§63Дене қозғалыс бағытындағы әрекет ететін күштің жұмысы

§63Дене қозғалыс бағытындағы әрекет ететін күштің жұмысы

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға механикалық жұмыс, қуат туралы түсінік беру .
Әдістемелік нұсқау.

4. 
   О
   
5. 
   Оқушыларға жұмыс жасау үшін: кестелер мен карточкалар
   

Кестені толтыр.

Физикалық шамалар	Формуласы	Өлшем бірліктері

Физикалық диктант
Денені бір орыннан _________________________________________________жұмыс деп аталады.

Дененің ______________________ететін күштің механикалық __________________ да тура пропорционал.

Мұндағы: А- _____________________;

Ғ-__________________;

s – ________________.

Жұмыстың орындалу __________________________ деп атайды.

Мұндағы: N-___________; А-__________; t-_____________________.

Қуатты өлшеудің бірлігіне 1 секундта істелетін ______________ алынады.

Өлшем бірлігі ____________

1 киловатт (1кВт)=------- Вт=__Вт
1 милливатт (1мВт)=__ Вт=__³Вт
1 микроватт (1мкВт)=_______ Вт= __Вт
.


Карточка №1

1. 
   Істелген нақты жұмысты қандай формуламен есептейді? Формула қалай оқылады?
   
2. 
   ХБ жүйесінде жұмыстың өлшем бірлігі қалай аталыд?
   
3. 
   Қандай жағдайда жұмыс істеледі деп айтуға болады? Денеге күш әрекет етіп, бірақ ол орнынан қозғалмаса, онда механикалық жұмыс атқарыла ма?
   

Карточка №2

3. 
   Дене қозғалыста болып, оған күш әсер етпесе, онда механикалық жұмыс істеле ме?
   
4. 
   Қуат ұғымы неліктен енгізілген?
   
5. 
   Қуат дегеніміз не?
   

Карточка №3

1. 
   Қуатты қалай есептеуге болады?
   
2. 
   Қуаттыі ХБ жүйесіндегі өлшем бірлігі қандай?
   
3. 
   Есептердің шығарылуын тексеру.
   

VІ. Қорытындылау.

VІІ. Бағалау.

VІІІ. Үйге тапсырма: : §63. §64.Жұмыс.Қуат. 35-ж. №1, 36-ж.№1, №2.
7- сынып

§65. Энергия. Потенциалдық және кинетикалық энергия.

Оқушыларға энергия, жұмыс пен энергия арасындағы байланыс, энергия түрлері, бірліктері туралы түсінік беру.

Сығылған серіппенің кері тебілу барысында денелер қозғалысқа келіп, жұмыс істеледі. Бұдан сығылған серіппенің жұмыс істеуге қабілетті екенін білеміз.

Қозғалыстағы денелердің істеген жұмысы сол денелердің массаларына тәуелді.

Дененің істеген жұмыс сол дененің жылдамдығына да тәуелді.

Дененің жұмыс істеу қабілетін нақты көрсететін физикалық шама энергия деп аталады.

Энергия бірлігі 1 Джоуль=ватт·секунд.

Тұрмыста энергияның өлшем бірлігі ретінде

1 киловатт·сағат=3600000 Вт·с=3600000 Дж

Потенциалдық энергия деп әр түрлі денелердің өзара орналасуы бойынша анықталатын энергияны айтады.

Жоғары көтерілген дененің потенциалдық энергиясы сол дененің массасына және көтерілу биіктігіне тәуелді.

Денелердің қозғалу салдарынан туындайтын энергия кинетикалық энергия деп аталады.

Денелердің кинетикалық энергиясы сол денелердің массалары мен жылдамдықтарына тәуелді өзгереді.

Дененің механикалық энергиясының өзгерісі атқарылған жұмыстың шамасына тең:

Карточка №1

1. 
   Жұмыс пен энергияның өзара байланысын қандай мысалдар келтіріп көрсетуге болады?
   
2. 
   Қандай жағдайда дененің энергиясы бар деп айтуға болады?
   
3. 
   Энергия дегеніміз не?
   

Карточка №2

1. 
   Жұмыс пен эенргияның бірліктері қандай?
   
2. 
   Энергияның қандай түрлері бар?
   
3. 
   Потенциалдық энергия мен кинетикалық энергия деп қандай энергияларды айтады және олардың қандай ерекшеліктері бар?
   

VІ. Қорытындылау.

VІІ. Бағалау.

VІІІ. Үйге тапсырма: §65. 37-ж. №1.

7- сынып

§66. Ауырлық күші әрекет ететін дененің потенциалдық энергиясы.

1. Оқушыларға ауырлық күші әсер ететін дененің потенциалдық энергиясы, ауырлық күшінің жұмысы мен потенциалдық энергиясының арасындағы байланыс туралы түсінік беру .

Әдістемелік нұсқау

1. 
   Оқушылардың білімін тексеру.
   
2. 
   Оқушыларға жұмыс жасау үшін:кестелер, карточкалар, сквейн құрастыру.
   

Потенциалдық энергия мынадай қасиеттермен сипаттталады





Карточка №1.

1. 
   Ауырлық күші әсер ететін дененің потенциалдық энергиясының формуалсы қалай өрнектеледі?
   
2. 
   Ауырлық күішінің жұмысы мен потенциалдық энергиясының арасында қандай байланыс бар?
   
3. 
   Потенциалдық энергияны сипаттайтын оның қасиеттері бар?
   

V. Есептер шығару. 38ж. №4 №3.

VІ. Қорытындылау.

VІІ. Бағалау.

VІІІ. Үйге тапсырма: §66. 38 –ж. №1, №2