өсіп, жетіле беруіне әжесі Айғаным көп ықпал еткен.Туысынан сезімтал, дарынды балаға әжесі халық даналығының сарқылмас білім бұлагы болған.
Шоқан Омбы кадет корпусында 1847- 1853 жылдары аралығында оқыды.Омбыкадет корпусы сол кездегі Сібірдің ең жақсы оқу орны деп саналды. Кадет корпусы жан-жақты білім беретін.Онда екі даярлау класы, бес негізгі жәнеалтыншы - арнаулы класс болды. Негізгі кластарда шет тілдері, оның ішінде шығыс тілдері - қазақ,татар, шағатай тілдерін де оқыпүйретілді. Бұл тілдерді үйретусабақтарындаәрқилы шығырмалардан үзінді оқыту, өлеңдер мен мысалдарды жаттатып жәнеоларды дауыстап, мәнерлеп оқуға жаттықтыру тәсілі кеңінен қолданылатын.Онда тарих, география және әдебиет пәндеріне көп көңіл бөлінді.
Шоқан Омбы кадет корпусында 1847- 1853 жылдары аралығында оқыды.Омбыкадет корпусы сол кездегі Сібірдің ең жақсы оқу орны деп саналды. Кадет корпусы жан-жақты білім беретін.Онда екі даярлау класы, бес негізгі жәнеалтыншы - арнаулы класс болды. Негізгі кластарда шет тілдері, оның ішінде шығыс тілдері - қазақ,татар, шағатай тілдерін де оқыпүйретілді. Бұл тілдерді үйретусабақтарындаәрқилы шығырмалардан үзінді оқыту, өлеңдер мен мысалдарды жаттатып жәнеоларды дауыстап, мәнерлеп оқуға жаттықтыру тәсілі кеңінен қолданылатын.Онда тарих, география және әдебиет пәндеріне көп көңіл бөлінді.
Ш.Ш.Уәлиханов Омбы кадет корпусында оқып жүрген кезде орыс және еуропалық ғалымдардың тарихи- географиялық және шығыстануға байланысты еңбектерімен, сонымен қатар мұрағат материалдарымен, шығыс деректерімен танысты, яғни осы білім ордасында деректанушы ретінде қалыптасты.Тұңғыш рет И.Н.Березиннің бастыруымен шыққан Жалаиридің "Жамиғ ат-тауарих", Рашидад-диннің "Жамиғ ат-тауарих", Әбілғазының "Шаджара-и турк",Бинайдiң"Шайбани наме" еңбектерімен танысады.
Ш.Ш.Уәлиханов Омбы кадет корпусында оқып жүрген кезде орыс және еуропалық ғалымдардың тарихи- географиялық және шығыстануға байланысты еңбектерімен, сонымен қатар мұрағат материалдарымен, шығыс деректерімен танысты, яғни осы білім ордасында деректанушы ретінде қалыптасты.Тұңғыш рет И.Н.Березиннің бастыруымен шыққан Жалаиридің "Жамиғ ат-тауарих", Рашидад-диннің "Жамиғ ат-тауарих", Әбілғазының "Шаджара-и турк",Бинайдiң"Шайбани наме" еңбектерімен танысады.