Адиабаталық процес деп жүйе мен оны қоршаған сыртқы ортаның арасында ешқандай жылу энергиясның алмасуы болмайтын процесті айтады. Бұл қондырғыда, іштен жанатын двигательдердің циклді жұмысында т.б. жерлерде қолданылады. Процесте жылу алмасу болмағандықтан, dQ=0. Адиабаталық процес берілген газдың өте тез ұлғаюының немесе сығылуының нәтижесінде орындалады. Сондықтанда процестің орындалу шарты газ және оны қоршаған ортаның арасында ешқандай жылу алмасуы болмау қажет. Енді термодинамиканың бірінші бастамасын ескере отырып, адиабаталық процес кезінде газдың параметрлерін байланыстыратын теңдеудң табайық. Заттың жылу сыйымдылығы адиабаталық процесте нөлге тең болады, . Олай болса,
(17)
Сөйтіп сыртқы күштерге қарсы істелген жұмыс жүйенің ішкі энергияның өзгеру әсерінен пайда болады. Бұдан адиабаталық процестің изотермиялық процеске қарсы өтетінін байқаймыз. Егер жоғарыдағы теңдеуді өрнектесек:
(18)
Енді идеал газ күйінің теңдеуін pV=RT дифференциалдасақ
(19)
Соңғы формуладан абсолют температураның өзгерісін тауып және универсал газ тұрақтысының мәнін теңдеуге қойып түрлендіреміз:
, ,
Оны интегралдасақ:
. Ал деп белгілесек:
(20)
Осы табылған өрнек адиабаталық процес кезіндегі газ күйінің теңдеуі немесе Пуассон теңдеуі деп аталады. Адиабаталық процестің координаттарындағы диаграммасы гипербола қиысғымен кескінделеді (4-сурет).
